بر طاق نه تبخیر جاه و جلال را
چینی سلام‌کرد به یک مو سفال را
عالم ز دستگاه بقا طعمهٔ فناست
چون شمع، ریشه می‌خورد اینجا نهال را
پرگشتن و تهی‌شدن از خوابش عالمی‌است
آیینه‌کن عروج ونزول هلال را
بر شیشه‌های ساعت اگر وارسیده‌ای
دریاب‌گرد قافلهٔ ماه و سال را
محکوم حرص‌و پاس‌مراتب چه‌ممکن‌است
با شرم‌کار نیست زبان سؤال را
تصویر حسن و قبح جهان تاکشیده‌اند
بر رنگ دیده‌اند مقدم زگال را
یاران درین چمن به تکلف طرب‌کنید
اینجا خضاب هم شب عیدی‌ست زال را
طاووس ما اگر نه پرافشان ناز اوست
رنگ پریدة‌که چمن‌کرد بال را
در درسگاه صنع ز تعطیل ما مپرس
با شغل خانه نسبت خشکی‌ست نال را
مه شد هزار بار هلال و هلال بدر
دیدیم وضع عالم نقص وکمال را
خارا حریف سعی ضعیفان نمی‌شود
صدکوچه است در بن دندان خلال را
شاید خطی به نم رسد ازلوح سرنوشت
جهدی‌ست با جبین عرق انفعال را
بیدل به‌سرهه نسبت‌هرکس درست نیست
مژگان شمردن است زبانهای لال را
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به بررسی مسائل انسانی، گذر زمان، وجود و عدم، و زیبایی و زشتی جهان می‌پردازد. شاعر به تضادهای موجود در زندگی اشاره می‌کند، از جمله جاه و جلال که به زودی از بین می‌روند و لحظات خوشی که در آن زیبایی و عشق می‌درخشند. او تأکید می‌کند که جهان مملو از تغییرات است و انسان‌ها باید در این چالش‌ها پیش بروند. در نهایت، شاعر به این نکته اشاره دارد که هرکسی سرنوشت خودش را می‌سازد و زیبایی‌ها و دردها به هم تنیده‌اند. زندگی مانند یک رویداد متغیر است که با هر روز و شب آن، درس‌های تازه‌ای به ما می‌دهد.
هوش مصنوعی: در زیر طاق، تکه‌های تبخیر و زوال قدرت و عظمت قرار دارد و یک چینی به شکلی محترمانه به ظروف سفالی سلام می‌کند.
هوش مصنوعی: دنیا و موجودات آن به مانند شمعی هستند که در مسیر فنا و زوال حرکت می‌کنند. همان‌طور که شمع در حال سوختن است و از خود نوری می‌دهد، ولی به مرور زمان آب می‌شود و تمام می‌شود، انسان‌ها و چیزهای دنیا نیز به زودی خواهند رفت و در واقع، زودگذر و فانی هستند.
هوش مصنوعی: بازگشت و خالی شدن از خواب، نشان‌دهنده‌ی حالتی است که در آن فرد به بیداری و آگاهی می‌رسد. این وضعیت شبیه به چرخه‌ی بالارفتن و پایین‌آمدن هلال ماه است که نشان‌دهنده‌ی تغییرات دائمی در زندگی و حالات انسانی است.
هوش مصنوعی: اگر به شیشه‌های ساعت نگاه کرده‌ای، متوجه گذر زمان و حرکت مداوم روزها و شب‌ها و ماه‌ها باش.
هوش مصنوعی: افراد تحت تأثیر حرص و طمع نمی‌توانند به درستی موقعیت و مقام خود را درک کنند، زیرا خجالت از آنها مانع می‌شود تا حتی سوالی بپرسند.
هوش مصنوعی: زیبایی‌ها و زشتی‌های دنیا را بر روی چشمان مردم نقش بسته‌اند و مقدم بر هر چیز دیگر، یعنی بر موجودات و اشیاء، این تصاویر را می‌توان دید.
هوش مصنوعی: دوستان، در این باغ سعی کنید شادی کنید، چرا که اینجا حتی در شب عید هم زال به زیبایی آراسته شده است.
هوش مصنوعی: اگر زیبایی و ناز و کرشمه‌ی طاووس ما نمی‌بود، بال‌هایش به رنگی بی‌رنگ و کمرنگ در می‌آمد.
هوش مصنوعی: در محیط کار و تلاش خویش، از ما درباره‌ی توقف و بی‌کاری سؤال نکن، زیرا نسبت به کار و فعالیت در خانه، این بی‌کاری مانند ناله‌ای خشک و بی‌حالت است.
هوش مصنوعی: بسیاری از بارها ماه به صورت هلال و سپس به شکل کامل درآمده است، اما ما هر بار وضعیت جهان را در حالتی از کمبود و کامل بودن مشاهده کرده‌ایم.
هوش مصنوعی: خاک رس و گل به سختی نمی‌تواند با تلاش و کوشش کسانی که ضعیف هستند رقابت کند، چرا که مثل این است که می‌خواهیم چیزی باریک و کوچک را در یک جا تنگ و پر پیچ و خم جا بدهیم.
هوش مصنوعی: شاید از لوح سرنوشت خبری به ما برسد، تلاشی است که با عرق جبین و در نتیجه‌ی تلاش و فعالیت به دست می‌آید.
هوش مصنوعی: هر کسی را نمی‌توان با دیگران مقایسه کرد، چرا که مثل این است که بخواهیم بی‌صداها را با چشمان‌مان بشماریم، که این کار ناشدنی است.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
می‌خواهید شما بخوانید؟ اینجا را ببینید.
ای آفتاب ملک که تا دامن ابد
بر تو مباد دست ، کسوف و زوال را
فرزانه قطب دین که ببوسند خاک تو
خورشید و مه زیادتِ حسن و جمال را
ز انجا که جلوه گاه عروسان طبع تست
[...]
تیغ زبان لاف نباشد کمال را
ماه تمام زشت نماید هلال را
دود از نهاد آتش دوزخ برآورد
بیرون اگر دهم عرق انفعال را
گل دیده ور ز شبنم روشن گهر شود
[...]
رنگین کنی زخون جگر گر خیال را
شاید که دلنشین شود اهل کمال را
در پیش قامت تو چو بید موله است
سر بر زمین ز بار خجالت نهال را
مایل به ابروی تو دم حیرتم که هست
[...]
گشته ست صفحه، دامن دشت ختن حزین
نازم خرام کبک همایون مثال را
در حکم ماست ملک سلیمانی سخن
گوییم شکر سلطنت بی زوال را
نیروی کلک ماست که بالیده از غرور
[...]
در فصل غیر یافته ام من وصال را
یارب مباد فاصله این اتصال را
در خلوتی که بار نداری تو هم در او
اول ببند با مژه راه خیال را
منمای چین جبهه به روی چو آفتاب
[...]
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال ۲ حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
reply flag link
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.