صورت وحدت از جهان مثال
نقطه ای بست نقش بند خیال
نقطه مانند شعله عکس انداخت
وهمش از دور صورتی برساخت
باز چون دایره مجسم شد
کرۀ شکل چرخ اعظم شد
عکسها چون زو هم درهم شد
نقش هژده هزار عالم شد
نقطه و دور دایره است واُکَر
وحدت ذات را چو عکس و صور
نیست هیچ اندرین میان جز حق
ما و حق چیست با هم ای احمق
قصّۀ جسم و جان مگو با او
یا تو باشی در این میان یا او
محدث آنگه که با قدیم آمیخت
نسبت خلق و خالقی بگسیخت
وحدتی کان همیشه با ذات است
مسقط نسبت و اضافات است
رهنمای من و تو از قرآن
از «قل اللّه ثم ذرهم» دان
وحدت است این نه اتحاد و حلول
تو برون بر از این میانه فضول
این همه گفتگوی توحید است
راه وحدت به ترک و تجرید است
چه کنی گفتگوی بیهوده
فرقی باشد ز گفته تا بوده
سخن وحدت است همچو سراب
از سراب ای پسر که شد سیراب؟
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: در این شعر، مفهوم وحدت در جهان و رابطه بین موجودات بررسی میشود. شاعر به ما میگوید که جهان در واقع یک تصویر است که از یک نقطه (شعله) شروع شده و به شکل دایرهای (کره) در آمده است. این دایره نماد یک کلیت است که در آن همه چیز در هم تنیده شده و به وحدتی اشاره دارد که در ذات آن وجود دارد. شاعر تأکید میکند که هیچ چیزی در این میان جز حق وجود ندارد و نباید خود را با جسم و جان محدود کنیم. همچنین اشاره میکند که وحدت با اصل و ذات یکی است و این تفاوت دارد با اتحاد و حلول. در نهایت، شاعر ما را به ترک و تجرید دعوت میکند تا به معنای واقعی وحدت دست یابیم.
هوش مصنوعی: هستی واحد در دنیای بیرون به مانند نقطهی کوچکی است که تصویر خیال را به تصویر میآورد.
هوش مصنوعی: نقطهای مانند یک شعله، نوری ساطع کرد و از فاصله دور تصاویری ایجاد کرد.
هوش مصنوعی: وقتی که دایره به تصویر کشیده شد، شکل کره به وجود آمد و چرخ بزرگ دنیا شکل گرفت.
هوش مصنوعی: عکسها که در هم پیچیده شدند، نمایانگر هجدهمین هزار عالم گردیدند.
هوش مصنوعی: در اینجا اشاره به ارتباط میان وحدت ذات و تنوع شکلها و نمودهاست. نقطه، نمادی از اصل واحد و دایره، نمادی از تنوع و گستردگی آن اصل است. به عبارت دیگر، هرچند وجود اشکال مختلف و متفاوت به نظر میرسد، اما همگی از یک حقیقت واحد نشأت میگیرند؛ همانند تصویری که از یک منبع واحد گرفته میشود، ولی دارای جلوهها و صورتهای مختلف است.
هوش مصنوعی: در این میان هیچ چیزی جز حق وجود ندارد. ای نادان، حق چیست که با هم درگیر هستیم؟
هوش مصنوعی: داستان ارتباط جسم و جان را بیان نکن؛ یا تو باید در این میان باشی یا او.
هوش مصنوعی: وقتی محدث با قدیم در هم آمیخت، رابطهی خلق و خالق مخدوش شد.
هوش مصنوعی: وحدتی که همیشه با ذات وجود دارد، نشاندهنده این است که نسبتها و اضافات از آن جدا هستند.
هوش مصنوعی: راهنمایی من و تو از قرآن این است که بگوییم "به خدا پناه ببریم و آنها را رها کنیم."
هوش مصنوعی: این جمله به این معناست که اینجا سخن از وحدت است، نه اتحاد یا ورود چیزی به چیزی دیگر. از این میان، آنچه که به حاشیه میزند، کنار بروید.
هوش مصنوعی: در اینجا اشاره شده که گفتگو و یادآوری در مورد توحید، یعنی یکتایی خدا، به ما میآموزد که برای رسیدن به اتحاد و یکپارچگی باید از وابستگیها و تعلقات دنیوی فاصله بگیریم و به تجرد و بینیازی روی آوریم.
هوش مصنوعی: گفتگوی بیهوده و بیهدف چه فایدهای دارد؟ آیا تفاوتی بین آنچه گفته شده و آنچه همیشه وجود داشته، هست؟
هوش مصنوعی: سخن دربارهی وحدت است، اما مانند سرابی است که هیچ کس نمیتواند از آن سیراب شود. در واقع، این موضوع به گونهای است که نمیتوان از آن بهرهمند شد.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
چون بیامد بوعده بر سامند
آن کنیزک سبک زبام بلند
برسن سوی او فرود آمد
گفتی از جنبشش درود آمد
جان سامند را بلوس گرفت
[...]
چیست آن کاتشش زدوده چو آب
چو گهر روشن و چو لؤلؤ ناب
نیست سیماب و آب و هست درو
صفوت آب و گونه سیماب
نه سطرلاب و خوبی و زشتی
[...]
ثقة الملک خاص و خازن شاه
خواجه طاهر علیک عین الله
به قدوم عزیز لوهاور
مصر کرد و ز مصر بیش به جاه
نور او نور یوسف چاهی است
[...]
ابتدای سخن به نام خداست
آنکه بیمثل و شبه و بیهمتاست
خالق الخلق و باعث الاموات
عالم الغیب سامع الاصوات
ذات بیچونش را بدایت نیست
[...]
الترصیع مع التجنیس
تجنیس تام
تجنیس تاقص
تجنیس الزاید و المزید
تجنیس المرکب
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.