چو آگاهی آمد به شاه بزرگ

که از بیشه بیرون خرامید گرگ

سپاهی بیاورد بهرام گرد

که از آسمان روشنایی ببرد

بخراد برزین چنین گفت شاه

[...]

دریغ ای پدر دیدهٔ شیر مرد

کی رفتی ز دنیا پر از داغ و درد

چنین است کار سرای سپنج

چنین بود خواهد جهان گرد گرد

شدی کشته ناگه به دست سگی

[...]

این گنبد پیروزهٔ بی‌روزن گردان

چون است چو بستان گه و گاهی چو بیابان؟

من خانه نه دیدم نه شنیدم به جز این نیز

یک نیمه بیابان و دگر نیمه گلستان

ناگاه گلستانش پدید آرد گلها

[...]

برادر بد آن شاه را سروری

خنیده به مردی به هر کشوری

پدرشان ز گیتی چو بربست رخت

شدند این دو جوینده تاج و تخت

زمانی نشدشان دل از جنگ سیر

[...]

چو دریا به موج اندر آمد سپاه

شد از میمنه بیژن نیک خواه

سپه را بفرمود یکسر روید

همه از میان تیغ هندی کشید

چو دریا به قلب اندر آمد سپاه

[...]

چواین گفته بشنید برجست رای

به تندی بیامد روانش به جای

بفرمود تا لشکر بیکران

سواران جنگی و نام آوران

ز کشمیر و قنوج و از هند و سند

[...]

چو چندین برآسود گرد دلیر

ز جا اندر آمد به کردار شیر

سوی مرز چین روی بنهاد تفت

شب و روز ناسوده در راه رفت

یکی کوه بد اندر آن راه سخت

[...]

سکندر دو تن پیش کرد از گروه

بشد تا رسید او به نزدیک کوه

بیابان و کوه اندر او بود و رود

بفرمود تا لشکر آمد فرود

چو بر دامن کوه انبوه شد

[...]

ای سنایی گر همی جویی ز لطف حق سنا

عقل را قربان کن اندر بارگاه مصطفا

هیچ مندیش از چنین عیاری ابرا بس بود

عاقله عقل ترا ایمان و سنت خون بها

مصطفا اندر جهان آن گه کسی گوید که عقل

[...]

ای سمن ساق ترک سیم عذار

تیغ از کف بنه ، قدح بردار

وقت باده است ، باره را بر بند

روز مهر است ، کینه را بگذار

عدت رزم را بجمله ببر

[...]

بیا ساقی آن صرف بیجاده رنگ

به من ده که پایم درآمد به سنگ

مگر چاره سازم در این سنگریز

چو بیجاده از سنگ یابم گریز

فلک ناقه را زان سبک‌رو کند

[...]

تو ذاتی در صفات آدم نموده

از آن دم خویشتن این دم نموده

تو ذاتی در صفات آدم چرائی

که حق مطلقی ز آن دم خدائی

خدائی لیک بر صورت نمودار

[...]

درآمد به میدان چو شیر ژیان

ز سم سمندش زمین بد نوان

به طغرل تکش گفت ای تیره‌روز

کنون دل ز امیدها برفروز

چنانت درآرم ز زین ستور

[...]

الا ای گوهر بحر مصفا

که در عالم توئی پنهان و پیدا

وجودت بهر اظهار کمالات

چو از غیب هویت شد هویدا

برای جلوه عشق جهانسوز

[...]

زهی گنج حکمت که سقراط بود

مبرا ز تفریط و افراط بود

شد از جودت فکر ظلمت زدای

همه نور حکمت ز سر تا به پای

سرانجام خلعت پرستان شناخت

[...]

چه شد یا رب که خورشید درخشان بر نمی آید

قیامت شد مگر کان ماه تابان بر نمی آید

نمی گردد نمایان اختری از برج زیبایی

فروزان اختری از برج احسان بر نمی آید

گلی از جویبار زندگانی کس نمی چیند

[...]

نفیر مرغ سحر خوان چو شد بلندنوا

پرید زاغ شب از روی بیضهٔ بیضا

طلایه‌دار سپاه حبش که بود قمر

ربود رنگ ز رویش خروج شاه ختا

سوار یک تنه چین دواسبه تاخت چنان

[...]

چو صبح این لعبت خاور نشیمن

لوای شعله زد در دشت ایمن

جگر خون عاشق شوریده ایام

در آغاز محبت حسرت انجام

چو گنج از خانهٔ ویران بر آمد

[...]

سزای امامت به صورت به معنی

علی ولی آن که شاهست و مولی

جهان همچو چشم است و او همچو مردم

جهان همچون لفظ است و او همچو معنی

بود حاجت دین به او در تحقق

[...]

ای خدا ای بی پناهان را پناه

ای تو بر شاهان عالم پادشاه

ای نهان از جسم و جان دیدار تو

گم شده عقل و خرد در کار تو

هم خداوند خداوندان تویی

[...]