آفرین زان مرکب شبدیز فعل رخش خوی
اعوجی مادرش و آن مادرش را یحموم شوی
گاه بر رفتن چو مرغ و گاه پیچیدن چو مار
گاه رهواری چو کبک و گاه برجستن چو گوی
چون نهنگان اندرآب و چون پلنگان بر جبال
چون کلنگان در هوا و همچو طاووسان به کوی
در شود بی‌زخم و زجر و در شود بی‌ترس و بیم
همچو آذرشست، بتش همچو مرغابی، به جوی
پی ز قوس و فش ز درع و رگ ز موی و تن ز کوه
سر ز نخل و دم ز حبل و برزسنگ و سم ز روی
دیر خواب و زود خیز و تیز سیر و دور بین
خوش عنان و کش خرام و پاکزاد و نیکخوی
سخت پای و ضخم ران و راست دست و گرد سم
تیزگوش و پهن پشت و نرم چرم و خرد موی
ابر سیر و باد گرد و رعد بانگ و برق جه
کوه کوب و سهل بر و شخ نورد و راهجوی
گور ساق و شیر زهره، یوز تاز و غرم تک
پیل گام و کرگ سینه، رنگ تاز و گرگ پوی
تیزچشم، آهن جگر، فولاد دل، کیمخت لب
سیم دندان، چاه بینی، ناوه کام و لوح روی
نیزه و تیغ و کمند و ناچخ و تیر وکمان
گردن و گوش و دم و سم و زهار و ساق اوی
اینچنین اسبی مرا داده‌ست بی زین شهریار
اسب بی‌زین همچنان باشد که بی‌دسته سبوی
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر درباره توصیف زیبایی‌ها و ویژگی‌های یک اسب می‌باشد. شاعر به قدرت و چابکی اسب اشاره می‌کند و آن را به حیوانات مختلفی همچون مرغ، مار، نهنگ و پلنگ تشبیه می‌نماید. او از ویژگی‌های ظاهری و رفتاری اسب می‌گوید، مانند سرعت، دقت و زیبایی در حرکت. اسب توانا و بی‌زین همچون انسانی بدون هدایت توصیف شده که با وجود نداشتن زین، زیبایی و شکوه خاصی دارد. شاعر در نهایت اشاره می‌کند که این اسب قوی و با شرف، هدیه‌ای از سوی شهریار است.
هوش مصنوعی: به خاطر آن که شبدیز، اسبی با قدرت و زیبایی است، باید از رخش و مادرش که دارای صفات خاص و استثنایی هستند، نام برد. این اشاره به ویژگی‌های خاص خانواده و نسل این اسب دارد.
هوش مصنوعی: گاهی مثل پرنده‌ای آزاد و سبک پرواز می‌کنم و گاهی مانند ماری در کمین می‌مانم. گاهی هم مثل کبکی باوقار و با احتیاط حرکت می‌کنم و گاهی به سرعت و به شتاب همچون گوی می‌جهدم.
هوش مصنوعی: مانند نهنگ‌ها در آب و مانند پلنگ‌ها بر فراز کوه‌ها، همچون کلنگ‌ها در آسمان و همانند طاووس‌ها در خیابان‌ها.
هوش مصنوعی: در اینجا بیان می‌شود که وارد شدن به جایگاه یا حالت خاصی، بدون آسیب یا رنج، و بدون ترس و نگرانی، مانند آتش که به آرامی به جوش می‌آید و بت آن مانند مرغابی به شنا در جوی می‌پردازد. این تصویر به انتقال حس آرامش و بی‌دغدغه گی اشاره دارد.
هوش مصنوعی: این بیت به ارتباط و همبستگی میان عناصر مختلف طبیعت و زندگی انسان اشاره دارد. شاعر به طور نمادین، ویژگی‌های مختلف را از قوس، زره، مو، کوه، نخل، و سایر عناصر طبیعی و جسمی می‌آورد تا نشان دهد که هر کدام به نوعی در زندگی و جهان وجود دارند و همگی به هم پیوسته‌اند. این ارتباطات می‌تواند نمایانگر زیبایی و تنوع زندگی باشد.
هوش مصنوعی: شخصی که دیر می‌خوابد و زود بیدار می‌شود، سریع حرکت می‌کند و بینا است. او دارای رفتار نرم و لطیف، و شایسته و نیکوخوی است.
