بخش ۵۳ - اندر صفت ربیع و تشبیهات گوید ذکر الربیع یحیی القلوب المیتة و یشرح الصدور الضیقة
شُکر انصاف بر زبان بهار
گفت بلبل چو مردم هوشیار
شُکر عدل بهار پیش اِله
دل گُل گوید از زبان گیاه
دشتها پر لحاف بیبالین
باغها پر عروس بیکابین
گفت قرآن به لفظ همچون دُر
مرد دامن کشیده را فانظر
تا ببینی به چشم عقل پژوه
بر گریبانِ دشت و دامن کوه
از پی نقشهای جانآویز
اختران نقشبند و رنگآمیز
باغ پر تختهای سقلاطون
راغ پر فرشهای بوقلمون
شاخها حلّهپوش و مشک آغوش
دشت عنبر نهاد و مینا پوش
شبنمِ اشک چون سهیل و سها
روی چون بامداد روی گیا
عنبرین گشته از نسیم صبا
از مسام زمین مشام هوا
سرو چون حور سبز پیراهن
مشک و عنبر دمیده بر دامن
باغ مانند عطر مشک آگین
راغ مانند زلفِ حورالعین
چشمهٔ اشک چشم من بشتاب
تا درِ باغ رفته از لبِ آب
خامه بر کار کرده شست بهار
زلف کوتاه کرده دست بهار
نی چنانست گردش بیباک
زلف شب را گرفته کش سوی خاک
گر بخواهد به حکم خلق کمال
خون کند مشک و مشک خون در حال
صفت گل کنون به قوّت دل
گفت بلبل چو مردم عاقل
دشتها را لباسها رنگین
باغها را ز حلّهها آذین
کوه پر نقشها همه زیبا
اختران نقشبند بر دیبا
شاخ مانند عقد پر لؤلؤ
باد مانند نافهٔ آهو
باغ پرحقههای درّ و گهر
راغ پُر شفشههای نقره و زر
گنج قارون به دامن سنگی
زیب حورا عیان به هر رنگی
قطر باران چو دانههای گهر
بر شقایق چکیده همچو دُرر
قُمری و فاخته فراز چنار
برده از عاشقان شکیب و قرار
سرو چون حور در میان چمن
سمن مشکبیز پیرامن
پایهٔ ابر همچو درّ خوشاب
آمد از حد ارمن و سقلاب
مرغ نالان فراز گلبن گل
مست بیمطربان و ساغر مُل
ابر شسته ز روی هامون پاک
هرچه آلایشست از رخ خاک
راز دل کرده جمله عالم فاش
زیرکان زمانه چون اوباش
خانه بگذاشته همه زن و مرد
سوی صحرا برون شده پی خورد
خنک آنکس که او به فصل بهار
لذّتی دارد او ز بوس و کنار
خانهٔ چین گشاده منظر اوی
شاه قیصر نموده دختر اوی
خم زلف بنفشهٔ دل جوی
عود خامست رُسته بر لبِ جوی
ناف آهو چو خورد سنبل دشت
بویش از کوه قاف و طور گذشت
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر توصیف فصل بهار است که با زیباییهای طبیعت و حال و هوای آن همراه است. بلبل به عنوان نماد عشق و شعف انسانها، از شکر و انصاف بهار صحبت میکند و زیبایی دشتها و باغها را توصیف میکند. گلها در این شعر با طراوت و زینت بهار توصیف شدهاند و به وضوح حس شادابی و سرزندگی را منتقل میکنند.
شاعر با استفاده از تشبیهاتی چون «باغ پر تختهای سقلاطون» و «دشت عنبر نهاد» به تصویرسازی زیباییهای بهار میپردازد. دشت و باغها با لباسهای رنگین و عطر دلپذیر توصیف شدهاند و بوی خوش گلها فضای طبیعت را پر کرده است.
در نهایت، شاعر به اهمیت لذت از زندگی و طبیعت در فصل بهار اشاره میکند و بیان میکند که کسانی که از زیباییهای بهار لذت میبرند، در حقیقت خوشبختترند. این شعر نوعی دعوت به توجه به زیباییهای طبیعت و استفاده از لذتهای زندگی است.
هوش مصنوعی: بلبل با زبان بهاری، از انصاف و مدیحهگویی شکرگزاری کرد، همانطور که مردم با هوشیاری و آگاهی به حقیقت و زیباییها توجه دارند.
هوش مصنوعی: بهار به خاطر دلانگیزیاش از گیاهان تشکر میکند و گلها به زبان گیاهان از این بابت خوشحالند.
هوش مصنوعی: دشتها پر از زمینهای پوشیده و نرماند و باغها پر از گلهای زیبا و شکوفههای تازه هستند.
هوش مصنوعی: قرآن به مانند مرواریدی زیبا و گرانبهاست که کسی که دامنش را بلند کرده، بایستی به آن نگاه کند.
هوش مصنوعی: برای آنکه به عمق واقعیتها پی ببری، به تماشا بایست و به دقت به سرزمین و دامنهی کوه نگاه کن.
هوش مصنوعی: به دنبال طرحها و نقشهای زیبایی هستیم که ستارهها به وجود میآورند و آنها را با رنگ و زیبایی خاصی تزئین میکنیم.
هوش مصنوعی: باغی پر از تختهای زیبا و چشمنواز، فرشی پوشیده از رنگهای متنوع و زیبا همچون بوقلمون.
هوش مصنوعی: شاخهها مانند پیراهنی زیبا پوشیده شده و عطر خوشی از دشت به مشام میرسد که مانند مشک است و این دشت به زیبایی مینا آراسته شده است.
