همه رنجهای تو بی‌بر شود

ز دیوان جهان پر ز لشکر شود

پسر گر به جاه از تو برتر شود

هم از رشک مهر تو لاغر شود

ز نالندگی چون سبکتر شود

فدای تن شاه کشور شود

یکی انک داماد قیصر شود

همان بر سر قیصر افسر شود

که چون این دو لشکر برابر شود

سر نیزه‌ها بر دو پیکر شود

مگر با من او چون برادر شود

ازو رنج بر من سبکتر شود

نباید که این رنج بی بر شود

به ناز و تن آسانی اندر شود

گر او باز با تخت و افسر شود

همه رنج ما پاک بی‌بر شود

باد نورزی همی در بوستان بتگر شود

تا ز صنعش هر درختی لعبتی دیگر شود

باغ همچون کلبۀ بزّاز پر دیبا شود

باد همچون طلبۀ عطار پر عنبر شود

سونش سیم سپید از باغ بردارد همی

[...]

گر نه آیین جهان از سر همی دیگر شود

چون شب تاری همی از روز روشن تر شود

روشنایی آسمان را باشد و امشب همی

روشنی بر آسمان از خاک تیره بر شود

روشنی بر آسمان زین آتش جشن سده ست

[...]

بهمن کنون زرگر شود برگ رزان چون زر شود

صحرا ز بیم اصفر شود چون چرخ در چادر شود

باد نوروزی همی در بوستان سامر شود

تا به سحرش دیدهٔ هر گلبنی ناظر شود

گل که شب ساهر شود پژمرده گردد بامداد

وین گل پژمرده چون ساهر شود زاهر شود

ابر هزمان پیش روی آسمان بندد نقاب

[...]

کسی سرنهد در جهان سر شود

بلند آید و پایه برتر شود

سپاه آید و کار بدتر شود

کزان دژ دگر پر ز لشکر شود

هر ساعتی ز عشق تو حالم دگر شود

وز دیدگان کنارم همچون شمر شود

از چشم خون فشانم نشگفت اگر مرا

از خون سر مژه چو سر نیشتر شود

راز من و تو اشگ دو چشم آشکار کرد

[...]

آمد آن فصلی ‌کزو طبع جهان دیگر شود

هر زمین از صنعت او آسمان پیکر شود

باغ او مانند صورتخانهٔ مانی شود

باغ ازو مانند لعبت‌خانهٔ آزر شود

کوهسار از چادر سیماب‌گون آید برون

[...]

خرامان چو در کاخ دیگر شود

دو گیسوش تا پای همبر شود

همی گفت تا ماه چنبر شود

مرا خستگی نیز بهتر شود

دور عالم جز به آخر نامدست از بهر آنک

هر زمان بر رادمردی سفله‌ای مهتر شود

آن نبینی آفتاب آنجا که خواهد شد فرو

سایهٔ جوهر فزون ز اندازهٔ جوهر شود

ایخسروی که هر که کند بندگی تو

هم تاج بخش گردد و هم تاجور شود

هر دم ببندگی تو این خیمه کبود

چون خر گه ایستاده و بسته کمر شود

جان خرد ز خلق تو مشگ تبت برد

[...]