فغان کن ماتم شمس المعالی
شکست آمد بر این طاق هلالی
ز سوگش جامه ایام گردید
سیاه و تیره چون رخت لیالی
جهان پر شد زغم تا از وجودش
سرای عنصری گردید خالی
حکیمی کز هنر برتر نهاده است
زنه گردون و هفت اختر نهالی
دبیری کز پی خدمت گرفته
الف در پیش کلکش شکل دالی
عیار نظمش از بحر قوافی
در آب افکنده معیار جمالی
سخن سنجی که زاد از خامه اش مشک
چنان کز لجه طبعش لئالی
طبیبی کز هراسش آخشیجان
فرو بسته در بی اعتدالی
فلاطون را بحکمت بوده ثانی
ارسطو را بصنعت گشته تالی
نشستی همچو مه در چرخ تحقیق
حکیمان چون کواکب در حوالی
چو خواندی مشتری را درس حکمت
عطارد ثبت می کردش امالی
طریق کعبه گفتی بر مجره
نشان قبله بر قطب شمالی
باشراف از شرافت میرو والا
باعیان از عنایت صدر و والی
سمی سامی شاه ولایت
امیرالمومنین مولی الموالی
علاء الملة اعلی الله قدره
مهین سیدعلی آن ذات عالی
ز نظم احمد اندر ماتم وی
کنم تضمین دری شهوار و غالی
«صلاة الله خالقنا حنوط
علی الوجه المکفن بالجمالی »
«فان له ببطن الارض شخصا
جدیدا ذکرناه و هوبالی »
چو روح پاکش از خاک اندر افلاک
همی فرمود سیر انتقالی
بتاریخش امیری گفت ناگه
بمینو شد روان شمس المعالی
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به سوگ و ماتم شمس المعالی، فردی برجسته و با دانش، پرداخته است. شاعر از شکست و درد ناشی از فقدان او سخن می‌گوید و بیان می‌کند که سرای عالم از وجود او خالی شده است. شمس المعالی به عنوان حکیمی فرزانه و دبیری بزرگ توصیف می‌شود که در هنر و دانش برتر بوده و در تحقیقات علمی همچون ستاره‌ای درخشیده است. شاعر به صفات و آثار او اشاره کرده و از مقام والای او تجلیل می‌کند. همچنین، او به ذکر مفاهیم مذهبی و ارتباطات او با حکمت و دانش نیز پرداخته و در نهایت، به مرگ ناگهانی‌اش اشاره می‌کند. شعر احساساتی عمیق از غم و اندوه را نسبت به این شخصیت بزرگ به تصویر می‌کشد.
هوش مصنوعی: آه و ناله کن؛ زیرا شمس المعالی شکست خورده و بر این طاق هلالی حادثه‌ای تلخ رخ داده است.
هوش مصنوعی: به خاطر غمش، زمانه مانند لباس شب‌های تیره و سیاه، غمگین و دلگیر شد.
هوش مصنوعی: دنیا پر از اندوه شده و به حدی رسیده که خانه‌ی آدمی از وجود او خالی شده است.
هوش مصنوعی: حکیمی که به واسطه هنر خود از همه چیز برتر است، حتی از آسمان و هفت ستاره.
هوش مصنوعی: دبیری که برای خدمت گرفتن، حرف "الف" را در نظر دارد و در مقابل کارش، شکل "دال" را در نظر می‌گیرد.
هوش مصنوعی: نمی‌توان قدر و ارزشی را که زیبایی در میان قافیه‌ها و نظم شعری دارد، با چیزی دیگر مقایسه کرد.
هوش مصنوعی: سخن گفتن انسانی که قلمش مانند مشک خوشبو است، به گونه‌ای که از عمق وجودش جواهرات ناب و زیبا نمایان می‌شود.
هوش مصنوعی: طبیبی که به خاطر ترسش داروهایش را در شرایط نامناسب نگه‌داشته است.
هوش مصنوعی: فلاطون به دلیل حکمت و دانش عمیقش شناخته شده است و ارسطو به خاطر مهارت‌های علمی و هنری‌اش مورد توجه قرار گرفته است.
هوش مصنوعی: نشسته‌ای مانند ماه در آسمان دانش، و حکمت‌دانان به دور تو مانند ستاره‌ها در اطراف ستاره‌های درخشان می‌گردند.
هوش مصنوعی: زمانی که مشتری کتاب حکمت را می‌خواند، عطارد آن را با دقت یادداشت می‌کرد.
هوش مصنوعی: راه کعبه را به تو نشان دادند و جهت قبله را در قطب شمال مشخص کردند.
هوش مصنوعی: با شخصیت و باکرامت باش، زیرا که از بزرگان و مقام‌داران کمک و توجه می‌گیری.
هوش مصنوعی: سمی سامی پادشاه سرزمین امیرالمومنین، استاد وارثان است.
هوش مصنوعی: علی، سرور و پیشوای عدالت و حقیقت، شخصیت بزرگ و باارزشی است که مقام و شان او در پیشگاه خداوند بسیار بلند و پرعظمت است.
هوش مصنوعی: در اشعار احمد به حالت اندوه و ماتم او اشاره دارم و می‌خواهم در این زمینه شعری زیبا و پرشور بسازم.
هوش مصنوعی: دعای خداوند خالق ما، هدیه‌ای است بر چهره‌ای که با زیبایی پوشانده شده است.
هوش مصنوعی: او در دل زمین شخص جدیدی دارد که به آن اشاره کردیم و او بالاست.
هوش مصنوعی: وقتی که روح نیکو و پاک او از زمین به عرش و آسمان‌ها پرواز کرد و در سفر انتقال خود به اوامر الهی پرداخته و گفتارهایی به اوج رسانید.
هوش مصنوعی: روزی حاکمی در سرنوشت خود دچار دگرگونی شد و ناگهان روحش به عالم معانی و نورانیّت پیوست.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
چنین زرد و نوان مانند نالی
نکرده‌ستم غم دلبر غزالی
نه آنم من که خنبانید یارد
مرا هجران بدری چون هلالی
نه مالیده است زیر پا چو خوسته
[...]
نگر تا از بلای او ننالی
که گر نالی ز ناله بر محالی
الا تا بر زمین و بر حوالی
ز دیبا گسترد نیسان نهالی
مبادا گیتی از دو شاه خالی
ز شه بونصر و خسرو بوالمعالی
ز هر دو خصم پست و دوست عالی
[...]
مرا وقتی خوشست امروز و حالی
قدحها پر کنید و حجره خالی
که داند تا چه خواهد بود فردا
بزن رود و بیاور باده حالی
رهی دلسوزتر از روز هجران
[...]
بنانک مستعد بالنوال
و شأنک غالب فی کل حال
تو آن شاهی که اقلیم خرد را
خجسته طالع و فرخنده فالی
و امرک لو خصصت به الثریا
[...]
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیه‌ای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.