صدر ثقة الدین کنف خلق جهانست
خاک دراو کعبهٔ اشراف زمانست
آراسته از طالع او روی سپهرست
افروخته از طلعت او صحن جهانست
در خدمت او تقویت خرد و بزرگست
از نعمت او تربیت پیر و جوانست
طبعش بگه فضل، نه طبعست، که بحرست
کفش بگه جود، نه کفست، که کانست
از کوشش او در همه آفاق دلیلست
وز بخشش، او بر همه اشخاص نشانست
ای آنکه بمقدار علو خطرت را
برتر ز همه انجم و افلاک مکانست
ز اولاد قرآن چرخ بزرگی نشانست
در صدر وزارت چو تو، تا چرخ و قرآنست
از مائدهٔ جود تو آسایش جسمست
وز فایدهٔ لفظ تو آرامش جانست
گسترده زمین جاه ترا زیر نگینست
گردنده فلک قدر ترا زیر عنانست
در نصرة حق فعل تو صد خیل و سپاهست
بر حجت دین قول تو صد تیر و سنانست
از حسن شمایل تو چو رضوان جنانی
وز عدل تو خوارزم چو روضات جنانست
صدرا، تویی آن کس که خداوند هنر را
از حادثها عون تو توفیق امانست
سرمایهٔ سودی همه کس را و رهی را
در عهد تو از فتنهٔ اوباش زیانست
رفت آب من از روی و مرا روز و شب از رنج
دو چشمهٔ خونابه زد و چشم روانست
آن عیش چو نوش من ازین غصه شرنگست
وآن قد چو تیر من ازین غصه کمانست
گر نان برود باک نباشد، چو برفت آب
تو سگ شمر آنرا که همه طالب نانست
سعیی بکن آخر، که بآفاق بگویند:
کاصحاب هنر را همه حرمت ز فلانست
تامدح تو گویند همه عمر از دل و از جان
بنده، بزبانی که همه محض بیانست
از تازی و از پارسی ارهست تفاخر
پس بندهٔ تو والی این هر دو زبانست
فضلم چو ایادی تو بی حد و شمارست
عقلم چو معالی تو بی حد و کرانست
تا ابر درفشان سپه فصل بهارست
تا باد زرفشان تبع فصل خزانست
بادی تو بشادی، که مخالف بغریوست
بادی تو بعزت، که منازع بهوانست
خالقان همه اندر کنف حفظ تو بادند
چونانکه رمه در کنف حفظ شبانست
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این متن دربارهی صدرت ثقهالدین، شخصیتی بزرگ و پرهیزگار است که به عنوان یکی از اشراف زمان شناخته میشود. او دارای ویژگیهای برجستهای چون نیکوکاری، خرد، و بخشش است. شاعر به توصیف مقام والای او پرداخته و نقش او را در ساماندهی زندگی مردم و تقویت دین و حقیقت مهم میداند. همچنین بیان شده که وجود او آرامش و آسایش را برای جامعه به ارمغان آورده و بر هنر و فضایل انسانی تأکید دارد.
شاعر از ویژگیهای او همچون دانایی، فطرت باشکوه، و تأثیرگذاری بر دیگران تمجید میکند و او را شایسته احترام و محبت میداند. در نهایت، شاعر به حسرت و رنج خود اشاره میکند، اما همچنان بر امید و ارادت به صدرت تأکید دارد.
هوش مصنوعی: این بیت به شخصیت و مقام بالای فردی اشاره دارد که به عنوان یکی از بزرگترین و معتبرترین افراد زمان خود شناخته میشود. او به مانند کعبهای است که همگان به سوی او احترام و ارادت میگذارند و خاک وجود او مورد تقدیس و احترام است، به طوری که وجودش نماد ارزش و اعتبار در میان مردم است.
هوش مصنوعی: چهره آسمان زیبا و درخشان است و روشنایی و زیبایی آن ناشی از وجود اوست. جهانی که در آن زندگی میکنیم نیز تحت تأثیر زیبایی و نور اوست.
هوش مصنوعی: در کنار او، خرد و درک انسانها شکوفا میشود و تحت نعمتهای او، هم بزرگترها و هم کوچکترها پرورش مییابند.
هوش مصنوعی: این جمله به این معناست که طبیعت و ویژگیهای شخص نباید به راحتی قضاوت شوند. به عبارت دیگر، وقتی که میگوییم فردی آزادانه و بخشنده است، باید بدانیم که این ویژگی فقط به خاطر طبیعت او نیست، بلکه به عمق و وسعت شخصیت او مربوط میشود. مانند این است که دریا نمیتواند فقط به خاطر وجود کفهایی که رویش است، توصیف شود. بلکه باید به عمق و گنجایش آن توجه کرد.
هوش مصنوعی: تمام تلاش او در هر گوشهای نشانهای از کوشش و فعالیتش است و از generosity او، مشخصات او را در میان همه افراد میتوان دید.
