گنجور

 
اسیر شهرستانی

ز دست دل گهی در آتش و گه در چمن باشم

مرا نگذاشت تا یکدم به حال خویشتن باشم

عنان دل به دست شوق و دل در راحت آباد است

شب هجر تو هم در غربت و هم در وطن باشم

ز استغنا به قتلم کرده ای تقصیر می ترسم

که چون وا بینی اول کشته تیغ تو من باشم

اسیر از اضطراب دل مبادا بوی راز آید

کناری گیرم از دل پاسبان خویشتن باشم

 
 
 
جشنوارهٔ رزم‌آوا: نقالی و روایتگری شاهنامه
سنایی

چو آمد روی بر رویم که باشم من که من باشم

که آنگه خوش بود با من که من بی‌خویشتن باشم

من آنگه خود کسی باشم که در میدان حکم او

نه دل باشم نه جان باشم نه سر باشم نه تن باشم

چه جای سرکشی باشد ز حکم او که در رویش

[...]

نجم‌الدین رازی

چو آمدم روی مهرویم که باشم من باشم

که آنگه خوش بوم با او که من بی خویشتن باشم

مرا گرمایه‌ای بینی بدان کان مایه او باشد

برو گر سایه‌ای بینی بدان کان سایه من باشم

مولانا

من آنم کز خیالاتش تراشنده وثن باشم

چو هنگام وصال آمد بتان را بت شکن باشم

مرا چون او ولی باشد چه سخره بوعلی باشم

چو حسن خویش بنماید چه بند بوالحسن باشم

دو صورت پیش می آرد گهی شمع است و گه شاهد

[...]

مشاهدهٔ ۱ مورد هم آهنگ دیگر از مولانا
جامی

نیاساید کس از افغان من جایی که من باشم

همان بهتر که هم خود همنشین خویشتن باشم

دهم تسکین خود هر شب که فردا بینمش در ره

ولی آن سنگدل ناید بدان راهی که من باشم

مرا بربود ذوق گفت و گوی آن پری زانسان

[...]

هلالی جغتایی

مگو افسانه مجنون، چو من در انجمن باشم

ازو، باری، چرا گوید کسی؟ جایی که من باشم

کسی افسانه درد مرا جز من نمی داند

از آن دایم من دیوانه با خود در سخن باشم

رو، ای زاهد، که من کاری ندارم غیر می خوردن

[...]

مشابه‌یابی بر اساس وزن و قافیه