اگر اندیشه کند طرز نگاه او را
جوش حیرت مژه سازد نگه آهو را
ما هم از تاب و تب عشق به خود میبالیم
بر سر آتش اگر هست دمیدن مو را
عرض شوخی چه دهد نالهٔ محروم اثر
تیغِ بیجوهر ما کرد سفید ابرو را
بسکه تنگ است فضای چمن از نالهٔ من
بر زمین برگِ گل از سایه نهد پهلو را
سرنوشتم نتوان خواند مگر در تسلیم
توأم جبههٔ خود ساختهام زانو را
خاک گردیدم و از طعنِ خَسان وارستم
آخر انباشتم از خود دهن بدگو را
نبض دل هم به تپش نالهطراز نفس است
چنگ اگر شانه به مضراب زند گیسو را
خال از نسبت رخسار تو رنگینتر شد
قرب خورشید به شب کرد مدد هندو را
صافیِ دیده و دل مانع تمییز دوییست
پشت عینک به تفاوت نرساند رو را
تا نظر میکنی از کسوتِ رنگ آزادیم
رگِ گل چند به زنجیر نشاند بو را
بیدل این عرصه تماشاکدهٔ الفت نیست
سبز کرده است در و دشت رمِ آهو را
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر بیانگر اشتیاق و حیرت عاشقانه است. شاعر از زیبایی و جذبهای که در نگاه معشوقهاش وجود دارد سخن میگوید و افکار و احساسات خود را در مورد عشق و تنهایی بیان میکند. او به نالهها و دردهایش اشاره میکند که ناشی از عشق و جدایی است و احساس میکند که سرنوشتش را تنها در تسلیم تعیین میکند. همچنین از تحولات درونیاش میگوید و اینکه چگونه عشق به او شعف و شادی میبخشد. در پایان، شاعر به زیبایی و لطافت احساساتش و تضادهای موجود در زندگی اشاره میکند و از فضای طبیعی (چمن و دشت) که در آن احساس میکند، سخن میگوید.
هوش مصنوعی: اگر کسی در مورد نحوه نگریستن او فکر کند، حیرت و شگفتی میتواند به چشمهایش بیفزاید و زیبایی خاصی را به آنها بدهد.
هوش مصنوعی: ما هم به خاطر عشق و احساسات شدید خود به خود میبالیم، حتی اگر در آتش عشق بسوزیم یا تحت فشار باشیم.
هوش مصنوعی: در این بیت شاعر به این نکته اشاره دارد که وقتی از موانع و مشکلات میگوییم، حتی مزاح و شوخی هم ممکن است آثار جدی و ناگواری بر جای بگذارد. او به نوعی نشان میدهد که بیعملی و عدم تأثیرگذاری واقعی، باعث میشود که تلاشها و زیباییها رنگ ببازد و کماثر شوند. در اینجا، بیجوهر بودن تیغ به معنای عدم تأثیر واقعی آن بر معضلات است و اشاره به سفیدی ابرو، به ناپایداری و زوال زیباییها اشاره دارد.
هوش مصنوعی: فضاى چمن به خاطر نالههاى من آنقدر تنگ و باریک شده که برگ گلها به زمین میافتند و از شدت ناراحتی سایهاش را هم به کنار میزند.
هوش مصنوعی: سرنوشت من را فقط در حالت تسلیم میتوان فهمید، زیرا من در برابر خودم و مشکلاتم زانو زدهام.
هوش مصنوعی: من به خاک تبدیل شدم و از تلخی و انتقادات مردم بیاحساس رهایی یافتم. در نهایت، از خودم انبوهی از کلمات بد و ناپسند را کنار گذاشتم.
هوش مصنوعی: نبض قلب نیز مانند نالههای تنفس تپش دارد؛ اگر انگشتش بر روی چنگ بزند، موهایش را به زیبایی میآفریند.
هوش مصنوعی: نقطهای که بر روی صورت توست، از زیباییاش رنگینتر شده است. در واقع، نزدیک شدن خورشید به شب، باعث شده تا آن هندوی زیبا و دلربا بیشتر به چشم بیاید.
هوش مصنوعی: وقتی که دل و نگاه انسان صاف باشد، قابلیت تشخیص تفاوتها کاهش مییابد. مثل اینکه از پشت عینک به چیزی نگاه کنیم و نتوانیم جزئیات را به خوبی ببینیم.
هوش مصنوعی: تا وقتی که تو به ما نگاه میکنی، ما از قید و بند رنگ و ظاهر آزادیم و عطر گل را نمیتوان در زنجیر محدود کرد.
هوش مصنوعی: بیدل میگوید که این مکان، جایی برای تماشای عشق و محبت نیست و در اینجا تنها نشانههایی از شادابی و سرزندگی دیده میشود که به نوعی به فرار آهوها اشاره دارد.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
میخواهید شما بخوانید؟ اینجا را ببینید.
بچه نسبت کنم آن سرو قد دلجو را؟
هر چه گویم، به از آنست، چه گویم او را؟
مشنو، از بهر خدا، در حق من قول رقیب
که نکو نیست شنیدن خبر بد گو را
آنکه بد خوی مرا داد چنان روی نکو
[...]
نگه دزد فریبد رم آن بدخو را
مژه برهم نزنم تا نکنم صید او را
چه غباری که پری دیده آشوبی نیست
تا نظر کرده ای از گردش چشم آهو را
گشت عمری که نظرکرده خورشید دل است
[...]
سرمه سنگین نکند شوخی چشم اورا
درس تمکین ندهد گرد، رم آهورا
زخم تیغش به دل ز داغ، مقدم باشد
پایه از چشم، بلند است خم ابرو را
جبههٔ ما و همان سجدهٔ تسلیم نیاز
[...]
این شنیدم که چوکابینۀ مستوفی رفت
فرصت افتاد به کف مَردُمِ فرصتجو را
از وطن خواهان یک عدّه به هم جمع شدند
عرضه کردند شهنشاهِ فلک نیرو را
کاندر این مُلک رئیس الوزرایی باید
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال یک حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.