تَکِش با غلامان یکی راز گفت
که این را نباید به کس بازگفت
به یک سالش آمد ز دل بر دهان
به یک روز شد منتشر در جهان
بفرمود جلّاد را بیدریغ
که بردار سرهای اینان به تیغ
یکی زآن میان گفت و زنهار خواست
مکُش بندگان کاین گناه از تو خاست
تو اوّل نبستی که سرچشمه بود
چو سیلاب شد پیش بستن چه سود؟
تو پیدا مکُن رازِ دل بر کسی
که او خود نگوید برِ هر کسی
جواهر به گنجینهداران سپار
ولی راز را خویشتن پاس دار
سخن تا نگویی بر او دست هست
چو گفته شود یابد او بر تو دست
سخن دیوِ بندی است در چاهِ دل
به بالای کام و زبانش مَهِل
توان بازدادن رهِ نرّهدیو
ولی باز نتوان گرفتن به ریو
تو دانی که چون دیو رفت از قفس
نیاید به لاحولِ کس باز پس
یکی طفل برگیرد از رخش بند
نیاید به صد رستم اندر کمند
مگوی آن که گر بر مَلا اوفتد
وجودی از آن در بلا اوفتد
به دهقانِ نادان چه خوش گفت زن:
به دانش سخن گوی یا دم مزن
مگوی آنچه طاقت نداری شنود
که جوکِشته گندم نخواهی درود
چه نیکو زدهست این مَثَل بَرهَمَن
بوَد حرمتِ هر کس از خویشتن
چو دشنام گویی دعا نشنوی
به جز کِشتهٔ خویشتن نَدرَوی
مگوی و منه تا توانی قدم
از اندازه بیرون وز اندازه کم
نباید که بسیار بازی کنی
که مر قیمتِ خویش را بشکنی
وگر تند باشی بهیکبار و تیز
جهان از تو گیرند راهِ گریز
نه کوتاهدستی و بیچارگی
نه زجر و تطاول بهیکبارگی
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: در این متن، شاعری با زبانی توصیفی به نکاتی درباره راز نگهداری و عواقب افشاگری پرداخته است. او داستانی دربارهای یک راز که میان دو نفر گفته شده را بیان میکند، رازی که به سرعت در سراسر جهان منتشر میشود. به دنبال این انتشار، فرمانی برای کشتن غلامان صادر میشود که در واقع به خاطر افشای آن راز، بلا بر سر آنها میآید.
شاعر به عبرتهایی که از این داستان میتوان گرفت، اشاره میکند: اولین فراخوانی او به این است که انسانها نباید رازهای خود را به راحتی فاش کنند، زیرا عواقب بدی در پی خواهد داشت. همچنین، او هشدار میدهد که افشای یک راز میتواند منجر به بروز مشکلات جدی شود.
شاعر از مثالهای دیگر نیز استفاده میکند تا اهمیت سکوت و حفظ راز را برجسته کند و به این نکته میپردازد که در گفتگو با دیگران باید مراقب بود و نباید بیش از حد صحبت کرد، زیرا ممکن است مشکلاتی به بار آورد. در نهایت، او بر اهمیت تعادل و احتیاط در گفتار و رفتار تاکید میکند تا از خود و ارزشهای فردی حفاظت شود.
هوش مصنوعی: یکی با خدمتکارانش رازی را در میان گذاشت و به آنها هشدار داد که این راز نباید به کسی دیگر گفته شود.
هوش مصنوعی: به محض اینکه یک سال از عمرش گذشت، چیزی که از دلش بود، به زبانش آمد و در عرض یک روز، در سرتاسر جهان پخش شد.
هوش مصنوعی: جلاد بهطور بیدرنگ دستور داد که سر این افراد را با شمشیر جدا کند.
هوش مصنوعی: یکی از آنها گفت و هشدار داد که این کار را نکنید، زیرا بندگان را نکشید، چون این گناه از جانب شماست.
هوش مصنوعی: اولین بار که تو شروع به برقراری ارتباط با من کردی، مثل یک منبع آب بودی. حالا که به طرز غیرمنتظرهای مانند سیلاب فوران کردهای، دیگر محدود کردن و بستن در برابر این حجم چه فایدهای دارد؟
هوش مصنوعی: راز دل خود را به کسی نگو که او نیز به راحتی از دلش چیزی نمیگوید.
هوش مصنوعی: لزوم محافظت از رازها را به خوبی درک کن و آنها را فقط در دل خود نگهدار، در حالی که میتوانی چیزهای ارزشمند را به دیگران بسپاری.
هوش مصنوعی: تا زمانی که چیزی نگویی، بر او تسلط داری، اما وقتی که آن را بگویی، او بر تو چیره خواهد شد.
هوش مصنوعی: سخنان فریبنده و مکارانهای که در دل آدمی نشسته و بر زبانش جاری میشود، میتواند او را به درستی هدایت نکند.
هوش مصنوعی: میتوان راه نرینه دیو را گشود، اما نمیتوان او را به دام انداخت.
هوش مصنوعی: تو میدانی که وقتی دیو از قفس خارج شود، دیگر نمیتواند به حالت قبلی خود و به زندان بازگردد.
هوش مصنوعی: یک کودک میتواند از رخش اسب برود و هیچ نیرویی نمیتواند او را اسیر کند، حتی اگر صد رستم در کمند او باشند.
هوش مصنوعی: نگو که اگر کسی در جمع دچار مشکل شود، وجود او هم به دردسر خواهد افتاد.
هوش مصنوعی: زن به دهقان نادان گفت: اگر دانش نداری و نمیتوانی چیزی بگویی، بهتر است سکوت کنی.
هوش مصنوعی: هر آنچه را که نمیتوانی تحمل کنی، زودتر نگو؛ زیرا مثل این است که جدایی و سختی را در زندگی خود به وجود میآوری و نمیتوانی به نتیجه مطلوب برسی.
هوش مصنوعی: حسن رفتار و احترام به دیگران باید از خودمان آغاز شود؛ هر فرد باید به اندازهای که برای خود ارزش قائل است، برای دیگران هم ارزش و احترام قائل باشد.
هوش مصنوعی: وقتی بدگویی و دشنام میکنی، دعایی از تو مستجاب نخواهد شد و جز نتایج منفی اعمال خودت چیزی نخواهی دید.
هوش مصنوعی: سخن نگو و خود را از حد و اندازه بیرون نبر. سعی کن در چارچوب معین حرکت کنی و از اندازه کمتر هم نکنی.
هوش مصنوعی: نباید زیاد بازی کنی چون ممکن است ارزش خود را از دست بدهی.
هوش مصنوعی: اگر با شتاب و شدت عمل کنی، جهان راه فراری از تو پیدا خواهد کرد.
هوش مصنوعی: نه کمبود و درماندگی وجود دارد، نه عذاب و فشار، همه چیز به یکباره روشن و واضح است.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
میخواهید شما بخوانید؟ اینجا را ببینید.
میخواهید شما بخوانید؟ اینجا را ببینید.
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال ۶ حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.