هلال روزه نمود از سپهر پر اختر
بشکل مشرب زرین ز چشمه کوثر
کنار چشمه کوثر رسد بروزه گشای
رحیق محترم از حق بجای شام و سحر
بر اهل دین سحر و شام این همایون ماه
ز یکدگر متبرک ترند و میمون تر
مهی است فرخ یعقوب سال را یوسف
عزیز گشته بر یازده برادر و سر
بقدر یکشب این مه به از هزار مه است
چنانکه میرعمید از هزار مرد هنر
مقرب ملک شرق و غرب سعدالدین
که ناظرند بوی سعد اصغر و اکبر
چه سعد اصغر و اکبر که مهر و مه خجلند
ازو یکی بحمل دیگری بدو پیکر
زمین تواضع صدریست آسمان همت
چون این بحلم و وقار و چو آن بجاه و خطر
شود نکوخوه او بر شده بجاه خطیر
فرو فتاده بداندیش او بچاه خطر
بزرگوارا گوهر شناس اهل سخن
توئی و بر تو سخن عرضه دادن گوهر
بآب و آینه ماند ضمیر روشن تو
در آب و آینه پیدا شود خیال و صور
نسیم خلق تو گر در ضمیر وی چو خضر
بخاره بر گرد بر دمد ز خاره خضر
گر افتد از کف تو سایه بر سر درویش
چو آفتاب توانگر شود بسیم و بزر
بسایه سپر روزه در مهی بخرام
بحرب نفس که بهتر ز روزه نیست سیر
ز چشم بدتن و جانرا بکردگار سپار
بجد و جهد ره گذر کردگار سپر
بخنجر و سپر ماه دیو را برمان
که هست ماه بیک ره سپر دو ره خنجر
ثواب روزه و مزد نماز دار طمع
بفرض و سنت شرع خدای و پیغمبر
زکوة جاه بده بندگان ایزد را
که در ادای زکوتست سود در محشر
همیشه تا بسه قسمت بود مه روزه
بهر سه قسمت از ایزد کرامتی دیگر
غریق رحمت بادی بقسمت اول
دوم ز مغفرت جرم بر سرت مغفر
چو از عذاب سفر بنده خواهد آزادی
بقسمت سیم ازاد باد یا ز سقر
بمدح مجلس میمون تو مظفر باد
جریده سخن آرای پیر سوزنگر
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به توصیف ماه رمضان و فضائل آن میپردازد. شاعر به زیبایی این ماه را با هلال آن تشبیه میکند و از «چشمه کوثر» یاد میکند که نماد برکت و رحمت الهی است. در ادامه، او به اهمیت روزه و نماز در این ماه اشاره مینماید و روزه را به عنوان فرصتی برای نزدیکی به خدا و دریافت رحمت و مغفرت میداند. شاعر همچنین به شخصیتهای مذهبی و اخلاص بندگان خدا اشاره میکند و از آنها میخواهد که زکات بدهند تا در روز قیامت مورد رحمت قرار گیرند. در نهایت، برکات و فضائل این ماه و تاثیر آن بر روح و جان انسانها بیان میشود.
هوش مصنوعی: هلال قمری که نشانه آغاز روزه است، از آسمان پرستاره به شکل ظرفی طلایی به نظر میرسد که از چشمه کوثر پر شده است.
هوش مصنوعی: کنار چشمه کوثر، ضیافتی از نعمتهای الهی برقرار است که در آن شراب خوشبو و گوارایی موجود است، چیزی که از جانب حق برای انسانها در دل شب و روز به ارمغان آورده شده است.
هوش مصنوعی: در سحر و شام، نور ماه برای اهل دین از یکدیگر پربارتر و خوشیمنتر است.
هوش مصنوعی: در این بیت به دوران خوش و موفقیت یوسف اشاره میشود که پس از سالها سختی و جدایی از خانواده، با روی کار آمدن و موفقیتش در مصر، بر برادران خود برتری مییابد. همچنین به معنای خوشحال و شادمانی در سال جدید و آغاز یک دوره خوب اشاره دارد.
هوش مصنوعی: به اندازه یک شب این ماه زیبا ارزشش بیشتر از هزار ماه دیگر است، درست مثل این که مهارت میرعماد از هزار مرد دیگر برتر است.
هوش مصنوعی: موجودی که در آسمانها و زمینها نزدیک و محبوب است، بویی خوش از سعد اصغر و اکبر را حس میکند.
هوش مصنوعی: سعدیهای بزرگ و کوچک هر دو از زیبایی او خجل هستند؛ زیرا یکی به خاطر دیگری در وجودش تأثیر میگذارد.
