به نرد باختن اندر بلا و درد سرست
ازو حذر کن و بگریز گر ترا بصرست
صلاح خویش نگهدار و نا فلاح مجوی
که در صلاح و فلاح تو نرد کینه ورست
به جاه ازو خللست و به فضل ازو نقصان
ازو به مال زیانست وزو به تن خطرست
گهی بکوبی زانو و گه بکوبی بر
درست گویی دست تو درّة عمرست
گهی بخایی لبها ز بس دریغ و فسوس
چنانکه گویی در زیر زخم نیشتر ست
هر آن حریف که با تو بباخت دشمن شد
وگرچه او ز همه دوستانت دوست تر ست
گهی بنالی و گویی اگر چنین زدمی
ببردمی و کنون شد که زخم من دگرست
گهی بگیری و گویی مگر براید نقش
گهی بدزدی و گویی حریف کور و کرست
چو بنگری همه بازیت دزدی آمد و مکر
چو بنگری همه گفت تو گوییا مگرست
بعشرت اندر کسبست و ، کسب در عشرت
نکو نباشد اگر حاصلش همه گهرست
عجبّر آنکه همی نرد را هنر دانی
وگرچه درّ سخن به ز نرد در نظرست
اسیر و عاجز چوبی و استخوان گشتن
به چشم آن که مرا و را خرد نه بس هنرست
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر درباره عواقب بازی کردن و خطرات آن است. شاعر توصیه می‌کند از نرد (بازی) دوری کنی، زیرا این بازی می‌تواند به بلا و دردسر منجر شود. او بیان می‌کند که حتی در مواردی که فرد به ظاهر در تلاش برای کسب موفقیت است، در واقع ممکن است به ضرر خود عمل کند. بازی با نرد به همه چیز آسیب می‌زند، از جمله آبرو، مال و جان. شاعر هشدار می‌دهد که کسانی که در این بازی با تو همبازی هستند، ممکن است تبدیل به دشمنان شوند. حتی اگر در ابتدا از آنها حمایت کنی، در نهایت ممکن است به شکست و زخم‌های عاطفی دچار شوی. در کل، این شعر تأکید بر خطرات و عواقب منفی بازی و حذر از آن دارد.
هوش مصنوعی: در مواجهه با مشکلات و دردسرها، از آنها دوری کن و فرار کن اگر که چشمی به این شرایط داری.
هوش مصنوعی: خود را اصلاح کن و به دنبال موفقیت دیگران نرو، زیرا در صلح و موفقیت تو، حسادت و کینه وجود دارد.
هوش مصنوعی: در مقام و موقعیت او نقصانی وجود دارد و در فضیلتش کمبودهایی دیده می‌شود. همچنین مال و دارایی‌اش باعث زیان می‌شود و سلامت جسمی‌اش در خطر است.
هوش مصنوعی: گاهی زانو می‌زنی و گاهی بر پا می‌زنی، ولی در هر حال، دست تو نشان‌دهنده زندگی‌ات است.
هوش مصنوعی: گاهی لب‌هایت از شدت درد و حسرت به حالت افسوس درمی‌آید، طوری که انگار زیر ضربه‌ای سخت و دردناک قرار گرفته‌ای.
هوش مصنوعی: هر کسی که در رقابت با تو شکست خورد، به دشمنی تبدیل می‌شود، حتی اگر او از همه دوستانت برایت عزیزتر باشد.
هوش مصنوعی: گاهی فریاد می‌زنی و می‌گویی اگر این‌گونه بر من می‌زدند، مرا می‌بردند و اکنون دیگر زخم من تغییر کرده است.
هوش مصنوعی: گاهی به شکل معما و چالش هایی می‌انگاری که به نظر می‌رسد نقش ویژه‌ای دارند، و گاهی هم به نحوی عمل می‌کنی که گویی رقیبت هیچ درکی از اوضاع ندارد و ناتوان است.
هوش مصنوعی: وقتی به اطراف خود نگاه می‌کنی، می‌بینی که همه کارها و رفتارهایت به نوعی دزدی و فریب هستند. وقتی بیشتر دقت کنی، متوجه می‌شوی که همه چیز در حال گفتن این است که تو خود به چنین گرفتاری‌هایی دچار شده‌ای، مگر اینکه درک بیشتری از اوضاع داشته باشی.
هوش مصنوعی: در خوشی و لذت زندگی نمی‌توان به درستی به کسب و کار پرداخت، زیرا اگر کارکردن تنها به دنبال ثروت و سود باشد، اما ماحصل آن، همه‌اش گران‌بهاترین چیزها باشد، باز هم نمی‌تواند خوش‌عایدی باشد.
هوش مصنوعی: عجیب است که کسی هنر بازی نرد را می‌داند، هرچند که در سخنانش، الماس و زیبایی بیشتری از هنر نرد داشته باشد.
هوش مصنوعی: در این بیت شاعر به ناتوانی و زوال انسانی اشاره می‌کند. او احساس می‌کند که به مانند چوب و استخوان تکه‌تکه شده است و در نظر دیگران، حتی اگر در گذشته هنری داشته باشد، به هیچ وجه کافی نیست. این احساس خود‌کوچک‌بینی و بی‌ارزشی در نظر دیگران را به تصویر می‌کشد.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
خدایگانا امشب نشاط ساز بدانک
پدرش ز آهن بودست و مادرش حجرست
بصورت شجری و ز خفچه او را برگ
که از عقیق و ز یاقوت بار آن شجرست
زبانه‌هاش چو شمشیر های زر اندود
[...]
هر آن دلی که ترا، سیدی بدان نظرست
خطر گرفت اگرچه حقیر و بی‌خطرست
خدایگانا ، تیغ تو صورت ظفرست
دل کریم تو گنج بدایع هنرست
فضایل تو بجسم خرد درون جانست
شمایل تو بچشم کرم درون بصرست
کف تو کان مکارم شدست در گیتی
[...]
زمانهٔ گذران بس حقیر و مختصرست
ازاین زمانهٔ دون برگذر که بر گذرست
به حل و عقد جهان را زمانه‌ایست دگر
که پیشکار قضا و مدبر قدرست
کف کفایت و رای صواب صدر اجل
[...]
فروغ عارض او یا سپیده سحرست
که رشک طلعت خورشید و طیره ی قمرست
لطیفه ایست جمالش که از لطافت و حسن
ز هر چه عقل تصور کند لطیف ترست
برون ز نرگس پر خواب و روی چون خور دوست
[...]
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیه‌ای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.