خَضِر سرچشمه ورناک جوید

که دست از چشمه حیوان بشوید

محیط از شرم ریگ آب ورناک

عرق از جبهه گوهر کند پاک

فرات از رشک نهرش کربلا شد

[...]

مرا این نغمه مالد دم به دم گوش

که بلبل در چمن عیب است خاموش

ز لب مهر خموشی زود برگیر

زبان را در پس دندان مکن پیر

چه خاموشی، چمن را گوش کر نیست

[...]

در باغ بهشت است این که الحال

برآورده به سنگش، پیرپنجال

چو وقت آید که بگشایند این در

به کشمیر آمدن باشد میسر

درین منزل دل کشمیر نگشود

[...]

کف قدرت پس از مقصود ایجاد

جهان را زینت از شاه جهان داد

به تسخیر فلک، شبدیز چون راند

ملک صاحبقران ثانی‌اش خواند

به زیر سایه‌اش صاحب‌کلاهان

[...]

تعالی‌لله ازین باغ دل‌افروز

که شامش راست فیض صبح نوروز

هوایش طبع‌ها را معتدل ساز

درختان هم‌سر و مرغان هم‌آواز

هرات از شرم باغ اکبرآباد

[...]

زهی صیدگاه شهنشاه دین

که صیاد دوران ندیدش قرین

چنین صیدگاهی برای شکار

ندیده‌ست صیدافکن روزگار

شکاری که در عرصه عالم است

[...]

صدف‌وار این جلد گوهرنگار

لبالب بود از در شاه‌وار

به حسن و صفا می‌برد دل ز چنگ

کجا نقش ارژنگ و این آب و رنگ

چنین صنعتی کس نبرده به کار

[...]

زهی فرخنده تخت پادشاهی

که شد سامان به تایید الهی

مدار تخت اگرچه بخت باشد

سعادت بخت را زین تخت باشد

فلک روزی که می‌کردش مکمل

[...]

زهی عالی بنا کز پایداری

بقا را کرده تعلیم استواری

مقام خوابگاه پادشاهی

مهیّا شد به تایید الهی

سراسر نور چون کاشانه چشم

[...]

مسلمانان فغان زین ناتوانی

که دارد در گمانم زندگانی

بود مشکل، ستادن بر من زار

چو برگ کاه بی امداد دیوار

وگر بهر ستادن دست گیرم

[...]

زنده‌دلی بهر تماشای هند

رفت ز کشمیر به اقصای هند

راهزنی دید، شده خرقه‌پوش

لب به جز از ذکر الهی خموش

پختگی از هر طرف آموخته

[...]

دوش به رسواشدن عالمی

بود سرم بر سر زانو دمی

ناخن طبعم پی مضمون بکر

عقده‌گشا گشت ز گیسوی فکر

معنی باریک گزیدم بسی

[...]

من چه کسم؟ غم‌زده بی‌کسی

بر سر گرداب ملامت خسی

نغمه من، ناله شب‌گیر غم

دایره‌ام حلقه زنجیر غم

آب دم تیشه خورد ریشه‌ام

[...]

سهل دان حرف منکران سخن

که ندانند قدر و شان سخن

سخن منکران، سخن مشمار

وحی را خود چه نقص از انکار؟

شهر ازین منکران شوم‌قدم

[...]

به نام خدایی که روز نخست

به پیمانه‌ام کرد پیمان درست

زد از داغ سودا گلی بر سرم

می عشق خود ریخت در ساغرم

ز پیمانه زد طبل بر بام دل

[...]

سخن بهر جسم زبان است جان

سخن بس گرامی‌ترست از زبان

سخن چیست، پیرایه نفع و ضر

که هم خیر محض است و هم محض شر

که بخشد به جز صانع جان و تن؟

[...]

کسی را که در طبع انصاف نیست

بود گر مه، آیینه‌اش صاف نیست

تو دانی و صاحب سخن‌پروری

به جان سخن، کز سخن نگذری

به عالم ز صد بهره‌مند از سخن

[...]

بود لفظ چون شیر و معنی شکر

ز اندازه گر پای ننهد به در

نبندد چنان روزن لفظ، کس

که معنی در آن برنیارد نفس

مکن لفظ را آنچنان پرده‌دار

[...]

چو راه ثنایش کند سر، رقم

چه حیرت که سر کرده روید قلم؟

فنا برقی از خنجر صولتش

بقا مدّی از دفتر دولتش

عنان قلم را که دارد نگاه؟

[...]

تنومندی و دست زورش حلال

که موری نشد در رهش پایمال

چو افشرد بر سنگ پای درنگ

چو خون از رگ لعل جوشید رنگ

به یادش کجا میوه‌ای رخ نمود؟

[...]