گر به درمان خویش پردازد

داروی درد خویشتن سازد

کی پسر تیر راست اندازد؟

گر کمان از دویست من سازد

چون ز خورد و خورش بپردازد

شکر رزاق ورد خود سازد

شاید ار علم سر برفرازد

دین مباهی شود، خرد نازد

حب ایشان سرت بر افرازد

بغض ایشان به خاکت اندازد

سر و ریشی دروغ بترازد

من و مایی ز خویش بر سازد

نسیه و نقد خود بر اندازد

صدق دستور حال خود سازد

مرغ او آشیانه کی سازد؟

مور او کی به دانه پردازد؟

هر کرا آشنای خود سازد

به بلای خودش در اندازد

از چپ و راست عشق در تازد

خانهٔ عقل را براندازد

گر کریمی به دولتی برسد

دشمنان را همیشه بنوازد

ور لئیمی سعادتی یابد

دوستان را به کل براندازد

عشق ما را چو شمع بگدازد

همچو پروانه بیخبر سازد

غیر او نیست تا بپردازد

خود بخود نرد عشق می بازد

زانکه اندیشه دورت اندازد

دوست با غیر در نمی​سازد

گر بپرسی از آنچه او سازد

او ترا در سؤال بگدازد

هر که را حق به لطف بنوازد

صحن دلها مقام او سازد

میر مسعود پیر گشت و هنوز

همچو اطفال کعب می‌بازد

قدمی و دمی عجب دارد

که بدین تیزد و بدان تازد

هر کجا او قدم زند یادم

[...]

پهلوان نیست آنکه در کُشتی

پهلوانی دگر بیندازد

پهلوان آن بُوَد که وقتِ غضب

نفسِ اَمَّاره را زبون سازد

عدل را پیشوای خود سازد

کارها را به عدل پردازد

چون ز کار وضو بپردازد

برود تا نماز آغازد