بنای توبه ز ابر بهار در خلل است
می دوآتشه عمر دوباره را بدل است
ز شام تا دم صبح است وقت می خوردن
میان روز، بط می خروس بی محل است
کجاست ساغر می تا مرا کند بلبل
برای مرغ چمن، گل سفینه ی غزل است
به سوی دیر و حرم خضر گو دلیل مباش
مرا که همچو کمان این دو خانه در بغل است
ز نفس خود مشو ایمن، که اعتمادی نیست
به خانه زادی آن توسنی که بدعمل است
کرم ز غیرت هم می کنند اهل جهان
که رعشه سلسله جنبان پنجه های شل است
کدام راز که از دل نمی شود معلوم
کتابخانه ی صاحبدلان چو گل بغل است
چو احتیاج عصا شد، مشو ز خود غافل
ستون بنای کهن را علامت خلل است
به اقتضای قضا، کار خویش را بگذار
که «سعی بیهده پاپوش می درد» مثل است
سلیم پیش اجل برد شکوه ی هجران
خبر نداشت که او خود مصاحب اجل است
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به تأملات شاعر در مورد زندگی، توبه و گذر زمان میپردازد. شاعر به زیباییهای بهار و لذتهای زندگی اشاره میکند و تأکید میکند که باید از فرصتهای زندگی بهرهبرداری کرد. او به حذر از اعتماد به نفس بیجا و خیانت زمان اشاره میکند و میگوید که در هر لحظه باید هوشیار باشیم. در نهایت، شاعر به عدم شناخت عمیق از رازهای دل و درک نادرست از زندگی اشاره میکند و به این نکته میرسد که انسان باید با آگاهی از سرنوشت خود زندگی کند و خود را در دامهای بیهوده نیندازد.
هوش مصنوعی: توبه و برگشت به سمت خداوند، مانند بارانی است که در بهار میبارد و در دل مشکلات و چالشها شکل میگیرد. این نوع توبه، همچون دمی تازه و نویدبخش در زندگی است که فرصتی دوباره برای تغییر و بهبود را فراهم میکند.
هوش مصنوعی: از غروب تا سپیده دم زمان نوشیدن است، در خلال روز، آواز خروس بیمورد و بیجا به نظر میرسد.
هوش مصنوعی: کجاست آن جام شراب که دلنشین باشد تا بلبل به یاد مرغ باغ، عشق و زیبایی را بخواند. گل در شعر و غزل، نماد زیبایی و عشق است.
هوش مصنوعی: به سوی معبد و حرم خضر نرو، که نیازی به راهنمایی نداری، زیرا این دو مکان مانند دو خانهای هستند که در آغوش یکدیگر قرار دارند.
هوش مصنوعی: از نفس خود غافل نشو، زیرا به زادگاه خود نیز نمیتوان اعتماد کرد. این اشاره به این دارد که حتی به خودت هم نباید خیلی مطمئن باشی، زیرا در عمل ممکن است دچار اشتباه شوی.
هوش مصنوعی: افراد در جهان به خاطر غیرت خود، نسبت به یکدیگر از عواطف و احساسات سست و ضعیف میترسند، زیرا این احتمال وجود دارد که قدرت و تسلطهای ظاهری بسیار ناپایدار و شکننده باشند.
هوش مصنوعی: هیچ رازی وجود ندارد که از دل انسان فاش نشود؛ زیرا کتابخانهی دلهای آگاه مانند باغ گلی است که در آغوش گرفته شده است.
هوش مصنوعی: وقتی به عصا احتیاج پیدا کردی، مراقب خودت باش، زیرا نشاندهنده آسیب دیدن بنای قدیمی است.
هوش مصنوعی: به خاطر شرایط و سرنوشت، کارهای خودت را رها کن، چون تلاش بیفایده تنها به دردسر میانجامد.
هوش مصنوعی: سلیم در ابتدای مرگش به درد جدایی شکایت میکرد، اما نمیدانست که خود او هم در کنار مرگ قرار دارد.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
در این زمانه رفیقی که خالی از خِلَل است
صُراحیِ میِ ناب و سَفینهٔ غزل است
جَریده رو که گذرگاهِ عافیت، تنگ است
پیاله گیر که عُمرِ عزیز بیبَدَل است
نه من ز بیعملی در جهان مَلولَم و بس
[...]
خیال خال لبت تخم مزرع امل است
هوای خط تو ختم صحیفه عمل است
اگر نه رقعه قتل من آرد از تو رسول
رسول قاصد جان رقعه نامه اجل است
زکات آن لب میگون به می پرستان ده
[...]
ز بحر چرخ به کشتی عمر صد خلل است
دواش بحر شراب و سفینه غزل است
می رقیق چو نقد حیات بیمثل است
بت شفیق چو عمر عزیز بیبدل است
به وصل او ندهم راه احتمال ای عشق
[...]
هزار حسن عبادت نه زشتی عمل است
متاع من دل مجذوب و مستی ازل است
یکی است نقد حکیمان و حسن نادانان
هر آن چه در کتب حکمت است در مثل است
کسی که گشته به تقلید آدمی سیر ت
[...]
برای دوست رفیقی که خالی از خلل است
محبت نبی و آل و علم با عمل است
صفیف شو به عمل راه آخرت تنگ است
به علم کوش که عمر عزیز بیبدل است
نه من ز بیعملی در جهان ملولم و بس
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.