در دور دارای زمین در عهد خاقان زمان
کشورگشای راستش گیهان خدای راستان
غازی محمد شاه یل عین دول عون ملل
غیث عطا غوث امل ماه زمین شاه زمان
از امر سالار عجم فرمانروای ملک جم
فصل ادب اصل کرم کهف امل حرز امان
شاه آفریدون مهین آن کش جهان زیر نگین
هم تابع حکمش تکین هم پیرو امرش طغان
شهزاده‌یی کز فال و فر نارد شهان را در نظر
گامی ز ملکش خشک و تر نامی ز جودش بحر و کان
خان جهان حاجی حسن صدر زمین بدر زمن
بختش جوان رایش کهن عزمش سبک حزمش گران
در جهرم از رای رزین افکند حصنی بس حصین
با رفعتش گردون زمین در ساحتش گیتی نهان
حصنی‌که‌گیهان یکسره هستش نهان در چنبره
چون نقطه‌بی در دایره در چنبرن هفت آسمان
با چارسویی بس نکو خاکش چو عنبر مشکبو
در ساحتش از چارسو اهل امل دامن‌کشان
هم کرد در جهرم بنا نیکو رباطی دلگشا
صحنش همه شادی‌فزا خاکش همه عنبرفشان
زانرو پس از اتمام او فرمود گلشن نام او
کز خاک عنبرفام او آید شمیم گلستان
هم درکنار راغها افکند بنیان باغها
کز شرم هریک داغها دارد به دل باغ جنان
از آن بساتین سربسر دانی کدامین خوبتر
گلشن که در مد نظر آمد به از مدهامتان
جهرم بهشتی شد نکو از بهر نیْل آرزو
اهل امانی سوی او پویان ز هرسو شادمان
هم چون به دشت از دیرگه بُد سست‌بنیانی تبه
تا خلق را در نیم ره در هر زمان بخشد امان
فرمود بر جایش بنا فرخ رباطی دلگشا
کز کید دزدان دغا باشد پناه کاروان
نامش چو زاول بد محک آن‌نام را ننمود حک
اینک به نام مشترک خوانند او را رهروان
هم برکه‌یی افکند بن‌کش وصف ناید در سخن
تا هست‌گیهان‌کهن مانا کزو ماند نشان
چون این عمارات رزین بنیان نهاد آن پاکدین
کش هردم از جان آفرین بادآفرینها بر روان
عُشرِ بخوسات‌بلد چندان که بود از چار حد
کرد از کرم وقف ابد تا سود یابد زین زیان
ز آغاز دید انجام را زد پشت پا ایام را
بنهاد بیرون گام را پیش از اجل زین خاکدان
تنها نه این فرخ‌نسب گشت این مبانی را سبب
ای بس بناکش جد و اب گشتند بانی در جهان
از جدش ار جویی اثر کامد به عقبی پی‌سپر
وز فضل دادش دادگر جا در بهشت جاودان
حاجی سلیمان بد کز او دنیا و دین را آبرو
هم نیک‌رو هم نیکخو هم پاکدل هم پاک‌جان
ور گیری از بابش خبر شهر فضایل راست در
در هر کمالی مشتهر بر هر مرادی کامران
حاجی محمدکزکرم از سنگ نشناسد درم
کوبش حرم خویش ارم یارش قوی خصمش نوان
فرمود در جهرم بنا چندان بنای دلگشا
تا باغ خلدشش در جزا بخشد خدای انس و جان
هم مدرسی افکنده پی یونان به رشک از خاک وی
در وی اساس جهل طی چون در جنان هون و هوان
هم خود سبب تاسیس را هم مایه خود تدریس را
نایب‌مناب ادریس را هرگه که بگشاید زبان
هم مسجدی افکنده بن عالی‌تر ازکاخ سخن
از نصرت رای کهن از یاری بخت جوان
هم بارگاهی دلنشین هم گنبدی گردون قرین
بر مضجع ماه زمین بر مرقد شاه زمان
شهزادهٔ اعظم حسین آن اصفهان را نور عین
اعدا ازو در شور و شین احباب ازو با قدر و شان
هم از پی زوّار او بنیان نهاد آن نیکخو
دلکش رباطی بس نکو کش نیست فرق از فرقدان
باری چو آن فرخ پسر بر عادت جد و پدر
در جهرم این والااثر بنهاد و فارغ گشت از آن