هوش مصنوعی: این بیت توصیف ویژگی‌های مختلفی است که از نظر جسمی می‌تواند در مورد یک چهارپایان یا حیوانات دیگر باشد. به عبارت دیگر، در اینجا به استحکام پاها و آسیب‌پذیری ران‌ها، قدرت و دقت دست‌ها، تیزی سم و تنوع در خصوصیات بدن، مانند پشت پهن و پوست نرم، و همچنین ویژگی‌های موی اشاره شده است.
هوش مصنوعی: ابر در حال حرکت است و باد به شدت می‌وزد، رعد و برق آسمان را می‌نوازد. آوازه‌ی این صداها به کوه‌ها و دشت‌ها می‌رسد و به سوز و سختی طبیعت می‌افزاید.
هوش مصنوعی: در اینجا توصیفات متنوعی از مخلوقات و ویژگی‌های آنها ارائه شده است. به نوعی، تصویرهایی از قدرت و زیبایی در دنیای طبیعت به چشم می‌خورد. اشاره به گورخر، یوز، فیل، و گرگ، نشان‌دهنده‌ی تنوع رنگ‌ها و رفتارهای مختلف در عالم حیوانات است. هر یک از این موجودات، نماینده‌ای از ویژگی‌ای خاص هستند که باعث جذابیت و گیرایی آنها می‌شود.
هوش مصنوعی: این عبارت توصیف ویژگی‌ها و خصوصیات یک شخص قوی و با اراده است. "تیزچشم" به هوش و دقت اشاره دارد، "آهن جگر" به استقامت و قدرت درونی، "فولاد دل" به داشتن اراده‌ای قوی و نهراسیدن از چالش‌ها، "کیمخت لب سیم دندان" به جذابیت و زیبایی ظاهری اشاره می‌کند. همچنین "چاه بینی" به توانایی در مشاهده و درک عمیق، "ناوه کام" به سخنوری و گویایی، و "لوح روی" به زیبایی و درخشانی ظاهر اشاره دارد. در مجموع، این عبارت تصویری از شخصی است که هم از لحاظ ظاهری و هم از لحاظ درونی قوی و برجسته است.
هوش مصنوعی: در این جمله، به تکه‌های مختلف از یک موجود اشاره شده است که هر کدام مانند ابزار یا سلاح‌هایی هستند. این ابزارها شامل نیزه، تیغ، کمند، تیر و کمان می‌شوند. همچنین به ویژگی‌های ظاهری موجود نیز اشاره شده است مانند گردن، گوش، دم، سم و ساق. به‌طور کلی، این متن توصیفی از یک موجود است که به شکل قوی و مسلح تا حدی به تصویر کشیده شده است.
هوش مصنوعی: این اسب بدون زین، همان‌طور که یک سبوی بدون دسته است، ناتوان و بی‌فایده است.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
این کهن گیتی ببرد از تازه فرزندان اوی
ما کهن گشتیم و او نو اینت زیبا جادوی!
مادری دیدی که فرزندش کهن گردد هگرز
چون کهن مادرش را بسیار باز آید نوی؟
هرکه را نو گشت مادر او کهن گردد، بلی
[...]
چون بطرف باغ بنماید گل خودروی روی
دست دلبر گیر و جای اندر کنار جوی جوی
برده از مرجان بگونه لاله نعمان سبق
برده از مطرب بدستان بلبل خوشگوی گوی
بستد از یاقوت بسد لاله و گلنار رنگ
[...]
تا بروید لاله سوری چو لاله دار روی
جام چون لاله کن از روی چو لاله کام جوی
جز به گرد باغ عیش و گرد قصر عزمپوی
جز پی رامش مگیر و جز گل دولت مبوی
صفه‌ای را نقش می‌کردند نقاشان چین
بشنو این معنی کزاین خوشتر حدیثی نشنوی
اوستادی نیمه‌ای را کرد همچون آینه
اوستادی نیمه‌ای را کرد نقش مانوی
تا هر آن نقشی که حاصل باشد اندر نیمه‌ای
[...]
نیکوی بر توست عاشق دیگران بر نیکوی
نیکوی بد خو کند معذوری اندر بدخوی
من که بر تو عاشقم با من نسازی پس مساز
همچنین با نیکوی کت عاشق آمد نیکوی
کار شیران ناید از آهو و بر من عشق تو
[...]
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال یک حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.