گنجور

 
شیخ بهایی

بهاء الدین محمد عاملی مشهور به شیخ بهایی از دانشمندان بنام عهد شاه عباس صفوی است. وی در سال ۹۵۳ هجری قمری در بعلبک متولد شد. در ۱۳ سالگی همراه پدرش به ایران مهاجرت کرد. وی تألیفاتی به فارسی و عربی دارد که مجموعهٔ آنها به ۸۸ کتاب و رساله بالغ می‌شود. از آثار او می‌توان به کشکول، دیوان غزلیات، جامع عباسی (در فقه)، خلاصةالحساب، تشریح الافلاک و دو مثنوی معروف «نان و حلوا» و «شیر و شکر» اشاره کرد. وی در سال ۱۰۳۰ هجری قمری در اصفهان دار فانی را وداع گفت. جنازهٔ او را به مشهد انتقال دادند و در مسجد گوهرشاد دفن کردند.

این آمار از میان ۴٬۷۱۹ بیت شعر فارسی از کل ۴٬۷۳۳ بیت شعر موجود در گنجور از اشعار این بخش استخراج شده است.

توجه فرمایید که این آمار به دلایلی از قبیل وجود چند نسخه از آثار شعرا در سایت (مثل آثار خیام) و همینطور یک بیت محسوب شدن مصرع‌های بند قالبهای ترکیبی مثل مخمس‌ها تقریبی و حدودی است و افزونگی دارد.

آمار همهٔ شعرهای گنجور را اینجا ببینید.

وزن‌یابی دستی در بیشتر موارد با ملاحظهٔ تنها یک مصرع از شعر صورت گرفته و امکان وجود اشکال در آن (مخصوصاً اشتباه در تشخیص وزنهای قابل تبدیل از قبیل وزن مثنوی مولوی به جای وزن عروضی سریع مطوی مکشوف) وجود دارد. وزن‌یابی ماشینی نیز که جدیداً با استفاده از امکانات تارنمای سرود اضافه شده بعضاً خطا دارد. برخی از بخشها شامل اشعاری با بیش از یک وزن هستند که در این صورت عمدتاً وزن ابیات آغازین و برای بعضی منظومه‌ها وزن غالب منظومه به عنوان وزن آن بخش منظور شده است.

ردیف وزن تعداد ابیات درصد از کل
۱ فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مسدس محذوف یا وزن مثنوی) ۱٬۳۲۰ ۲۷٫۹۷
۲ مفعول مفاعیل مفاعیل فعل (وزن رباعی) ۶۱۰ ۱۲٫۹۳
۳ فعولن فعولن فعولن فعل (متقارب مثمن محذوف یا وزن شاهنامه) ۴۳۷ ۹٫۲۶
۴ فعلاتن مفاعلن فعلن (خفیف مسدس مخبون) ۳۷۸ ۸٫۰۱
۵ مفاعیلن مفاعیلن فعولن (هزج مسدس محذوف یا وزن دوبیتی) ۲۹۰ ۶٫۱۵
۶ فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مسدس مخبون محذوف) ۲۰۸ ۴٫۴۱
۷ مفتعلن مفتعلن فاعلن (سریع مطوی مکشوف) ۲۰۷ ۴٫۳۹
۸ متفاعلتن متفاعلتن ۱۵۲ ۳٫۲۲
۹ مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف) ۱۴۶ ۳٫۰۹
۱۰ مستفعلتن مستفعلتن ۱۴۳ ۳٫۰۳
۱۱ مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف) ۱۳۸ ۲٫۹۲
۱۲ فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف) ۱۲۳ ۲٫۶۱
۱۳ مفعول مفاعلن فعولن (هزج مسدس اخرب مقبوض محذوف) ۱۱۲ ۲٫۳۷
۱۴ مستفعلن مستفعلن مستفعلن مستفعلن (رجز مثمن سالم) ۹۵ ۲٫۰۱
۱۵ مفعول مفاعیل مفاعیل فعولن (هزج مثمن اخرب مکفوف محذوف) ۹۴ ۱٫۹۹
۱۶ فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف) ۷۹ ۱٫۶۷
۱۷ مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن (هزج مثمن سالم) ۴۸ ۱٫۰۲
۱۸ فعولن فعولن فعولن فعولن (متقارب مثمن سالم) ۴۰ ۰٫۸۵
۱۹ وزن‌یابی نشده ۱۹ ۰٫۴۰
۲۰ مفعول فاعلاتن مفعول فاعلاتن (مضارع مثمن اخرب) ۱۴ ۰٫۳۰
۲۱ مفعول مفاعلن مفاعیلن (هزج مسدس اخرب مقبوض) ۱۱ ۰٫۲۳
۲۲ مفتعلن مفاعلن مفتعلن مفاعلن (رجز مثمن مطوی مخبون) ۱۰ ۰٫۲۱
۲۳ فاعلن مفاعیلن فاعلن مفاعیلن (مقتضب مثمن مطوی مقطوع) ۱۰ ۰٫۲۱
۲۴ مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلاتن (مجتث مثمن مخبون) ۸ ۰٫۱۷
۲۵ فعلات فاعلاتن فعلات فاعلاتن (رمل مثمن مشکول) ۷ ۰٫۱۵
۲۶ مفعول مفاعیلن مفعول مفاعیلن (هزج مثمن اخرب) ۵ ۰٫۱۱
۲۷ مفتعلن فاعلن مفتعلن فاعلن (منسرح مطوی مکشوف) ۵ ۰٫۱۱
۲۸ مفتعلن مفتعلن مفتعلن فع ۴ ۰٫۰۸
۲۹ فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلاتن (رمل مثمن مخبون) ۳ ۰٫۰۶
۳۰ مفاعیل فعولن مفاعیل فعولن ۱ ۰٫۰۲
۳۱ فعلاتن فاعلاتن فعلاتن فاعلاتن ۱ ۰٫۰۲
۳۲ مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن فعولن ۱ ۰٫۰۲

