گنجور

 
کمال‌الدین اسماعیل

ای عزم تیز تار تو چون عمر درشتاب

چون کار روزگار عطای تو بیحساب

هم نوک خامة تو شده مبدع الصّور

هم دست منّت تو شده مالک الرّقاب

باد شمال کرده به لطف تو انتما

اوج سپهر کرده به قدر تو انتساب

از قهر و لطف تست که مشغول میشوند

لاله بکار آتش و نرگس بکارآب

با رای روشن تو چه سودآفتاب را

جز آنکه گرم گردد و آید در اضطراب

کلک سیه رخ تو میان بسته خادمیست

کابکار غیب ازو نبود هیچ در حجاب

تمییز در زمانه نماندست تا که عقل

گوید همی که لفظ تو و گوهر خوشاب

گردون که زیر سایۀجاهت چو ذرّه ییست

جز در هوای تو نزند تیغ آفتاب

خصم تو هست بر سر دریای اشک خویش

کم عمر و بی قرار و تهی مغز چون حباب

گر غنچه را ز عدل تو دلگرمیی بود

باد صبا درید نیارد برو نقاب

ای صدر روزگار تو دانی که این رهی

هرگز نیامدست به تصدیع آن حناب

دارم ز راه شغل و عمل مختصر دهی

از جور دور کاسة گردون شده خراب

در عهد دولت تو که بر سنگ می زند

لاله ز بیم معدلتت ساغر شراب

چندین شگفت نیست اگر این خراب را

آرد ظهور عدل تو در باب احتساب

کاریست خیر وگر به عنایت مدد دهی

از بندگان دعا وز ایزد بود ثواب

حاجت نیایدت به دعای رهی آزانک

پیوند جان تست دعاهای مستجاب

 
 
 
گنجور را از دست هوش مصنوعی نجات دهید!
رودکی

تا کی کنی عذاب و کنی ریش را خضاب؟

تا کی فضول گویی و آری حدیث غاب؟

عنصری

گفتم متاب زلف و مرا ای پسر متاب

گفتا که بهر تاب تو دارم چنین بتاب

گفتم نهی برین دلم آن تابدار زلف

گفتا که مشک ناب ندارد قرار و تاب

گفتم که تاب دارد بس با رخ تو زلف

[...]

مشاهدهٔ ۲ مورد هم آهنگ دیگر از عنصری
ناصرخسرو

ای باز کرده چشم و دل خفته را ز خواب،

بشنو سؤال خوب و جوابی بده صواب:

بنگر به چشم دل که دو چشم سرت هگرز

دیده‌است چشمه‌ای که درو نیست هیچ آب

چشمه‌ست و آب نیست، پس این چشمه چون بُوَد؟

[...]

مسعود سعد سلمان

چون از فراق دوست خبر دادم آن غراب

رنگ غراب داشت زمانه سیاه ناب

چونانکه از نشیمن بر بانگ تیر و زه

بجهد غراب ناگه جستم ز جای خواب

از گریه چون غرابم آواز در گلو

[...]

مشاهدهٔ ۲ مورد هم آهنگ دیگر از مسعود سعد سلمان
ابوالفرج رونی

ای تیغ تو کشیده ترا ز تیغ آفتاب

ای نجم دین و از تو به کفر اندر اضطراب

با همت تو وهم نداند برید راه

با هیبت تو دهر نیارد چشید خواب

حکم ترا مطیع بود روز و شب فلک

[...]

مشابه‌یابی بر اساس وزن و قافیه