شمسهٔ ملک سخن را تا افول آمد پدید
جامهٔ شب شد سیاه و دیده مه شد سپید
چون صبوری آسمان دیگر نبیند در زمین
زان که چون او در زمانه دیدهٔ گردون ندید
ماتم او دکهٔ فضل و ادب را در ببست
وز غم او رخنه درکاخ هنر آمد پدید
زان که درکاخ هنر بودی وجود او عماد
دکه فضل و ادب را نیز شخص اوکلید
ای دپغ از آن ضمیر پیر و آن طبع جوان
کزجفای چرخ خاک تیره را مسکن گزید
آن که بودی در بر نظمش زبان نطق لال
وآن که گشتی در ره نثرش دل دانا بلید
کام جان را بودگفتارش همه شهد وشکر
گوش دل را بود اشعارش همه در نضید
رونق بازار شعر از این عزا در هم شکست
قامت اهل سخن یکسر از این ماتم خمید
خامهدرسوکشزبانببرید واندرخوننشست
نامه از مرگش سیه پوشید و پیراهن درید
سر به درگاه رضا بنهاد از روی رضا
با دل دانا و رای روشن و بخت سعید
خواست تا پور دلافگارش بهار داغدار
مصرعی گوید پی تاربخ آن فحل وحید
هاتفی از بقعه ناگه سر برآورد و سرود
مرصبوری را به این درگه بود روی امید
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر در سوگ شاعری بزرگ به نام "ملک سخن" سروده شده است که با افولش، فضیلت و ادب دچار انقطاع و ماتم میشود. شاعر به توصیف غم و اندوهی میپردازد که بر دنیای ادب و هنر سایه افکنده و میگوید که وجود او چون کلیدی برای درک فضل و ادب بود. این فقدان بر همه اهل ادب و شعر تأثیر گذاشته و بازار شعر را درهم کرده است. شاعر از رضایت و آرامش در درگاه خدا سخن میگوید و امیدوار است که فرزندش ادامه دهنده راهش باشد. در انتها، هاتفی با امیدواری از پس این اندوه ظاهر میشود.
هوش مصنوعی: وقتی که خورشید سخن به غروب نزدیک شد، شب به رنگ سیاه درآمد و چشمها روشن و سپید شدند.
هوش مصنوعی: زمانی که آسمان دیگر چیزی برای صبر کردن در زمین نبیند، بدان معناست که مانند او در جهان، هیچ چیز مشاهدهنشدهای نیست.
هوش مصنوعی: محبت و فقدان او باعث شد که در و دیوارهای فضیلت و ادب به روی مردم بسته شود و از غم او، آسیب و نقصانی در هنر نمایان شد.
هوش مصنوعی: چون او در کاخ هنر قرار داشت، وجودش باعث استواری و پایهگذاری فضیلت و ادب شده است، همانگونه که کوادری (نابغه) در علوم و دانش است.
هوش مصنوعی: ای عزیز، از درون پیری و روح جوان، از سختیها و ناملایمات زندگی که باعث شده این خاک تیره، به محل زندگی تو تبدیل شود.
هوش مصنوعی: آن کسی که در کنار شعرش بود، زبانش خاموش و بیصدا بود، و آن کسی که در مسیر نثر او قرار گرفت، دلش پر از دانش و فهم شد.
هوش مصنوعی: جان و دل انسان از سخنان شیرین و دلنشین پر است. این سخنان مانند عسل و شکر هستند که برای روح تغذیهای خوشمزه و لذتبخش به حساب میآیند. دل نیز با این اشعار و گفتارها خوشنود میشود و به نوعی به آنها گوش میدهد.
هوش مصنوعی: رونق و شادابی شعر به خاطر این عزاداری از بین رفت و به طور کلی، شاعران در این ماتم دچار خمیدگی و افسردگی شدند.
هوش مصنوعی: قلم را از دست او گرفتند و زبانش را بستند. نامهای که به خاطر مرگش نوشته شده، سیاه پوش شد و پیراهنش را پاره کردند.
هوش مصنوعی: با کمال رضایت و آگاهی، سر به درگاه رضا گذاشت و با دل دانا و اندیشه روشن و بخت نیکو از آن عبور کرد.
هوش مصنوعی: او میخواست تا فرزند غمگینش با کلماتی حزنآلود به بیان تاریخ آن مرد بزرگ بپردازد.
هوش مصنوعی: ناگهان صدایی از بارگاه بلند شد و شعری در وصف مصلحت و دلگرمی به ما القا کرد که نوید امید را به ارمغان آورد.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
این جهان بیوفا را بر گزیدو بد گزید
لاجرم بر دست خویش ار بد گزید او خود گزید
هر که دنیا را به نادانی به برنائی بخورد
خورد حسرت چون به رویش باد پیری بروزید
گشت بدبخت جهان و شد به نفرین و خزی
[...]
تا شه عالم به بهروزی و پیروزی رسید
باغ پیروزی شکفت و صبح بهروزی دمید
کرد باید سروران را در چنین روزی نشاط
خورد باید بندگان را در چنین وقتی نبید
فرخ آمد طلعت سلطان برین فرخنده باغ
[...]
میر خوبان را کنون منشور خوبی در رسید
مملکت بر وی سهی شد ملک بر وی آرمید
نامه آن نامهست کاکنون عاشقی خواهد نوشت
پرده آن پردهست کاکنون عاشقی خواهد درید
دلبران را جان همی بر روی او باید فشاند
[...]
عید شد ایام ما ناآمده ایام عید
چون رسید از راه با شاه جهان میرعمید
سعد دین صدری که دیدار همایونش بفال
همچو نام شاه مسعود است و چون بختش سعید
قبله اهل قلم ممدوح مخدومی که هست
[...]
خسرو از اصطبل معمورت که آن معمور باد
کامور اعمار اسبان شیخ ابوعامر رسید
مرکب میمون ادام الله توفیقه که هست
یادگار نوح پیغمبر که در کشتی کشید
گفتم ای پیر مبارک خیر مقدم مرحبا
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.