حاجیان را به وقت حج افتاد

ره به درالخلافه بغداد

بهر ایشان به محتسب والی

گفت تا منزلی کند خالی

گفت فردا به این قیام کنم

[...]

شاه را آنچنان که نیست گزیر

از فقیهی به راه شرع مشیر

از وزیر آنچنان گزیرش نیست

هر کسی لیک دلپذیرش نیست

به وزیری کسی بود در خور

[...]

ابن عباد آن بری ز عناد

یار عباد و سازگار عباد

نام او زیب نامه کرم است

همچو اویی درین گروه کم است

سوی او ساعیی ز خبث سرشت

[...]

بشنو ای خواجه این حکایت را

بنگر این دانش و درایت را

تو هم آخر ز جنس آدمیی

با ملک در مقام محرمیی

گر قلم می زنی بدینسان زن

[...]

بود یعقوب بن حسن شاهی

آسمان جمال را ماهی

نوجوانی که نارسیده بسی

بود کارش به غور کار رسی

ملکی از شام تا خراسان داشت

[...]

هر چه بینی به زیر چرخ کبود

که کند جنبش از عدم به وجود

گرچه اول نموده روی اینجاست

جنبش آن ز عالم بالاست

نیست روزی به نزد ما و شبی

[...]

بود در دولت نظام الملک

آن فلک بحر فضل او را فلک

موصلی نسبتی به نیشاپور

به نجوم و اصول آن مشهور

پشت او چون کمان به قبضه شیب

[...]

دل بود اوستاد کارگزار

تن به دستش نهاده آلت کار

کارش از بهر راحت دو سرای

یاری خلق و بندگی خدای

شغل استاد را به هر حالت

[...]

شافعی آن امام مطلبی

گفتی این نکته با ذکی و غبی

که دریغا که دانش اندوزان

شمع علم شریعت افروزان

علم طب را که کار ایشان بود

[...]

به یکی از ملوک سامانی

داشت دوران طبیبی ارزانی

در همه کارها بدو همدم

در همه رازها بدو محرم

دادیش در حضور خود پیوست

[...]

بود در عهد بوعلی سینا

آن به کنه اصول طب بینا

ز آل بویه یکی ستوده خصال

شد ز ماخولیا پریشان حال

بانگ می زد که کم بود در ده

[...]

شعر چه بود نوای مرغ خرد

شعر چه بود مثال ملک ابد

می شود قدر مرغ ازو روشن

که به گلخن در است یا گلشن

می سراید ز گلشن ملکوت

[...]

حبذا شاعران مدحت سنج

پرده در مدح شهریاران رنج

نام ایشان ز جنبش اقلام

ثبت کرده به دفتر ایام

گر نمانده ست جسمشان زنده

[...]

«گر عیب سر زلف بت از کاستن است

چه جای به غم نشستن و خاستن است

وقت طرب و نشاط و می خواستن است

کآرایش سرو هم ز پیراستن است »

بود ایاز آن به نیکویی ممتاز

از همه لعبتان چین و طراز

آفتابی ز آسمان امید

سروی از باغ رحمت جاوید

جبهه اش نور صبح بهروزی

[...]

شاعری را به خواجه ممدوح

که بر او ریخت بدره های فتوح

روزی اندر میان نقار افتاد

هر دو را زان نقار کار افتاد

گفت خواجه که شرم باد تو را

[...]

عارفی بود در زمین هری

نام او سکه نگین هری

همتش دست در خدای زده

بر همه خلق پشت پای زده

یکی از سفلگان بازاری

[...]

جامی از شعر و شاعری باز آی

با خموشی ز شعر دمساز آی

شعر شعر خیال بافتن است

بهر آن شعر مو شکافتن است

گر چو استاد کارگر همه سال

[...]