نفس سرکش را مسخر عقل پرتدبیر کرد
سگ چو شد دیوانه او را می توان زنجیر کرد
بی مربی زیر گردون معتبر نتوان شدن
ماه نو را رفته رفته چرخ عالمگیر کرد
با بزرگان جهان گستاخ بودن خوب نیست
آخر این بی عزتی بر کوهکن تأثیر کرد
بی ابا نتوان به بزم تندخویان پا نهاد
بی محابا تکیه نتوان بر دم شمشیر کرد
تا به پای خم نرفتم ساغرم یاری نداد
دستگیری با من افتاده روح پیر کرد
می روند اهل طمع در بزم ها دیوانه وار
می توان درهای مهمانخانه را زنجیر کرد
قامت خلوت نشینان می کند کار کمان
می توان مسواک زاهد را نشان تیر کرد
وادیی دیوانگی جای فراغت بوده است
خواب راحت پای ما در خانه زنجیر کرد
سیدا مزد هنرور می رسد در خورد کار
روزیی فرهاد را گردون ز جوی شیر کرد
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به بیان افکار و احساسات شاعر درباره مسائل انسانی و اجتماعی می‌پردازد. شاعر از سرکشی نفس و جنگی که بین عقل و غرایز وجود دارد صحبت می‌کند و بر لزوم هدایت نفس به وسیله عقل تأکید می‌کند. او به ناامنی و بی‌عزتی در ارتباطات اجتماعی اشاره می‌کند و بیان می‌کند که برای رسیدن به آرامش و احترام، نیاز به تربیت و هدایت است. همچنین به چالش‌های زندگی و تاثیرات ناشی از طمع و حرص بر روح انسان می‌پردازد. در کل، این شعر به تفکرات عمیق انسانی و لزوم آگاهی و خودشناسی در مواجهه با مسائل زندگی تأکید دارد.
هوش مصنوعی: نفس سرکش و لجام‌گسیخته را می‌توان با عقل و اندیشه‌ای متین مهار کرد؛ همان‌طور که وقتی سگی دیوانه می‌شود، می‌توان او را با زنجیر کنترل کرد.
هوش مصنوعی: بدون راهنمایی و آموزش صحیح، هیچ کس نمی‌تواند به موفقیت برسد. همان‌طور که ماه نو به تدریج در آسمان نمایان می‌شود، هر کس باید با مرور زمان و یادگیری پیشرفت کند.
هوش مصنوعی: باید مراقب باشیم که در برابر بزرگان جسارت نکنیم، زیرا این کار می‌تواند باعث بی‌احترامی و تأثیرات بدی شود.
هوش مصنوعی: بدون ترس و تردید نمی‌توان به محفل افرادی که تندخو و خشمگین هستند وارد شد، و بی‌احتیاطی نمی‌توان به شمشیرها تکیه کرد.
هوش مصنوعی: تا زمانی که به پای میخانه نرسیدم، ساغر (جام شراب) به کمک من نیامد و روح خسته‌ام را یاری نکرد.
هوش مصنوعی: افرادی که به دنبال نفع و سود خود هستند، با شور و دیوانگی به مهمانی‌ها می‌آیند، اما می‌توان درهای میهمانی را بست و آنان را از ورود به آنجا منع کرد.
هوش مصنوعی: دوستانی که در خلوت‌های خود نشسته‌اند، به گونه‌ای زیبا و دلنشین ایستاده‌اند که می‌توانند در دل‌انگیزترین لحظات، حتی زاهدی را که مسواک به دست دارد، با تیر محبت هدف قرار دهند.
هوش مصنوعی: در اینجا اشاره به منطقه‌ای است که جنون و دیوانگی در آن به نوعی آرامش و آزادی روانی پیدا می‌شود. اما در عین حال، خواب راحت و آسایش ما به خاطر زنجیرهایی که در این خانه وجود دارد، محدود شده است. به عبارتی، در حالی که این مکان می‌تواند محلی برای راحتی باشد، اما در واقع، ما به زنجیرهایی اسیر هستیم که آرامش‌مان را مختل کرده است.
هوش مصنوعی: در این بیت، به این موضوع اشاره شده است که نتیجه تلاش و هنر فرد به او پاداشی شایسته خواهد داد. به عبارتی دیگر، کسی که با هنر و مهارت خود کار کند، در نهایت به مقامی والا و نعمتی مناسب دست خواهد یافت. غیبت فرهاد به شیر زاییده‌ای از آسمان اشاره دارد که نشان از تلاش و کوشش دارد.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
نحس گردون در جهان جاه تا تأثیر کرد
بخت برنا را لگد کوب سپهر پیر کرد
دور گردون را زمانه علت بیداد خواند
صحن گیتی را ستاره موجب تشویر کرد
روزگار از جور گردون یک بیک آگاه گشت
[...]
خانه بر دوشی که سیر کوچه زنجیر کرد
کی به زنجیرش توان پا بسته تعمیر کرد؟
نشأه می مرگ آب زندگانی دیده است
دختر رزچون خضر صد نوجوان را پیر کرد
شعله گستاخ طرف دامن قاتل مباد!
[...]
تا مرا عشق تو با دیوانگان زنجیر کرد
فارغم از خدمت استاد و جور پیر کرد
آب حیوان در لب لعل تو و ما خشک لب
حسرت آن لب مرا از جان شیرین سیر کرد
روز اول بر وصالت دل نمی‌بایست بست
[...]
سرو را شمشاد قدش محو چون تصویر کرد
آب را موج خرامش پای در زنجیر کرد
ای دم صبح قیامت این همه تأخیر چیست
پاس خاطر داریی صحبت مرا دلگیر کرد
هر سرمه با قد خم گشته می گوید هلال
[...]
در سواد خط خوبان بسکه دل شبگیر کرد
همچو صبح صادقم در این سیاحت پیر کرد
زلف خوبان بسکه در این گوشه واگردیده است
جذبه را در خلوت ما عشق در زنجیر کرد
خواب دیدم زلف معشوقی به دست آورده ام
[...]
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیه‌ای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.