شهزادهٔ فرخ‌نسب بنهاد جهرم را لقب
دارالامانی زین سبب کامد امانی را مکان
هر سو پی تاریخ او قاآنی آمد رازگو
با هر ادیبی رازجو با هر لبیبی وازدان
برداشت سر یک تن ز جا فرمود این مصراع را
دارالامانی فارس را باد از بلا دارالامان
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این متن به توصیف شخصیت‌ها و کارهای حاجی محمد و ارتباط او با جهرم و آبادانی آن می‌پردازد. حاجی محمد، شخصیت اصلی داستان، با همت و فضل خود، حصن و باغها و امکاناتی را در جهرم بنا می‌کند که منجر به آبادانی و ایجاد امنیت برای مردم می‌شود. او با ایجاد رباط‌ها و بناهای زیبا، به شکوفایی و رونق این منطقه کمک می‌کند و جهرم را به جایگاهی امن و دلپذیر تبدیل می‌کند. همچنین، رابطه او با شهان و شخصیت‌های برجسته دیگر در تاریخ به تصویر کشیده شده و تأثیرات مثبت او بر جامعه و فرهنگ منطقه مشخص می‌شود. محوریت داستان بر نیک‌کرداری، کرامت و تأسیس مکان‌های امن و سعادت‌آور برای مردم است.
هوش مصنوعی: در سرزمین وسیع تحت فرمان خاقانی که در عصر خود کشورها را فتح می‌کرد، تنها یک حقیقت راستین وجود دارد و آن این است که خداوند متعال، خدایی است که باید به او ایمان داشت.
هوش مصنوعی: محمد شاه، پادشاهی قوی و یاری‌دهنده به مردم، به مانند بارانی است که امید و آرزوها را برآورده می‌کند و روشنایی و زندگی را به زمین می‌آورد.
هوش مصنوعی: از فرمان سالار عجم، فرمانروای سرزمین جم، آداب و اصول نیکوخوئی و مهربانی را بیاموز که به مانند پناهگاه امید و امنیتی برای انسان‌هاست.
هوش مصنوعی: شاه آفریدون، بزرگ و با عظمت، دنیا را تحت تسلط خود قرار داد. همه کسانی که در زیر فرمان او بودند، از جمله یارانش، تابع دستوراتش شدند و به فرمان او عمل کردند.
هوش مصنوعی: شهزاده‌ای که با فال و سرنوشتش، پادشاهان را در نظر می‌گیرد و از سرزمینش نامی خشک و تر دارد، به خاطر بخشندگی‌اش همچون دریا و معدن است.
هوش مصنوعی: حاجی حسن صدر زمین، شخصی است که از نظر بخت و اقبال جوان و امیدوار به آینده است. او عزم و اراده‌ای قوی دارد، اما در عین حال، گذشته‌اش او را به سمت سختی‌ها و چالش‌ها می‌کشد.
هوش مصنوعی: در جهرم، دژی مستحکم و بلند ساخته شده که همانند حصاری قوی از رای و تدبیر بانیانش است. این دژ به قدری باعظمت است که زمین و جهانیان در سایه‌اش پنهان شده‌اند.
هوش مصنوعی: قلعه‌ای که در آن هیچ چیز پیدا نیست، مانند نقطه‌ای در دایره، در حلقه‌ای از هفت آسمان محصور شده است.
هوش مصنوعی: در اینجا به زیبایی و خوشبو بودن خاک آن مکان اشاره شده است، که به مانند عطر خوشبو و دلپذیر است. مردم مشتاق و امیدوار از چهارطرف برای دیدن و نزدیک شدن به این مکان آمده‌اند و دامن خود را با عشق و ارادت به آن خاک می‌مالند.
هوش مصنوعی: در جهرم، شخصی به ساختن یک رباط زیبا و دلنشین پرداخته است. حیاط این مکان پر از شادی است و خاک آن بوی خوش عطر عنبر را می‌دهد.
هوش مصنوعی: بنابراین پس از اینکه او به پایان کارش رسید، فرمودند که به نام او گلشن باشد، چرا که بوی خوش گلستان از خاک معطر او به مشام می‌رسد.
