هشیار باش و خفته مرو تیز بر ستور
تا نوفتد ستور تو ناگه به جر و لور
موری تو و فلک به مثل زنده پیل مست
دارد هگرز طاقت با پیل مست، مور؟
شور است آب او ننشاندت تشنگی
گر نیستی ستور مخور آب تلخ و شور
بیدار شو زخواب، سوی مردمی گرای
یکبارگی مخسپ همه عمر بر ستور
زنهار تا چنان نکنی کان سفیه گفت
«چون قیر به سیاه گلیمی که گشت بور»
لختی عنان مرکب بدخوت بازکش
تا دست‌ها فرو ننهد مرکبت به گور
گیتیت بر مثال یکی بدخو اژدهاست
پرهیزدار و با دم این اژدها مشور
شاهان دو صد هزار فرو خورد و خوار کرد
از تو فزون به ملک و به مال و به جاه و زور
از بی‌وفا وفا به غنیمت شمار ازانک
یک قطره آب نادره باشد زچشم کور
گر نیستت چو نوش خور و چون خزت گلیم
بنگر به یار خویش که او گرسنه است و عور
ای کرده خویشتن به جفا و ستم سمر
تا پوستین بودت یکی، بادبان سمور
وز بهر خز و بز و خورش‌های چرب و نرم
گاهی به بحر رومی و گاهی به کوه غور
هردو یکی شود چو زحلقت فرو گذشت
حلوا و نان خشک در آن تافته تنور
آن کس که داشت آنچه نداری تو او کجاست؟
کار چو تار او همه آشفته گشت و تور
پای تو مرکب است و کف دست مشربه است
گر نیست اسپ تازی و نه مشربه بلور
اکنون نگر به کار که کارت به دست توست
برگ سفر بساز و بکن کارها به هور
بار درخت دهر توی جهد کن مگر
بی مغز نوفتی ز درختت چو گوز غور
غره مشو بدانکه تو را طاهر است نام
طاهر نباشد آنکه پلید است و بی طهور
فعل نکو ز نسبت بهتر، کز این قبل
به شد ز سیمجور براهیم سیمجور
بنگر به چشم بسته به پل بر همی روی
بسیار بر مجه به مثال گوزن و گور
این کالبد خنور تو بوده‌است شست سال
بنمای تا چه حاصل کردی در این خنور
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به انسان هشدار می‌دهد که هوشیار باشد و خواب آلودگی را کنار بگذارد. شاعر از تشبیهاتی مانند "پیل مست" و "مور" استفاده می‌کند تا نشان دهد اگر انسان بی‌احتیاط باشد، ممکن است به مشکلات بزرگی گرفتار شود. او همچنین به زندگی در میانه امکانات و ثروت‌های دنیوی اشاره می‌کند و متذکر می‌شود که نباید به دنیا و لذایذ آن دل ببندیم. انسان باید بیدار و آگاه باشد و از فرصت‌های زندگی بهره‌برداری کند، در غیر این صورت، زندگی‌اش بی‌نتیجه خواهد ماند. در نهایت، شاعر تأکید می‌کند که اعمال و کردار انسان باید با نام نیک و شایسته‌اش هماهنگ باشد و هر فردی باید به عمل خود توجه کند تا از زندگی خود بهره‌وری بیشتری داشته باشد.
هوش مصنوعی: هشیار و بیدار باش و به خواب نرو. بر اسبت به سرعت بران تا ناگهان به گرداب و فتنه نیفتی.
هوش مصنوعی: اگر تو مانند موری هستی و دنیا به مانند یک فیل مست، چگونه می‌توانی با این فیل مست، مانند موری که به آن مشغول است، طاقت بیاوری؟
هوش مصنوعی: آب شور او نمی‌تواند عطش تو را برطرف کند، پس اگر نمی‌خواهی مانند حیوانات در آب تلخ و شور غوطه‌ور شوی، از آن بپرهیز.
هوش مصنوعی: از خواب بیدار شو و به سمت مردمی برو. یکباره خواب را کنار بگذار و تمام عمرت را صرف زندگی و ارتباط با انسان‌ها کن.
هوش مصنوعی: مواظب باش که مانند آن احمق عمل نکنی که گفت: «مثل قیر بر روی فرش سیاه، که حتی وقتی رنگش عوض شود، باز هم همان را یادآوری می‌کند.»
هوش مصنوعی: چند لحظه‌ای reins اسب خود را آرام کن تا وقتی که دست‌هایت به گور نرسیده، اسبت را به زمین ناندازی.
هوش مصنوعی: گیتیت مانند یک اژدهای بدخویی است که باید از آن دوری کرد و با دم آن مشورت نکن.
