لاف دانش میزنی، خود را نمیدانی چه سود؟
دعوی دل کردهای، چون غافل از جانی چه سود
نفس را بریان و حلوا میدهی، او دشمنست
دشمنان را دادن حلوا و بریانی، چه سود
گر خدا را بندهای، بگذار نام خواجگی
پیش او چون سر نهادی، باز پیشانی چه سود؟
نام خود سلمان نهادی، تا مسلمان خوانمت
چون نمیورزی سلامت، نام سلمانی چه سود؟
رفت پنجه سال و حسرت میخوری اکنون، ولی
تیر چون از شست بیرون شد پشیمانی چه سود
اسب چوگانی خریدی، زین زرین ساختی
چون نخواهی برد گویی اسب چوگانی چه سود؟
گر به دیوان قیامت بردنت باید حساب
بر سر طومارها طغرای دیوانی چه سود؟
کار خلقی را به تدبیر تو باز انداختند
چون همه تدبیر کار خود نمیدانی چه سود؟
عمر و مال اندر سر کار عمارت کردهای
این عمارتها که سر دارد به ویرانی چه سود؟
چون بخواهی رفت زود از قیصر و قصرت چه نفع؟
چون نخواهی ماند دیر، از خانه و خانی چه سود؟
میکنی درمان درد مردم از دانش، ولی
این همه درمان در آن ساعت که درمانی چه سود؟
نامهٔ عیب کسان، گیرم، که برخوانی چو آب
نیم حرف از نامهٔ خود برنمیخوانی چه سود؟
چند پی گفتی که: دستی نیک دارم در هنر
با چنین دستی چو دستآموز شیطانی چه سود؟
هر زمان گویی: کزین پس پیش گیرم راستی
این حکایت خود بگویی، لیک نتوانی چه سود؟
بیغرض کس را نخواهی داد نانی در جهان
کفش مهمان چون بخواهی برد، مهمانی چه سود؟
از برای سود زر جان در زیان انداختی
چون نمیمانی و این زرها همیمانی چه سود؟
اوحدی، چون دیوت از انگشت برد انگشتری
زیر دستت بعد ازین ملک سلیمانی چه سود؟
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به انتقاد از افرادی میپردازد که به ظواهر و ادعاهای خود اهمیت میدهند، اما در عمل نتایج مثبتی از اعمال خود نمیگیرند. شاعر میگوید اگر انسان خود را عالم و مسلمان بخواند، اما در عمل از حقیقت و ایمان دور باشد، چه سودی دارد. همچنین به فناپذیری دنیا و بیفایده بودن ثروت و مقام در قیامت اشاره میکند، و بر لزوم توجه به ذات خداوند و کارهای واقعی تأکید میکند. در نهایت، شاعر به این نکته میرسد که زندگی باید بر اساس صداقت و نیت خالص بنا شود، و در غیر این صورت تمامی تلاشها و ادعاها بیمحتوا خواهد بود.
هوش مصنوعی: تو از دانش خود به خودستایی میپردازی، اما نمیدانی این کار چه فایدهای دارد. مدعی محبت و عشق هستی، اما اگر از حال خود غافل باشی، این ادعا چه دردی را دوا میکند؟
هوش مصنوعی: تو به نفس خود نعمت و آسایش میدهی، ولی او همواره دشمن توست. دادن نعمت به دشمنان، هیچ ثمری ندارد.
هوش مصنوعی: اگر بنده خدا هستی، پس دیگر نام خواجگی را در برابر او نبر، زیرا وقتی سر را به خاک میگذاری، گذاشتن پیشانی چه فایدهای دارد؟
هوش مصنوعی: اگر تو نامت سلمان است و به خاطر این نام مسلمانم میخوانی، اما اگر در عمل سلامتی و صلح به ارمغان نمیآوری، پس نام سلمان چه فایدهای دارد؟
هوش مصنوعی: زمان زیادی گذشته و اکنون حسرت میخوری، اما وقتی کار از کار گذشت و تیر از کمان بیرون رفت، پشیمانی فایدهای ندارد.
هوش مصنوعی: تو اسبی خریدی و زین گرانبهایی برایش درست کردی، حالا اگر از آن استفاده نکنی، پس داشتن این اسب و زین چه فایدهای دارد؟
هوش مصنوعی: اگر در روز قیامت تو را به دیوان عدالت ببرند، بر روی طومارها و مدارک چه فایدهای دارد؟
هوش مصنوعی: به خاطر تدبیر تو، کارهای دنیا به تو سپرده شده است. اما اگر نمیدانی چگونه تدبیر کنی، چه فایدهای دارد؟
هوش مصنوعی: زندگی و ثروتت را صرف ساختن بناهایی کردهای که سرانجام به ویرانی میرسند؛ آیا از این کار چه فایدهای میبردی؟
هوش مصنوعی: زمانی که تصمیم به ترک مکانی بگیری، چه فایدهای دارد که زود از قدرت و ثروت حاصل از آنجا بروی؟ و اگر قصد ماندن نداشته باشی، چه حاصلی از منزل و جایگاه تو خواهد بود؟
هوش مصنوعی: تو با علم و دانش خود به درمان دردهای مردم میپردازی، اما در آن لحظهای که باید درمان کنی، چه فایدهای دارد که این همه دانش و اطلاعات در اختیار داری؟
هوش مصنوعی: اگر نامهٔ عیب دیگران را بخوانی، چه فایدهای دارد؟ اما دربارهٔ عیبهای خودت هیچ نمیگویی و از آنها صحبت نمیکنی.
هوش مصنوعی: چند بار گفتهای که در هنر مهارت خوبی دارم، اما با چنین دستی که شبیه دست شیطان است، چه فایدهای دارد؟
هوش مصنوعی: هر بار میگویی که از این به بعد حقیقت را خواهم گفت و داستان خود را روایت میکنم، اما اگر نتوانی این کار را انجام دهی، چه فایدهای دارد؟
هوش مصنوعی: اگر بیدلیل به کسی کمک نکنید، در دنیا کسی چیزی به شما نخواهد داد. پس اگر میخواهید با پای برهنه به مهمانی بروید، این مهمانی برایتان چه فایدهای دارد؟
هوش مصنوعی: تو برای به دست آوردن طلا و ثروت، زندگی و جان خود را در خطر انداختی. اما وقتی نمیتوانی برای همیشه بمانی و این طلاها باقی میمانند، در واقع چه فایدهای دارد؟
هوش مصنوعی: اوحدی، وقتی که دیو از انگشتش انگشتری را برداشت، از این به بعد داشتن سلطنت سلیمان چه فایدهای دارد؟
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
صید دست آموزم و قدرم نمیدانی چه سود
میزنی سنگم چه بگریزم پشیمانی چه سود
اینزمان آیینه بی گر دست بنما روی دل
ورنه آنروزی که گردش گرد بنشانی چه سود
بر فقیران چون گشایی گوشه چشم از کرم
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.