آمار ابیات برچسب‌گذاری شدهٔ این بخش با زبان غالب شعر در گنجور به شرح زیر است:

ردیف زبان تعداد ابیات درصد از کل
۱ فارسی ۴٬۷۱۹ ۹۹٫۷۰
۲ عربی ۷ ۰٫۱۵

آمار ابیات برچسب‌گذاری شدهٔ این بخش با قالب شعری در گنجور به شرح زیر است:

ردیف قالب شعری تعداد ابیات درصد از کل
۱ مثنوی ۳٬۲۸۶ ۶۹٫۴۳
۲ غزل/قصیده/قطعه ۷۷۲ ۱۶٫۳۱
۳ رباعی ۳۵۴ ۷٫۴۸
۴ غزل ۱۷۱ ۳٫۶۱
۵ چند بندی ۹۱ ۱٫۹۲
۶ قطعه ۲۵ ۰٫۵۳
۷ مسمط مخمس ۲۱ ۰٫۴۴
۸ رباعی مستزاد ۴ ۰٫۰۸
۹ تک بیت ۲ ۰٫۰۴

آمار فراوانی تعداد ابیات اشعار این بخش به شرح زیر است (بلندترین شعر شامل ۱۴۱ بیت و کوتاه‌ترین شامل ۱ بیت شعر است):

ردیف تعداد ابیات شعر فراوانی درصد از ۸۱۷ شعر
۱ ۲ ۲۶۹ ۳۲٫۹۳
۲ ۱ ۲۴۲ ۲۹٫۶۲
۳ ۳ ۴۳ ۵٫۲۶
۴ ۴ ۳۶ ۴٫۴۱
۵ ۵ ۳۲ ۳٫۹۲
۶ ۷ ۲۰ ۲٫۴۵
۷ ۶ ۱۹ ۲٫۳۳
۸ ۸ ۱۵ ۱٫۸۴
۹ ۹ ۱۴ ۱٫۷۱
۱۰ ۱۲ ۱۴ ۱٫۷۱
۱۱ ۱۰ ۱۲ ۱٫۴۷
۱۲ ۱۹ ۷ ۰٫۸۶
۱۳ ۱۵ ۷ ۰٫۸۶
۱۴ ۱۳ ۶ ۰٫۷۳
۱۵ ۱۷ ۶ ۰٫۷۳
۱۶ ۱۱ ۶ ۰٫۷۳
۱۷ ۲۳ ۵ ۰٫۶۱
۱۸ ۱۶ ۴ ۰٫۴۹
۱۹ ۳۶ ۴ ۰٫۴۹
۲۰ ۳۰ ۴ ۰٫۴۹
۲۱ ۱۸ ۴ ۰٫۴۹
۲۲ ۲۵ ۴ ۰٫۴۹
۲۳ ۲۶ ۳ ۰٫۳۷
۲۴ ۲۹ ۳ ۰٫۳۷
۲۵ ۲۰ ۳ ۰٫۳۷
۲۶ ۲۲ ۳ ۰٫۳۷
۲۷ ۲۱ ۲ ۰٫۲۴
۲۸ ۴۱ ۲ ۰٫۲۴
۲۹ ۲۸ ۲ ۰٫۲۴
۳۰ ۳۱ ۲ ۰٫۲۴
۳۱ ۳۴ ۲ ۰٫۲۴
۳۲ ۲۷ ۲ ۰٫۲۴
۳۳ ۴۴ ۲ ۰٫۲۴
۳۴ ۳۹ ۲ ۰٫۲۴
۳۵ ۵۵ ۱ ۰٫۱۲
۳۶ ۴۶ ۱ ۰٫۱۲
۳۷ ۳۷ ۱ ۰٫۱۲
۳۸ ۱۴۱ ۱ ۰٫۱۲
۳۹ ۶۵ ۱ ۰٫۱۲
۴۰ ۲۴ ۱ ۰٫۱۲
۴۱ ۶۶ ۱ ۰٫۱۲
۴۲ ۵۳ ۱ ۰٫۱۲
۴۳ ۴۳ ۱ ۰٫۱۲
۴۴ ۱۴ ۱ ۰٫۱۲
۴۵ ۴۲ ۱ ۰٫۱۲
۴۶ ۳۳ ۱ ۰٫۱۲
۴۷ ۳۲ ۱ ۰٫۱۲
۴۸ ۳۸ ۱ ۰٫۱۲
۴۹ ۵۱ ۱ ۰٫۱۲
۵۰ ۵۸ ۱ ۰٫۱۲

آمار ابیات به تفکیک زیربخش‌های این قسمت به شرح زیر است (بخش‌هایی که در این جدول نیامده‌اند فاقد شعر بوده‌اند):

ردیف بخش تعداد ابیات درصد از کل
۱ دیوان اشعار ۴۶۵ ۹٫۸۲
۲ نان و حلوا ۳۶۹ ۷٫۸۰
۳ شیر و شکر ۱۵۲ ۳٫۲۱
۴ نان و پنیر ۳۰۶ ۶٫۴۷
۵ موش و گربه ۱۰۸ ۲٫۲۸
۶ کشکول ۳٬۳۳۳ ۷۰٫۴۲