گنجور

 
جهان ملک خاتون

اگر به خلق نماید رخ جهان آراش

هزار جان گرامی کنند اندر پاش

به رغم دشمن بیهوده گوی رخ بنمای

که آفتاب نخواهد دو دیده ی خفّاش

ببرد هوش ز من آن دو نرگس جادو

بریخت خون دل من به غمزه جمّاش

که کرد سنبل تر را به روی گل پرچین

که دید غنچه ی سیراب و لعل گوهرپاش

چو گل بدید رخش در عرق نشست ز شرم

چو سرو دید قدش درد چید از آن بالاش

چو قد دوست نروید به بوستان سروی

چو روی او نکشد صورتی دگر نقّاش

به بوی دوست خرابم چه چشم او مستم

از آن سبب شده ام لاابالی و قلّاش

بگوی مطرب خوش گو بیار ساقی می

که ترک زهد بگفتم چو مردم اوباش

به غصّه خوردن ما هیچ برنیاید کار

غم جهان مخور ای دل زمانکی خوش باش

 
 
 
گنجور را از دست هوش مصنوعی نجات دهید!
سنایی

به آب ماند یار مرا صفات و صفاش

که روی خویش ببینی چو بنگری بقفاش

ز بوی و خوبی جعد و دو زلف مشکینش

ز رنگ و گردن و گوش و دو عارض زیباش

نگار خانهٔ چین است و ناف آهوی چین

[...]

نصرالله منشی

حیات را چه گوارنده تر زآب ولیک

کسی که بیشترش خورد بکشد استسقاش

جمال‌الدین عبدالرزاق

قسم بواهب عقلی که پیش رای قدیم

یکیست چشمه خورشید و سایه عنقاش

همیشود بیکی امر او چو سایه بچاه

در آبگون قفس این آفتاب آتش پاش

که هست طبع جمال آفتاب تأثیری

[...]

مجیرالدین بیلقانی

قسم به واهب عقلی که پیش علم قدیم

یکی است چشمه خورشید و سایه عنقاش

زمین شود ز یکی امر او چو سایه چاه

در آبگون قفس این آفتاب آتش پاش

که هست طمع جمال آفتاب تأثیری

[...]

ظهیر فاریابی

خدایگان جهان شهریار دریا دل

توراست دست گهر بخش و لفظ لؤلؤ پاش

بر اسمان و زمین دست مطلق است تو را

که از وظیفه جود تو یافتند معاش

گهی به پنجه هیبت دل جهان بشکن

[...]

مشابه‌یابی بر اساس وزن و قافیه