هوش مصنوعی: در کنار راها، پایه‌های باغها گذاشته شده است، زیرا هر یک از آنها به دلیل نیاز و عشق به دل، نشانه‌ای از شور و شوق دارد.
هوش مصنوعی: در میان گلستان‌ها و باغها، باید دانست که کدام یک از آنها زیباتر است و در نظر انسان، جذاب‌تر از دیگران به نظر می‌رسد و برتری دارد.
هوش مصنوعی: جهرم به دلیل برآورده شدن آرزوها به مکانی دلپذیر و زیبا تبدیل شده است. مردم با امید و شادی از هر طرف به سمت این شهر می‌آیند.
هوش مصنوعی: مانند اینکه در دشت، سست‌پایه‌ای ویران است که به مردم در نیمه‌راه، همواره پناه می‌دهد.
هوش مصنوعی: فرمود که در آن مکان، بنایی زیبا و خوش آیند بسازید تا کاروان‌ها از حملات دزدان و دشمنان در امان باشند.
هوش مصنوعی: در اینجا به این اشاره می‌شود که اگرچه نام شخص یا چیزی ممکن است شناخته شده نباشد، اما هنوز هم می‌توان او را با یک نام مشترک و شناخته شده، به‌خصوص توسط کسانی که در راه او هستند، صدا کرد. به عبارتی، حتی اگر نام واقعی یا خاص یک فرد مشخص نباشد، اما او را با نامی عمومی و قابل فهم می‌شناسند.
هوش مصنوعی: در اینجا به زیبایی و شگفتی‌های طبیعت اشاره می‌شود. برکه‌ای وجود دارد که در آن تصویر جانوری یا هندسه‌ای خاص به وجود آمده است، و این تصویر به قدری زیباست که نمی‌توان به راحتی آن را در کلمات توصیف کرد. با وجود این، درختان کهن و بزرگ اطراف برکه نشان‌دهنده‌ی زمان و ماندگاری هستند که از نسل‌های قبل باقی مانده‌اند و به این مکان جلوه‌ای خاص داده‌اند.
هوش مصنوعی: وقتی این بناهای زیبا به دست آن انسان با اخلاص ساخته شد، هر لحظه زندگی و جان به او هدیه می‌شود و بر روح او بادها و نعمت‌ها نازل می‌گردد.
هوش مصنوعی: این متن به زیبایی بیان می‌کند که در زمینی که دارای چهار محدوده است، به اندازه‌ای که می‌توان از آن بهره‌برداری کرد، از روی فضل و سخاوت، بخشی از آن به حالت وقف درآورده می‌شود تا در آینده از خسارت‌های ناشی از عدم استفاده، سودی نصیب فرد گردد.
هوش مصنوعی: از ابتدای زندگی، پایان آن را نادیده گرفت و از فرصتی که روزگار به او داده بود، بهره‌برداری کرد، قبل از آنکه اجلش فرا برسد و از این دنیای خاکی بیرون رود.
هوش مصنوعی: این فرد خوش‌نسب تنها کسی نیست که باعث ایجاد این اصول و قواعد شده است. بسیاری از اجداد و پدران او نیز در ساختن این بنیادها نقش داشتند و در واقع سازندگان جهان هستند.
هوش مصنوعی: اگر به سرگذشت جدش نگاهی بیندازی، می‌بینی که او به خاطر اعمال نیکش به بهشت جاودان دست یافته است، و به دلیل فضل و دادگری‌اش، در آنجا جایگاهی دارد.
هوش مصنوعی: حاجی سلیمان، فردی است که از او می‌توان به خوبی دنیا و دین را نشان داد. او هم ظاهری نیکو دارد و هم باطنش پاک و با دل پاک است.
هوش مصنوعی: اگر از منبع خود خبر بگیری، درباره فضایل شهر می‌شنوی که در هر کمالی معروف است و برای هر آرزویی به نتیجه می‌رسد.
هوش مصنوعی: حاجی محمد به قدری گران‌قدر و باارزش است که حتی سنگ هم نمی‌تواند او را بشناسد. او با تمام قدرت، حرم خود را می‌کوبد و می‌سازد و دشمنانش را به زانو درمی‌آورد.