هوش مصنوعی: زمین، نماد فروتنی و تواضع است، در حالی که آسمان، نمایانگر بلندهمتی و آرزوهای والا است. مانند دریاهایی عمیق که به آرامی و وقار در حرکتاند و همانند مواقعی که در مقام و ارزش در اوج قرار داریم، میتوانیم به عظمت و خطر آن اشاره کنیم.
هوش مصنوعی: به فردی که نیکخواه است، مقام و منزلتش بالا میرود، اما کسی که با نیت بد و افکار ناپسند خود به خطر میافتد، در جایگاه پایینتری قرار میگیرد.
هوش مصنوعی: ای بزرگوار، تو کسی هستی که درک واقعی سخن و ارزشهای آن را داری و بر همین اساس، ارزشها و اندیشهها را برای تو عرضه کردن، کارساز است.
هوش مصنوعی: ذهن پاک و شفّاف تو مانند آب و آینه است و در این حالت، تصویرها و افکار به خوبی جلوه میکنند.
هوش مصنوعی: نسیم روح تو اگر در دل کسی دیوانگی به وجود آورد، مانند خضر به دور او میچرخد و او را به زندگی و شگفتیهای جدیدی میکشاند.
هوش مصنوعی: اگر سایهای از تو بر سر درویشی بیفتد، مانند این است که آفتاب به ثروتمند نور میبخشد و او را مستغنی میکند.
هوش مصنوعی: با سپر روزه در دنیای پر رمز و راز حیات به جانب جنگ با نفس برو، زیرا سیر و سیاحت در این دنیا بهتر از روزه گرفتن است.
هوش مصنوعی: از بدیها و چشمهای ناپاک دور بمان و جان خود را به خدا بسپار. با تلاش و کوشش، به سوی خداوند راهی را برگزین.
هوش مصنوعی: با نای و سپر، دیو را از خود برانیم؛ زیرا در این ماه، سپر یک راه و خنجر دو راه دارد.
هوش مصنوعی: ثواب روزه و پاداش نماز را به خاطر فرایض و سنتهای شرعی خداوند و پیامبر انتظار داشته باش.
هوش مصنوعی: زکات مقام و Prestige خود را به بندگان خدا بده، زیرا در پرداخت زکات، فایدهای بزرگ در روز قیامت و پاسخگویی به اعمال وجود دارد.
هوش مصنوعی: این جمله به این معناست که همیشه هر کاری که انجام میشود، باید به سه بخش تقسیم شود و خداوند به خاطر این تقسیمبندی، نعمتی خاص عطا میکند. به عبارتی دیگر، انجام هر کار به شکل سازمانیافته و مرتب باعث میشود که خداوند برکت و لطف بیشتری بر آن بفرستد.
هوش مصنوعی: کسی که در آغوش رحمت خداوند است، با نفس خیری که به او رسیده، از بخشش گناهانش نجات مییابد و بر سرش، نشانهای از آمرزش قرار میگیرد.
هوش مصنوعی: وقتی بنده از عذاب سفر نجات یابد، مانند کسی که در قسمت سیم ازاد شده است یا از جهنم رهایی یافته باشد.
هوش مصنوعی: درود بر مجلس خوشگذرانی تو، که زیبا و خوشایند است. پیر سخنسنج با هنر و ذوق عالی، نغمهای دلنشین و جالب را فراهم میآورد.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
چگونه برخورم از وصل آن بت دلبر
که سوخت آتش هجرش دل مرا در بر
طمع کند که ز معشوق برخورد عاشق
بدین جهان نبود کار ازین مخالفتر
از آنکه عاشق نبود کسی که دل ندهد
[...]
فسانه گشت و کهن شد حدیثِ اسکندر
سخن نو آر که نو را حلاوتیست دگر
فسانهٔ کهن و کارنامهٔ به دروغ
به کار ناید رو در دروغ رنج مبر
حدیثِ آنکه سکندر کجا رسید و چه کرد
[...]
بنوبهار جوان شد جهان پیر ز سر
ز روی سبزه بر آورد شاخ نرگس سر
خزان جهان را عهد ار چه کرده بود کهن
بهار عهد جهان باز تازه کرد ز سر
هوا نشاند ببرگ شکوفه در، یاقوت
[...]
پلی شناس جهانرا و نو رسیده براو
مکن عمارت و بگذار و خوش ازو بگذر
کرا شنیدی و دیدی که مرگ دادامان
ز خاص و عام و بدو نیک و از صغیر و کبر
اگر هزار بمانی و گر هزار هزار
[...]
بفال سعد و خجسته زمان و نیک اختر
نشسته بودم یک شب بباغ وقت سحر
ز باختر شده پیدا سر طلایۀ روز
کشیده لشکر شب جوق جوق زس خاور
فلک چو بیضۀ عنبر نمود و انجم او
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.