گنجور » سعدی » بوستان » باب هفتم در عالم تربیت » بخش ۱۷ - گفتار اندر کسانی که غیبت ایشان روا باشد

برای پیشنهاد تصاویر مرتبط با اشعار لازم است ابتدا با نام کاربری خود وارد گنجور شوید.

ورود به گنجور

سعدی » بوستان » باب هفتم در عالم تربیت »

بخش ۱۷ - گفتار اندر کسانی که غیبت ایشان روا باشد

سه کس را شنیدم که غیبت رواست

وز این درگذشتی چهارم خطاست

یکی پادشاهی ملامت پسند

کز او بر دل خلق بینی گزند

حلال است از او نقل کردن خبر

مگر خلق باشند از او بر حذر

دوم پرده بر بی‌حیایی متن

که خود می‌درد پرده بر خویشتن

ز حوضش مدار ای برادر نگاه

که او می‌درافتد به گردن به چاه

سوم کژ ترازوی ناراست خوی

ز فعل بدش هرچه دانی بگوی

اطلاعات

با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برای مشاهدهٔ بسامد واژگان اینجا کلیک کنید.

وزن:	فعولن فعولن فعولن فعل (متقارب مثمن محذوف یا وزن شاهنامه)
قالب شعری:	مثنوی
منبع اولیه:	ویکی‌درج

خلاصه

سعدی در این گفتار‌، غیبت را که آشکار کردن عیوب مردم است را مذموم و ناپسند شمرده اما سه استثنا برای‌آن قائل شده و بیش از این سه کس را روا ندانسته و ناپسند شمرده است.

برگردان به زبان ساده

# سه کس را شنیدم که غیبت رواست

وز این درگذشتی چهارم خطاست

شنیده‌ام که غیبت سه کس اشکال ندارد، از این سه کس بیشتر و فراتر خطاست‌؛

# یکی پادشاهی ملامت پسند

کز او بر دل خلق بینی گزند

یکی حاکم و پادشاه ظالم که به مردم ظلم می‌کند و دل مردم از ستم او دردمند است.

# حلال است از او نقل کردن خبر

مگر خلق باشند از او بر حذر

از ظلم‌ها و ستم‌های او گفتن‌، حلال است تا که مردم از وی بر‌حذر باشند و از او دوری کنند.

# دوم پرده بر بی‌حیایی متن

که خود می‌درد پرده بر خویشتن

دوم، تو در آبرو‌مند کردن کسی که (خود در ملأ عام) بی‌حیایی می‌کند و آبروی خود را می‌برد‌، مکوش‌.

# ز حوضش مدار ای برادر نگاه

که او می‌درافتد به گردن به چاه

که خود نتیجه‌اش را که در چاه افتادن ‌(و پشیمان شدن است‌) خواهد دید‌.

# سوم کژ ترازوی ناراست خوی

ز فعل بدش هرچه دانی بگوی

سوم‌، گران‌فروش بد‌کردار که (هر چه از گران‌فروشی او‌) می‌دانی مردم را آگاه کن. (تا فریب نخورند‌) (کج‌ترازو‌‌ یعنی کم‌فروش‌، گران‌فروش‌‌‌، متقلب‌)

	غیرفعال و فعال کردن دوبارهٔ حالت چسبانی نوار ابزار به بالای صفحات
	راهنمای نوار ابزار
	پیشخان کاربر
	اشعار و ابیات نشان‌شدهٔ کاربر
	اعلان‌های کاربر
	ادامهٔ مطالعه (تاریخچه)
	خروج از حساب کاربری گنجور
	لغزش به پایین صفحه
	لغزش به بالای صفحه
	لغزش به بخش اطلاعات شعر
	لغزش به بخش حاشیه‌های شعر
	لغزش به بخش تصاویر نسخه‌های خطی، چاپی و نگاره‌های هنری مرتبط با شعر
	لغزش به بخش ترانه‌ها و قطعات موسیقی مرتبط با شعر
	لغزش به بخش شعرهای هم‌آهنگ
	لغزش به بخش خوانش‌های شعر
	لغزش به بخش شرح‌های صوتی
	فعال یا غیرفعال کردن لغزش خودکار به خط مرتبط با محل فعلی خوانش
	فعال یا غیرفعال کردن شماره‌گذاری خطوط
	کپی نشانی شعر جاری در گنجور
	کپی متن شعر جاری در گنجور
	به اشتراک‌گذاری متن شعر جاری در گنجور
	مشابه‌یابی شعر جاری در گنجور بر اساس وزن و قافیه
	مشاهدهٔ شعر مطابق قالب‌بندی کتاب‌های قدیمی (فقط روی مرورگرهای رومیزی یا دستگاه‌های با عرض مناسب)
	نشان کردن شعر جاری
	ویرایش شعر جاری
	ویرایش خلاصه یا برگردان نثر سادهٔ ابیات شعر جاری
	شعر یا بخش قبلی
	شعر یا بخش بعدی