هوش مصنوعی: در جهرم، بنایی ساخته شده است که به قدری زیبا و دلگشا است که می‌تواند بهشتی جاودان را در آخرت به انسان عطا کند.
هوش مصنوعی: در این بیت، به حالتی اشاره شده که شخصی از دانش و علم یونان به شدت تحت تأثیر قرار گرفته و احساس می‌کند که ریشه‌های نادانی در وجود او وجود دارد. همچنین به بهشت و دنیای غیرمادی اشاره شده که نشان‌دهنده میل به کسب دانش و دوری از جهل است. این بیت حس تناقض میان جهل و تلاش برای درک حقیقت را نشان می‌دهد.
هوش مصنوعی: این بیت اشاره به آن دارد که فرد می‌تواند هم به عنوان منبعی برای آموزش و یادگیری عمل کند و هم به عنوان دلیلی برای تأسیس و ایجاد زمینه‌های جدید. همچنین این موضوع به این نکته اشاره دارد که هر زمان که فردی به صحبت کردن بپردازد، می‌تواند قدرت و تأثیر خود را نمایان کند.
هوش مصنوعی: مسجدی که به زیبایی و بزرگی از کاخ‌ها ساخته شده، نشانه‌ی پیروزی و موفقیت است و اشاره به کمک و حمایت از نیروی جوان دارد.
هوش مصنوعی: مکان دلپذیری که همزمان با فضای زیبای آسمان، بر روی آرامگاه شاه زمین قرار دارد.
هوش مصنوعی: شهزادهٔ بزرگ حسین در اصفهان درخششی مانند نور دارد و دشمنان از او می‌ترسند. همچنین دوستان او به خاطر مقام و منزلت او به او افتخار می‌کنند.
هوش مصنوعی: به دنبال او، کسی با دل نیک و خوش‌سیرتی، بنایی زیبا و دلپذیر برپا کرد که هیچ گونه تفاوتی با زیبایی ستاره‌ها ندارد.
هوش مصنوعی: به هر حال، زمانی که آن پسر خوشبخت مطابق با روش جد و پدرش در جهرم این اثر بزرگ را بنا کرد، از آن کار آسوده خاطر شد.
هوش مصنوعی: فرزند خوش قدم، جهرم را به نام «دارالامان» معرفی کرد؛ زیرا به این دلیل، امان و آرامش به این مکان آمده است.
هوش مصنوعی: قاآنی در هر جا به دنبال تاریخ و گذشته‌اش است و با هر شاعر و نویسنده‌ای که به جستجوی معانی و رازها می‌پردازد، در ارتباط است. او با هر شخصی که توانایی کلام و بیان دارد، صحبت می‌کند و از آنها الهام می‌گیرد.
هوش مصنوعی: این مصراع بیانگر این است که زمانی که دردی یا خطر بزرگی به کسی یا جایی وارد می‌شود، ممکن است که محیط اطراف دچار تغییرات غیر منتظره و ناگواری گردد. در این حالت، واژه "دارالامان" به معنای مکانی امن و محفوظ از خطر است که باید در برابر بلاها حفظ شود. به طور کلی، این جمله به اهمیت حفاظت از مکان‌ها و افراد در برابر حوادث تلخ و ناگوار اشاره دارد.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
انوار و ظلمت را مکان بر جای و دائم تازنان
ای مادر نامهربان هم سالخورده هم جوان
چون کرد پیش‌آهنگ را در زیر محمل ساربان
بر پشت پیش‌آهنگ شد از خیمه شمع کاروان
آن چون مه ناکاسته چون گلبن پیراسته
همچون بهشت آراسته روشن چو خرم بوستان
صافی تن او نسترن بویا بر او یاسمن
[...]
داری تو ای سرو روان بر لاله و بر ارغوان
از مشک و عنبر صولجان از عشقت ای حور جنان
لا تحترق منی الجنان
لا تبل نفسی بالهوان
ای عاشقان ای عاشقان هنگام کوچ است از جهان
در گوش جانم می‌رسد طبل رحیل از آسمان
نک ساربان برخاسته قطّارها آراسته
از ما حلالی خواسته چه خفته‌اید ای کاروان
این بانگ‌ها از پیش و پس بانگ رحیل است و جرس
[...]
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیه‌ای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.