گنجور

 
مشتاق اصفهانی

نادر دوران شه گیتی‌ستان کاورده است

در کمند حکمش ایزد گردن گردن کشان

شهسواری کز سبک سیری شبی را طی کند

تابد از مغرب چو خورشید از سوی مشرق عنان

تاجداری کافسر زرین او چون آفتاب

از درخشانی بود آئینه پرداز جهان

معدلت کیشی که در ایام عدل او سزد

بهر حفظ گله کوشش گرگ را بیش از شبان

نصرت‌اندیشی که تا افتد بفکر رزم خصم

بشکفد گل‌ها فتحش گلستان در گلستان

شوکت‌اندیشی که تا افتد به فکر رزم خصم

سنجیش صد حیف ار کاهی کشد کوه گران

عاقبت‌بینی که چشم باطنش از نور عقل

دیده در آئینه آغاز انجام جهان

آتش صد فتنه را یکدم کشد شمشیر او

هست گوئی آب تیغش آتش آتش نشان

چون درافتد چرخ با مور سر کویش که نیست

پشه را تاب نبرد از ضعف با پیل دمان

شصت صافش دارد آن قوت کزو تا جسته است

راست تیرش بگذرد از چنبر نه آسمان

هر شرارش برق صد خرمن بود روز صاف

اژدر تیغش چو گردد از دهن آتش‌فشان

گشت از تیغ جهان گیرش چو فتح قندهار

کرد از آنجا رو بهند آن خسرو گیتی‌ستان

شد چو در هندوستان داخل زایران در رسید

ناله‌زان کشور ز بیم تیغ او بر آسمان

زد رقم مشتاق تاریخش که شاهنشه در او

گشت چون داخل برآمد ناله از هندوستان

 
 
 
جشنوارهٔ رزم‌آوا: نقالی و روایتگری شاهنامه
رودکی

خواسته تاراج گشته، سر نهاده بر زیان

لشکرت همواره یافه، چون رمهٔ رفته شبان

عنصری

چیست آن آبی چو آتش و آهنی چون پرنیان

بیروان تن پیکری پاکیزه چون بی‌تنْ روان

گر بجنبانیش آب است، ار بلرزانی درخش

ور بیندازیش تیر است، ار بدو یازی کمان

از خرد آگاه نه در مغز باشد چون خرد

[...]

مشاهدهٔ ۲ مورد هم آهنگ دیگر از عنصری
ابوسعید ابوالخیر

بس که جستم تا بیابم من از آن دلبر نشان

تا گمان اندر یقین گم شد یقین اندر گمان

تا که می‌جستم ندیدم تا بدیدم گم شدم

گم شده گم کرده را هرگز کجا یابد نشان

در خیال من نیامد در یقینم هم نبود

[...]

فرخی سیستانی

سرو دیدستم که باشد رسته اندر بوستان

بوستان هرگز ندیدیم رسته بر سرو روان

بوستانی ساختی تو برسر سرو سهی

پر گل و پر لاله و پر نرگس و پر ارغوان

ای بهار خوبرویان چند حیلت کرده ای

[...]

مشاهدهٔ ۲ مورد هم آهنگ دیگر از فرخی سیستانی
عسجدی

خسروا جائی بهمت ساختی، جائی بلند

پر ز خوان خواهی کنونش کرد و خواهی پر سخوان

تیر تو مفتاح شد در کار فتح قلعه ها

تیر تو مومول شد در دیده های دیده بان

مشابه‌یابی بر اساس وزن و قافیه