هوش مصنوعی: ای کسی که به اندازه بلندی و عظمت خود، بالاتر از تمام ستارهها و آسمانها قرار داری.
هوش مصنوعی: در میان خانواده و پیروان قرآن، مقام و جایگاه بزرگی وجود دارد که به مانند دایرهای بزرگ در رأس وزارت قرار دارد. این مقام همواره با قرآن و گردش آن در ارتباط است.
هوش مصنوعی: نعمت بخشش تو باعث راحتی جسم میشود و کلام تو آرامش دل را به همراه دارد.
هوش مصنوعی: زمین محل احترام و مقام توست و آسمان نیز در کنترل و سلطه تو قرار دارد.
هوش مصنوعی: عمل تو در حمایت از حقیقت، مثل صدها اسب و لشکر است، و سخن تو در دفاع از دین، شبیه صد تیر و نیزه میباشد.
هوش مصنوعی: ظاهر زیبا و دلنشین تو مانند باغی از بهشت است و انصاف و عدل تو مانند سرزمینهای خوش آب و هوا و زیباست.
هوش مصنوعی: ای صدرا، تو همان کسی هستی که خداوند هنر را از کمکها و موقعیتهای تازه، به تو توانایی و موفقیت عطا کرده است.
هوش مصنوعی: در این دنیا، هر کس در جستجوی سود و موفقیت است، اما در زمانهای که تو حضور داری، وجود آشوبگران و ناامنیها باعث میشود که هیچ کس نتواند به هدف خود برسد و دچار ضرر و زیان شود.
هوش مصنوعی: آب من که نشان از زندگی و شادابی دارد، از چهرهام رفته و من هر روز و شب از درد و رنجی که به خاطر اشکهایم احساس میکنم، رنج میبرم. اشکهایم همچنان جاری هستند.
هوش مصنوعی: این شادی مانند نوشیدن زهر است و آن قامت که باید مانند تیر باشد، از درد و غم مثل کمان شده است.
هوش مصنوعی: اگر نان برود، نگرانی نیست، اما وقتی آب برود، آن را مانند سگی نشمار که همه تنها به دنبال نان هستند.
هوش مصنوعی: تلاش کن تا در نهایت مردم در دور و برت بگویند: احترام به تمامی هنرمندان از طرف فردی چون توست.
هوش مصنوعی: تا وقتی که میخواهند از تو تعریف کنند، من تمام عمر با دل و جانم این کار را انجام میدهم، اما با زبانی که فقط برای بیان حرفهاست.
هوش مصنوعی: تفاخر به زبانهای عربی و فارسی چه معنایی دارد، در حالی که من بندۀ تو هستم و به هر دو زبان تسلط دارم.
هوش مصنوعی: فضل و نعمتهای تو بیپایان و بیشمار است، و عقل من چون معانی و فهم تو، نامحدود و بیکران به نظر میرسد.
هوش مصنوعی: در بهار، ابرها به زیبایی میبارند و هوا را تازه میکنند، اما در پاییز، بادها به رنگ و حس خزان تغییر میدهند.
هوش مصنوعی: باد تو موجب شادی است، چون با آنکه قهر و تندی دارد، این باد عزت و عظمت تو را نشان میدهد و هیچکس جرات مقابله با آن را ندارد.
هوش مصنوعی: سازندگان و خالقان همه تحت حمایت و حفاظت تو هستند، مانند اینکه گلهای زیر سایه و حمایت چوپان قرار دارد.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
الْمِنَّةُ لِلّٰه که این ماهِ خزانست
ماهِ شُدن و آمدنِ راهِ رَزانست
از بسکه درین راهِ رز انگور کشانند
این راهِ رَز ایدون چو رهِ کاهکَشانست
چون قُوسِ قُزَح برگِ رَزان رنگبهرنگند
[...]
هجران تو ای شهره صنم باد خزانست
کاین روی من از هجر تو چون برگ رزانست
در طبع نشاطم طمع وصل چنانست
در باغ دلم باد فراق تو همانست
رازی ز ازل در دل عشاق نهانست
زان راز خبر یافت کسی را که عیانست
او را ز پس پردهٔ اغیار دوم نیست
زان مثل ندارد که شهنشاه جهانست
گویند ازین میدان آن را که درآمد
[...]
ای دیده در آن شکل و شمایل نظری کن
گر زآنکه تو را آرزوی دیدن جانست
روئیست در آن چشم جهانی متحیر
زلفی که پریشانی احوال جهانست
مشکین سر زلف تو که در پای کشانست
در دل رگ سود است که پیوسته بجانست
لعل تو ندا کرد که یکبوسه بجانی
ز آندم دل سودائی من در پی آنست
گر ز آنکه دلم را بود این بیع مسلم
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال یک حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.