غافل از حق گر باو شد جام می هشیار نیست
باز باشد دیدهٔ نرگس ولی بیدار نیست
از ریاضت در گداز دل چو پا قایم کنی
همچو شمعت هیچ باک از کسوت زرتار نیست
شکوهٔ دنیا، دلیل حب دنیای تو بس
با بد و نیک جهان جز طالبش را کار نیست
تندخو سرکش شود ز آمیزش اهل نفاق
هیچ مهمیزی سمند شعله را چون خار نیست
غافلان در زندگی بینند دنیا را به خواب
هر که پوشیده است چشم از کار حق بیدار نیست
صاف باطن را نباشد بی اثر آه سحر
کج رود تیر تفنگ گر از درون هموار نیست
دست و پا در کار دنیا هر که در باطن زند
هیچ کم جویا در ارباب ریا از مار نیست
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به بررسی بیخبری و غفلت انسانها از حقیقت و امور معنوی میپردازد. شاعر میگوید که افرادی که به دنیا وابستهاند و به حقیقت نمیپردازند، بینایی واقعی ندارند و در خواب غفلت به سر میبرند. او به ناتوانیهای انسان در مقابل دنیا و دنیازدگی اشاره میکند و بیان میکند که عشق به دنیا میتواند منجر به سرکشی شود. شاعر تأکید میکند که افراد باید دل و جان خود را از وابستگیهای دنیوی رها کنند و به باطن و حقایق عمیقتر زندگی توجه نمایند. در نهایت، او هشدار میدهد که کسانی که خود را به ظاهر مشغول کنند، به سادگی از حقیقت دور میشوند و در این مسیر، هیچ دردی از ریا و فریب رفع نخواهد شد.
هوش مصنوعی: اگر کسی از حقیقت غافل شود و در حال نشئگی و مستی باشد، هرچند که ممکن است یک لحظه به خود بیاید و چیزی را ببیند، اما در واقع هنوز بیدار و آگاه نیست. مانند چشمان نرگس که هرگز واقعاً بیدار نیستند.
هوش مصنوعی: وقتی که با تربیت و تلاش، دل خود را به آرامش میرسانی و همچون شمعی سوزانی، نباید نگران ظاهرت و لباسهای کهنهای که بر تن داری، باشی.
هوش مصنوعی: شکوه و زیبایی دنیا، دلیلی است برای اینکه تو به دنیا علاقهمند باشی، اما در واقع جز افرادی که به دنبال آن هستند، کسی به خوبیها و بدیهای این جهان اهمیت نمیدهد.
هوش مصنوعی: اگر انسان تندخو و بیتاب باشد، با معاشرت با افراد نفاق و دوپهلویان، بیشتر به بیخویی و سرکشی میرسد. مانند اینکه سمند شعله (آتش) به راحتی نمیتواند خار را تحمل کند و به سرعت آتش میگیرد.
هوش مصنوعی: نادانان در زندگی تنها دنیا را میبینند و غرق خواب و خیال هستند، اما کسی که از کارهای واقعی و حقیقی غافل شده، هرگز بیدار نخواهد شد.
هوش مصنوعی: این بیت به این معناست که اگر درون انسان پاک و صاف باشد، تاثیراتی که در زندگی به وجود میآید، خوب و مثبت خواهد بود. اما اگر درون فرد ناهموار و ناپاک باشد، حتی بهترین رفتارها و ظاهرها نیز نمیتوانند کمکی به او کنند. به عبارت دیگر، انسان باید به درون خود توجه کند تا بتواند اثرات صحیحی در زندگی خود بگذارد.
هوش مصنوعی: در تلاش و فعالیتهای دنیوی، هر کس که در درون خود حقیقت را جستجو کند، نباید از افرادی که به ظاهر خود را فریبنده نشان میدهند، ناامید شود؛ زیرا آنها مانند ماری خطرناک هستند.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
اندرین گیتی به فضل و رادی او را یار نیست
جز کریمی و عطا بخشیدن او را کار نیست
تیز بازاری همی بینم سخا را نزد او
اینت بازاری که در گیتی چنین بازار نیست
از پی نام بلند و از پی جاه عریض
[...]
جز جفا با اهل دانش مر فلک را کار نیست
زانکه دانا را سوی نادان بسی مقدار نیست
بد به سوی بد گراید نیک با نیک آرمد
این مر آن را جفت نی و آن مر این را یار نیست
مرد دانا بدرشید و چرخ نادان بد کنش
[...]
روز محشر عاشقان را با قیامت کار نیست
کار عاشق جز تماشای و صال یار نیست
از سر کویش اگر سوی بهشتم می برند
پای ننهم که در آنجا وعدهٔ دیدار نیست
روز کوشیدن چو تیغت شیر جان او بار نیست
روز بخشیدن چو کفت ابر گوهر بار نیست
نابریده تیغ تو روز وغا پولاد نیست
نابسوده کف تو روز عطا دینار نیست
در خور گفتار هرکس مر ترا گفتار نیست
[...]
ذوالجلال است آن که در وصف جلالش بار نیست
هرچه خواهد آن کند کاری برو دشوار نیست
ملک او را ابتدا و انتها و عزل نیست
ذات او را آفت و کیفیت و مقدار نیست
آن خداوندی که هست او بینیاز از بندگان
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.