گنجور

 
وفایی شوشتری

جمال آن پری بی پرده تا از پرده پیدا شد

مرا، راز نهان از پرده ی جان آشکارا شد

به سودای سر زلفش دلم سرگرم سودا شد

شدم تا با خبر یکسر دل و دینم به یغما شد

ز آشوب سر زلفش نه من تنها پریشانم

که در هر حلقه خلقی واله و مفتون و شیدا شد

ز جان بلبل شیدا، برآمد ناله و غوغا

چو از هم غنچه ی خندان آن گلبرگ تر وا شد

تجلّی کرد حُسن او به هر دوری به یک طوری

گهی در هیکل مجنون و گه در روی لیلا شد

طراز طُرّه ی عذرا و شور عشق وامق شد

گهی بر شکلی سلمی آمد و گه طرف سلمی شد

خمار نشه ی مینای عشق و باده ی وحدت

گهی ساقی گهی ساغر گهی می گاه مینا شد

عجب شوری زتنگ شکّرت افتاده در عالم

که هر شیرین لبی را مایه ی صد شور و غوغا شد

دلم بس سعی ها، می کرد تا رازش نهان ماند

ولی عشق تو کاری کرد کان بیچاره رسوا شد

بیا بر ساحل چشمم ببین بر مردم آبی

گرت بر اهل دریا، یک نظر میل تماشا شد

در اوّل عهدها بستی که بامن مهربان باشی

چه شد کان عهدها، بشکسته یکسر چون دل ما شد

مرا، ترک تمنّا هست آسان ای شه خوبان

بدانم گر تمنّای تو بر، ترک تمنّا شد

همین دولت ز فیض نشه ی عشقت مرا کافی

که بیتی چند در مدح و ثنایت بیخود انشا شد

تویی نایی منم نی بیش از این دیگر نمی دانم

همی دانم برون ازنای من اینگونه آوا شد

 
 
 
گنجور را از دست هوش مصنوعی نجات دهید!
مولانا

سوم ترجیع این باشد که بر بت اشک من شاشد

برآشوبد، زند پنجه، رخم از خشم بخراشد

نسیمی

ندانم تا دگربار این دل ریشم چه شیدا شد

مگر عکس رخ دلبر به جان باز آشکارا شد

دگر چون با دلم لعلش نهان در گفت‌وگو آمد

صدای ناله زار دل ریشم به هرجا شد

به صحرا چون که بیرون رفت باز آن دلبر از خلوت

[...]

امیرعلیشیر نوایی

ملمع خرقه‌ام از وصله‌ها بادپالا شد

بدان هیأت که گویی داغ‌های باده هرجا شد

وز آنها پاره ای دیگر بسان جامه کعبه

به بین کش دوخته بر روی محراب مصلا شد

چه عالی رتبه شد دیر مغان کز نام او مستی

[...]

صائب تبریزی

هلال عید از گردون زنگاری هویدا شد

پی بیرون شد از دریای غم کشتی مهیا شد

زماه نو چنان شد صیقلی آیینه دلها

که هر کس هر چه در دل داشت بی مانع هویدا شد

به از روشندلی تیر شهابی نیست شیطان را

[...]

بیدل دهلوی

به امید فنا تاب وتب هستی‌گوارا شد

هوای سوختن بال و پر پروانهٔ ما شد

فکندیم از تمیز آخر خلل درکار یکتایی

بدل شد شخص با تمثال تا آیینه ییدا شد

زبان حال دارد سرمهٔ لاف‌کمال اینجا

[...]

مشاهدهٔ ۲ مورد هم آهنگ دیگر از بیدل دهلوی
مشابه‌یابی بر اساس وزن و قافیه