مرا حاجیی شانهٔ عاج داد
که رحمت بر اخلاق حجاج باد
شنیدم که باری سگم خوانده بود
که از من به نوعی دلش مانده بود
بینداختم شانه کاین استخوان
نمی‌بایدم دیگرم سگ مخوان
مپندار چون سرکهٔ خود خورم
که جور خداوند حلوا برم
قناعت کن ای نفس بر اندکی
که سلطان و درویش بینی یکی
چرا پیش خسرو به خواهش روی
چو یک سو نهادی طمع، خسروی
وگر خود پرستی شکم طبله کن
در خانهٔ این و آن قبله کن
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: در این شعر، شاعر به مفهوم قناعت و تساوی در شرایط انسانی اشاره می‌کند. او از تجربه‌ای صحبت می‌کند که سگی به او وفادار بوده و این موضوع باعث می‌شود که بگوید نباید به خود پرستی و طمع دچار شود. شاعر با اشاره به اینکه هم سلطان و هم درویش در حقیقت برابرند، به نفس خود توصیه می‌کند که باید به اندک قناعت کند و از جستجوی پرخوری و دنیاپرستی دست بردارد. در کل، این شعر به ترویج ساده‌زیستی و دوری از طمع می‌پردازد.
حاجی ای به من شانه ای از جنس عاج هدیه داد (رسم حاجیان قدیمی، دادن چنین سوغات هایی بوده)
شنیده بودم که یک بار من را سگ خوانده بود (پشت سرم مرا سگ صدا زده بود و توهین کرده بود)، به نوعی از من در دلش چیزی مانده بود.
آن شانه ی عاج را انداختم و هدیه ی او را نپذیرفتم، گفتم این استخوان تو را نمیخواهم ولی دیگر مرا سگ نخوان! (تشبیه شانه‌ی عاج به استخوان دادن به سگ)
فکر نکن چون سرکه ی خودم را می‌خورم قرار است منت صاحب شیرینی را ببرم! (سرکه در برابر حلوا، نماد خوراک بدون شیرینی و نامطلوب است)
ای نفس، سعی کن که به اندک چیزی که داری قانع باشی، که در این صورت شاه و گدا را برابر میبینی (اگر طمع و آز نداشته باشی سلطان و درویش برای تو فرقی نمیکند و عزت خود را با منت کشیدن از بین نمی‌بری)
هوش مصنوعی: چرا به دنبال خواسته‌ات به سراغ خسرو می‌روی، در حالی که خود خسرو نیز در کنار توست؟
هوش مصنوعی: اگر خودخواهی تنها به فکر پر کردن شکم خود باشی، بهتر است در خانهٔ دیگران به دنبال آرمان‌هایت باشی.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
می‌خواهید شما بخوانید؟ اینجا را ببینید.
می‌خواهید شما بخوانید؟ اینجا را ببینید.
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال یک حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.