اثیر اخسیکتی
»
دیوان اشعار
»
قصاید
»
شمارهٔ ۹۲ - مدح علاءالدوله فخرالدین عربشاه پادشاه کهستان - مطلع سوم
تا نفس عیسوی زاد نسیم از دهان
مرده ی یکساله شاخ یافت دگر ره روان
قطره چو پیگان گری است، بر زره آبگیر
غنچه چو زوبین زده است بر سپر گلستان
عربده آغاز کرد بلبل سر مست باز
تا گل پوشیده روی، چهره نمود از نهان
پرده بود ناله ساز، خاصه به جشنی چین
ناله بود پرده سوز خاصه به درد چنان
ز آینه ئی بود میغ، حامله گشته ز بحر
لاجرمش می برد شعشعه گیسو گشان
بوالهوسی عشق باز، نیست به از عند لیب
هم نفسی به نشین، نیست به از بوستان
خانه خدای خمول، سبزه تازه لقاست
گونه بگرداندش، زحمت هیچ ایرمان
سرو خضر صدره خواست سرخی رخسار باغ
باد که عیسی دم است گفتش، سر سبز هان
ماشطه لفظ شاه، کله زد اندر چمن
طره شمشاد را، کرد رخ ضیمران
اختر برج قبول گوهر درج بتول
اختر گردون بقا گوهر دریا بنان
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: در این شعر، فضای حیات و زیباییهای طبیعی به تصویر کشیده شده است. شاعر با استفاده از تمثیلهای مختلف، از جوانه زدن گلها و آواز بلبلان تا نابودی و زوال، به زندگی و عشق اشاره میکند. عیسوی بودن نفس به معنای زندگی و تجدید حیات است و تصاویر زیبایی همچون غنچهها و سروها، نشاندهنده شادابی و زیبایی هستند. همچنین به اهمیت عشق و همنفسی اشاره شده و فضای جشن و شادی نیز در شعر مشهود است. در نهایت، شاعر به میغ و آینه اشاره میکند و زیباییها را با مباحث عرفانی درهم میآمیزد.
هوش مصنوعی: هنگامی که نفس عیسوی دوباره به زندگی میآید، نسیمی از دهان مردهای که یک سال از مرگش گذشته است، شاخ و برگی تازه میگیرد و مسیر جدیدی را برای خود مییابد.
هوش مصنوعی: قطرهای از باران مانند قطرهی عسل بر روی زرهی آبی که به شکل گل در آمده، نشسته است. این تصویر زیبای طبیعت نشاندهندهی زیبایی و لطافت گلستان است.
هوش مصنوعی: بلبل شاد و سرمست به آواز خواندن آغاز کرد، در حالی که گل، که صورتش را پنهان کرده بود، دوباره خودش را نمایان ساخت.
هوش مصنوعی: این بیت به احساساتی عمیق و غمانگیز اشاره دارد که در یک جشن ظاهراً شاد، با نالههای دلشکستهای همراه است. به عبارت دیگر، در پس زرق و برق جشن، غمی نهفته وجود دارد که به نوعی میتواند با دردهای عاطفی و روانی ارتباط داشته باشد. در واقع، زیبایی ظاهری جشن نمیتواند پنهان کند که در عمق وجود احساساتی غمگین و تلخ وجود دارد.
هوش مصنوعی: نرمی و زیبایی موی او مانند شعلهای درخشان است که از عمق دریا به وجود آمده و در آینهای تجلی مییابد.
هوش مصنوعی: عشق در دنیای هوس، چیز بهتری از همراهی با کسی که در زندگیاش فقط به لذتها میپردازد، وجود ندارد. نشستن در کنار کسی که در عمق احساساتش به سر میبرد، بهتر از بودن در مکانهای خوشبو و زیبا است.
هوش مصنوعی: خانهای که پر از آرامش و سکوت است، گلهای تازه و زیبایش در انتظار دیدار میمانند. اگر کسی کمی تلاش کند، میتواند به راحتی به آنجا دست یابد و از زیباییهایش بهرهمند شود.
هوش مصنوعی: سرو سبز زیبایی سرخرنگی را از باغ باد خواست که مانند عیسی نفس میکشد و به او گفت: «بیا، سبز باش!»
هوش مصنوعی: ماشطه، به معنای آرایشگر، درباره شاه صحبت میکند. او در باغ چمن با سرشک و شوق به بازی میپردازد و با زیبایی طرههای مو را به شکل شمشاد در میآورد تا رخسار زیبای جوانان را به نمایش بگذارد.
هوش مصنوعی: در این بیت به ستارهای اشاره شده که نماد زیبایی و ارزش است. گوهر (جواهر) بیتول، یعنی مریم مقدس، به عنوان یک موجود مقدس و ارزشمند شناخته میشود. همچنین، اشاره به ستارهای در آسمان وجود دارد که نماد جاودانگی و بقاست و گوهر دریا به دست خداوند نیز به عزت و مقام بالا اشاره میکند. در کل، این بیت از زیباییها و ارزشهای معنوی سخن میگوید.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
باده فراز آورید چارهٔ بیچارگان
قوموا شرب الصبوح، یا ایها النائمین
لفت بخورد و کرم درد گرفتم شکم
سر بکشیدم دودم مست شدم ناگهان
ویژه می پیر نوش گشت چو گیتی جوان
دل چو سبک شد ز عشق در ده رطل گران
بر ارغوان بیش خواه از ارغوان رخ بتی
چو ارغوان باده ای که رخ کند ارغوان
خانه اندوه را زیر و زبر کن همی
[...]
تا که بود آفتاب تا که بود آسمان
فرّخ بادت بهار خرّم بادت خزان
تا که بپاید سپهر تا که بماند جهان
هم به سعادت بپای هم به سلامت بمان
ای شده اشکال شعر از دل و طبعت بیان
ساخته از عقل و فضل بر تن و جان قهرمان
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.