هوش مصنوعی: شاهان زیادی بودند که از تو در زمینه ملک، مال، مقام و قدرت به‌مراتب بیشتر داشته‌اند و با این حال، هیچ‌گاه به اندازه تو ارزشمند و بزرگ نشده‌اند.
هوش مصنوعی: از بی‌وفا حتی وفای او را باید ارزشمند دانست، زیرا مانند یک قطره آب نادر است که برای چشم نابینا بسیار باارزش به شمار می‌آید.
هوش مصنوعی: اگر تو مانند نوش (شراب) شاداب نیستی و مانند خز (پوشش) دارای راحتی نیستی، به دوستت نگاه کن که او گرسنه و برهنه است.
هوش مصنوعی: ای انسانی که با ستم و ظلم به خودت آسیب رسانده‌ای، تا زمانی که به مانند یک چرمین پوست برایت تبدیل نشده‌ای، باید به خاطر داشته باشی که زندگی‌ات به معنای واقعی کامل نخواهد بود.
هوش مصنوعی: برای به دست آوردن ثروت و لذت‌های زندگی، گاهی به دریاهای دور سفر می‌کنم و گاهی به کوه‌های بلند می‌روم.
هوش مصنوعی: وقتی که دو نفر با هم یکی شوند و از اختلافات یا مشکلات عبور کنند، دیگر چیزهای دنیوی مانند حلوا و نان خشک اهمیت چندانی نخواهند داشت.
هوش مصنوعی: هر کسی که آنچه تو نداریدی را داشته، حالا کجاست؟ کار او به هم ریخته و شرایطش ناامن شده است.
هوش مصنوعی: پای تو، نشانه قدرت و حرکتی است که به جلو می‌برد و کف دست اشاره به ظرفی دارد که برای نوشیدن استفاده می‌شود. اگر اسب زیبا و شفاف نباشد، این زیبایی و شرافت در وجود تو احساس نمی‌شود.
هوش مصنوعی: اکنون به کارهای خود توجه کن که این کارها به خودت بستگی دارد. برای سفر آماده شو و کارهای خود را به خوبی انجام بده.
هوش مصنوعی: درخت زندگی خود را با تلاشی مستمر و مراقبت پرورش بده، چرا که اگر بی‌دقت و بی‌توجه باشی، میوه‌ای بی‌فایده و بی‌مغز خواهد داشت.
هوش مصنوعی: به خود نبال که نامت طاهری است، زیرا نام طاهر تنها مختص کسی نیست که پاک و مطهر باشد، بلکه ممکن است کسی به این نام خوانده شود ولی از درون آلوده باشد.
هوش مصنوعی: عمل نیک از ارتباطات بهتر است، زیرا از اینجا به تصمیمات درست و خوبی می‌رسیم.
هوش مصنوعی: به چشمان بسته‌ات دقت کن، بر روی پل، به طور مکرر به چیزی که نمی‌بینی نگاه کن، مانند یک آهو یا گورخر.
هوش مصنوعی: این جسم و وجود تو سال‌هاست که در این دنیا زندگی کرده است. حال باید ببینی که در این مدت چه دستاورد و نتیجه‌ای داشته‌ای.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
گویند شغل خویش بدشمن مده بزور
بورک لصاحبه نشنیدی ز لوح گور
خورشید رخت خویش بمغرب نه زان برد
کش زحمتی همیبود از مرغ روز کور
نزضعف زنده پیل ز پشه حذر کند
[...]
ای دل ز خوابِ جهل برآور سر غرور
تا بو که بگذری به سلامت ازین فتور
گر بایدت که حشرِ تو با صالحان بود
در موقفِ جزا که بود موعدِ نشور
این جا ز خود بمیر و به حق زنده باز شو
[...]
ای ساربان، که رنج کشیدی ز راه دور
آمد شتر به منزل لیلی، مکن عبور
اینست خارها که ازو چیده‌ایم گل
وین جای خیمها که درو دیده‌ایم حور
این لحظه آتشست به جایی که بود آب
[...]
بزمی که از نوای نوالش به بزم خلد
روحانیان نواله برند از برای حور
بزمی که مانده اند هم از یاد مجلسش
حوران بزم روضه فردوس در قصور
بود از فروغ باده و عکس صفای جام
[...]
بیچاره دل به درد تو تا کی بود صبور
جان را تو قوّتی و دلم را تویی سرور
تا چند صبر باشدم از روی مهوشت
تا کی بود شکیب بگو دیده را ز نور
آنچ از فراق تو به سر ما گذشت دوش
[...]
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال یک حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.