هوش مصنوعی: اشکهایی که مانند شبنم هستند، زیبایی و درخشندگی دارند و چهرهاش مانند صبحگاه به شادابی گلهاست.
هوش مصنوعی: به خاطر نسیم صبحگاهی، عطر خوشی در هوا پراکنده شده و زمین نیز از این عطر معطر شده است.
هوش مصنوعی: سرو مانند یک حور، با پیراهنی سبز و خوشبو، عطر مشک و عنبر را بر دامن خود پاشیده است.
هوش مصنوعی: باغ مانند عطر مشک خوشبو و معطر است و راه مانند موهای زیبا و دلربای دختران بهشتی جلوهگری میکند.
هوش مصنوعی: چشمهٔ اشک چشم من، سریعتر بیا تا در باغی که از لب آب رفته، حضور پیدا کنیم.
هوش مصنوعی: دست بهار با دقت و ظرافت، بر روی زلفهای کوتاه شده کار کرده و آنها را به زیبایی مرتب کرده است.
هوش مصنوعی: نی به شکلی شجاعانه و بدون ترس، زلفهای شب را در بر میگیرد و آن را به سمت خاک میکشاند.
هوش مصنوعی: اگر بخواهد، به فرمان مردم، به کمال و تمام، خون را مانند مشک خواهد کرد و مشک نیز در حال خون در میآید.
هوش مصنوعی: بلبل به قدرت دل، از زیبایی گل سخن میگوید، مانند شخص عاقل که با فهم و درک صحیح صحبت میکند.
هوش مصنوعی: دشتها را مانند لباسی رنگین پوشانده و باغها را با زیورهای زیبای حلّه تزیین کرده است.
هوش مصنوعی: کوهها که پر از نقش و نگار هستند، بسیار زیبا به نظر میرسند. ستارهها در آسمان مانند هنرمندانی هستند که بر پارچهای زیبا نقاشی میکنند.
هوش مصنوعی: شاخ مانند رشتهای از مروارید است و باد همچون عطر دلانگیز آهو میوزد.
هوش مصنوعی: باغی پر از جواهرات قیمتی و درخشان، جایی که درختانش پر از شاخههای نقرهای و طلایی هستند.
هوش مصنوعی: گنج قارون در دامن سنگی زیبا و جذاب حورا به وضوح و در رنگهای مختلف نمایان است.
هوش مصنوعی: باران به قطرههایی شبیه به مروارید بر روی گلهای شقایق نشسته، مانند جواهراتی زیبا و درخشان است.
هوش مصنوعی: یک قمری و یک فاخته در بالای درخت چنار نشستهاند و از عاشقانی که صبر و آرامش دارند، سخن میگویند.
هوش مصنوعی: سرو مانند یک پری زیبا در میان چمنهایی با عطر خوش مشک قرار دارد.
هوش مصنوعی: پای ابر مانند مرواریدی از آب شیرین بهنظر میرسد که از مرز ارمنستان و سلاخ (سکلا) بهسوی ما میآید.
هوش مصنوعی: پرندهای غمگین بر فراز باغ گل، در حالی که گلها سرمست و شاداب هستند، بدون هیچ نوازنده و شرابی آواز میخواند.
هوش مصنوعی: ابر، پس از بارش، آسمان را پاک کرده و هر گونه آلودگی را از روی زمین میزداید.
هوش مصنوعی: دل انسان پر از رازها و پنهانیهاست که همهٔ دنیای اطراف این موضوع را میدانند، اما افرادی که عاقل و زیرک هستند، مانند آدمهای بیخبر و بیتوجه نمیتوانند به این رازها پی ببرند.
هوش مصنوعی: همه مردان و زنان خانه های خود را ترک کرده و به سمت بیابان بیرون رفتهاند تا به تفریح و خوشگذرانی بپردازند.
هوش مصنوعی: خوش به حال کسی که در فصل بهار از زندگی لذت میبرد و از عشق و محبت بینصیب نیست.
هوش مصنوعی: خانهٔ چین به روی او گشوده است و شاه قیصر دخترش را به او داده است.
هوش مصنوعی: در کنارهٔ جوی، زلفهای بنفشهای که میبیند، مانند عود خامی است که به تازگی از روی آب سبز شده و زنده شده است.
هوش مصنوعی: وقتی که ناف آهو شاخساری را خورد، بوی خوش آن در همه جا پخش شد و حتی به دورترین نقاط کوه قاف و طور رسید.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
چون بیامد بوعده بر سامند
آن کنیزک سبک زبام بلند
برسن سوی او فرود آمد
گفتی از جنبشش درود آمد
جان سامند را بلوس گرفت
[...]
چیست آن کاتشش زدوده چو آب
چو گهر روشن و چو لؤلؤ ناب
نیست سیماب و آب و هست درو
صفوت آب و گونه سیماب
نه سطرلاب و خوبی و زشتی
[...]
ثقة الملک خاص و خازن شاه
خواجه طاهر علیک عین الله
به قدوم عزیز لوهاور
مصر کرد و ز مصر بیش به جاه
نور او نور یوسف چاهی است
[...]
ابتدای سخن به نام خداست
آنکه بیمثل و شبه و بیهمتاست
خالق الخلق و باعث الاموات
عالم الغیب سامع الاصوات
ذات بیچونش را بدایت نیست
[...]
الترصیع مع التجنیس
تجنیس تام
تجنیس تاقص
تجنیس الزاید و المزید
تجنیس المرکب
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.