رشیدکا ز تهی مغزی و سبک خردی
پری به پوست همی دان که بس گران جانی
گه شناس قبول از دبور بیخبری
گه تمیز قبل از دبر نمیدانی
سخنت را نه عبارت لطیف و نه معنی
عروس زشت و حلی دون و لاف لامانی
زنی به سخره برآمد به بام گلخن و گفت
که دور چشم بد از کاخ من به ویرانی
سخنت بلخی و معنیش گیر خوارزمی
ز بلخی آخر تفسیر این سخن دانی
گرفتمت که هزاران متاع ازین سان هست
کدام حیله کنی تا فروخت بتوانی
حدیث بوزنه خواندی و رشم گرد ناو
چو طیره گشت کفایت ده خراسانی
چه گفت بوزنه را گفت: کون دریده زنا
برای رشم فروشیت کو زبان دانی
زبان بران زمانه به گشتناند، مگوی
که در زمانه منم همزبان خاقانی
سقاطههای تو آن است و شعر من این است
به تو چه مانم؟ ویحک به من چه میمانی
قیاس خویش به من کردن احمقی باشد
که ابن اربدی امروز تو نه حسانی
دلیل حمق تو طعن تو در سنائی بس
که احمقی است سر کردههای شیطانی
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر نقدی است بر نادانی و سبکسری برخی از افراد، با استفاده از تمثیلها و اشاره به فرهنگ و ادبیات. شاعر به سخرهگرفتن سخنان تو خالی و بیمعنا میپردازد و به نوعی از دقت و ظرافت در بیان حسرت میخورد. او به افرادی که تلاش میکنند خود را برتر از دیگران نشان دهند، میگوید که قیاس نادرست با دیگران نشانه نادانی است. در پایان، شاعر به تعبیری انتقادی به شخصی که به بزرگترها طعنه میزند، یادآوری میکند که چنین حرفهایی از پیشینه ادبی او نمیکاهد و خود را محقق نمیکند.
هوش مصنوعی: رشیدکا به خاطر کمخردی و سطحینگریاش، مانند پر که به پوست میداند، نمیداند که زندگی بسیار باارزش و سنگین است.
هوش مصنوعی: گاهی شناختن و پذیرش از ناآگاهی ناشی از گذر زمان صورت میگیرد و گاهی قبل از اینکه به مرحلهی درک و تمیز برسی، از آن بیخبری.
هوش مصنوعی: سخنان تو نه به نرمی و زیبایی بیان شده و نه معنایش به شکل دلنشینی است. به عبارت دیگر، کلام تو نه تنها زیبا نیست بلکه از نظر محتوا هم کیفیت مناسبی ندارد و شبیه به چیزهای بیارزش و میانمایه به نظر میرسد.
هوش مصنوعی: زنی بر فراز بام خانهاش ظاهر شد و با لحنی تمسخرآمیز گفت که نظر بد و مضر از خانهاش دور باشد و آن را به ویرانی نکشاند.
هوش مصنوعی: سخنان تو مانند زبان بلخ شیرین و زیبایی دارند، اما برای درک و تفسیر معنای آنها، نیاز به دانش و فهم عمیقتری داریم که شاید از زبان خوارزم سرچشمه بگیرد. آیا میدانی که این گفتار به چه معناست؟
هوش مصنوعی: من تو را به دست آوردم تا بدانی که هزاران کالای باارزش وجود دارد. حالا چه ترفندی میزنی تا بتوانی آنها را بفروشی؟
هوش مصنوعی: داستان بوزنه را شنیدی و وقتی به رشم رسیدی و در مشکلات غرق شدی، با وجود سختیها، توانمندی به تو کمک میکند که از این شرایط عبور کنی.
هوش مصنوعی: بوزنه به زنی که به او نزدیک شده بود گفت: "این که تو را اینگونه میشناسند، چه نشانهای دارد؟ زبان تو کجاست که میتوانی بگویی؟"
هوش مصنوعی: در زمانهای که زندگی میکنم، سخنهای تند و بیرحمانهای رواج دارد، پس نگوید که من هم مانند خاقانی زباندار و سخنور هستم.
هوش مصنوعی: حالت و احساس تو اینگونه است و شعر من اینطور است. به تو چه ربطی دارد که من چه احساسی دارم؟ وای بر تو، به من چه ارتباطی دارد که تو چه احساسی داری؟
هوش مصنوعی: مقایسه کردن خود با من نشانهای از نادانی است، زیرا تو امروز نه در جایگاه حسانی هستی و نه به عظمت او میرسی.
هوش مصنوعی: دلیل نادانی تو این است که به سنایی انتقاد میکنی، در حالی که او کسی است که در کارهای شیطانی از تو بلندتر است.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
مرا ز منصب تحقیق انبیاست نصیب
چه آب جویم از جوی خشک یونانی؟
برای پرورش جسم جان چه رنجه کنم؟
که: حیف باشد روح القدس به سگبانی
به حسن صوت چو بلبل مقید نظمم
[...]
مرا ز منصب تحقیق انبیاست نصیب
چه آب جویم از جوی خشک یونانی
برای پرورش جسم و جان چه رنجه کنم
که حیف باشد روح القدس بسگبانی
بحسن صوت چو بلبل مقید نظمم
[...]
مخوان فسانهٔ افراسیابِ تورانی
مگوی قصهٔ اسفندیارِ ایرانی
سخن ز خسرو و سلطانِ هفت کشور گوی
که خَتْم گشت بدو خسروی و سلطانی
معزِّ دینِ خدای و خدایگانِ جهان
[...]
در آمد از غم تو ، ای بخوبی ارزانی
بکار من چو سر زلف تو پریشانی
کنم بطبع فدای تو دیده و دل و جان
که تو عزیزتر از دیده و دل و جانی
بنفشه زلفی و گل خدی و چه می گویم؟
[...]
به هرزه بر سر دنیا مشو به نادانی
که چون توئی بچنین کار نیست ارزانی
چو عمر ضایع کردی بر آن پشیمان باش
اگرچه سود ندارد کنون پشیمانی
غم جهانی بر جان خویشتن چه نهی
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.