به قولی که با فعل ناید درست

مبر رنج کان قول قولی است سست

که گر تیر دشمن‌جوی پیش جست

تو را چوبه و چرخ باید شکست

بداگر خرید و فروش اندکست

دو ده نیم بهتر ز یک ده‌ یک است

وگر کشت‌کار است و برزیگرست

مر او را زمین و زمان یاور است

نوازندگانی سر از باده مست

به‌ خنیاگری برده یکباره دست

«گر بگویم که مرا با تو سر و کاری نیست

در و دیوار گواهی بدهد کاری هست‌»

با چنین بیهده دل‌، دست ز جان باید شست

این‌چنین گفت مرا پیر ره از روز نخست

شاه مست و شیخ مست و شحنه مست و میر مست

مملکت رفته ز دست

یک تن چو موافق شد یک دشت سپاه است

با تاج و کلاهست

اسلام گر امروز چنین زار و ضعیف است

زین قوم شریفست

گوییم که بیدار شدیم‌! این چه خیالست‌؟

بیداری ما چیست‌؟

وز سر نخوت از اسمعیل سامانی‌، شکست

خو‌رد و، اندر محبس بغداد از جان شست دست

شاه عثمانی همانگه با شهنشه عهد بست

لیک ازآن پس خهدهای بسته را درهم شکست

وز خراسان گنج‌های نادرش آمد به‌ دست

نیز از تاراج گرجستان فراوان طرف بست

این جهان همچو نقش پرگارست

همه چیزش ز عدل هموار است

عیب‌ از آنجاست کاوستاد نخست

درس بد داد و راه باطل جست

کارم آخر به کاسبی پیوست

به خرید و فروش بردم دست

تن من سالمست و حال درست

سکه بر یخ زدی گناه از تست

سیم و زر دیدهٔ صلاح ببست

منفعت عهد مردمی بشکست

چون به قد و صفت مشابه تست

به گمانشان که او تویی بدرست