گنجور

 
انوری

بدان خدای که در جست و جوی قدرت او

مسافران فلک را قدم بفرسودست

به دست احمد مرسل به کافران قریش

هزار معجزهٔ رنگ رنگ بنمودست

ز ناودان قضا آب حکم بگشادست

به لاژورد بقا بام چرخ اندودست

کمال لم یزل و ذات لایزالی اوی

ز هرچه نسبت نقصان بود برآسودست

مقدسی است که آسیب دامن امکان

بساط بارگه کبریاش نبسودست

ز راه حکمت و رحمت عموم اشیا را

طریق کسب کمالات خاص بنمودست

مشاعل فلکی را ز کارخانهٔ صنع

بهین و خوبترین رنگ و شکل فرمودست

چنان که طرهٔ شب را به قهر شانه زدست

به لطف آینهٔ جرم ماه بزدودست

ز عدل شاملش اندر مقام حیز خاک

نهاده هریکی از چار طبع و نغنودست

خمیرمایهٔ بخشش به خاک بخشیدست

برآنکه مرجع او خاک شد نبخشودست

سوار روح به چوگان یای نسبت او

ز کوی گردون گوی کمال بربودست

درازدستی ادراک و تیزگامی وهم

طناب نوبتی حضرتش نه پیمودست

جناب قدرت او را به قدر وسعت نطق

زبان سوسن و طوطی همیشه بستودست

کمین سلطنتش در مصاف کون و فساد

سنان لاله به خون دلش بیالودست

سیاه روی سپهر کبود کسوت را

رخش ز زنگ کدورت نخست بزدودست

پس از خزانهٔ حسن و جمال خورشیدش

کفاف حسن و زکوة جمال فرمودست

بیاض روز به پالونهٔ هوای مشف

هزار سال بر این تیره خاک پالودست

گهی به خرج بخار از بحار کم کردست

گهی به دخل دخان بر اثیر بفزودست

ترا که میر خراسانی از ره تقدیم

بر آسمان و زمین قدر و جاه افزودست

که انوری را بی‌خدمت مبارک تو

هرآنچه دیده ندیدست و گوش نشنودست

در این سه سال چه در خواب و چه به بیداری

خیال رایت و آواز نوبتت بودست

شکستهای امانی به عشوه می‌بسته است

درشتهای حوادث به حیله می‌بودست

کنون حواشی جانش از قدوم فرخ تو

چو برگ گل همه شادیش توده بر تودست

که صورتی که ز من بنده آشنایی کرد

نه آنکه از لب من هیچ گوش نشنودست

نه بر زبان گذرانیده‌ام نه بر خاطر

نه بر عقیدت من بنده هرگز این بودست

 
 
 
گنجور را از دست هوش مصنوعی نجات دهید!
کمال‌الدین اسماعیل

امیر مقبل عالم که تا جهان بودست

بجز در آینده مانندۀ تو ننمودست

گشاد تیر تو بست دستها که بربستست

زبند رمح تو بس کارها که بگشودست

هزار بار ببازی سنان نیزۀ تو

[...]

حکیم نزاری

محبتی که میان من و تو موجود است

پس از من و تو بماند که پیش ما بوده ست

ز ابتدای ازل تا به انتهای ابد

قضا به حکم مرا با تو عشق فرموده ست

هنوز دیده ی معنی نکرده بودم باز

[...]

ابن یمین

وزیر شاه نشان ای یگانه دو جهان

توئی که ذات تو مقصود از سه مولودست

چهار ماه بود تا به پنجگانه حواس

ز شش جهه به دل خسته ام که موعودست

ز هفتمین درک انتطار برهانم

[...]

خواجوی کرمانی

چو طلعت تو مرا منتهای مقصودست

بیا که عمر من این پنجروز معدودست

مقیم کوی تو گشتم که آستان ایاز

بنزد اهل حقیقت مقام محمودست

دلم ز مهر رخت می کشد بزلف سیاه

[...]

مشابه‌یابی بر اساس وزن و قافیه