بخش ۴۸ - حکایت روحاللّٰه علیهالسّلام و ترک دنیا و مکالمهٔ او با ابلیس
در اثر خواندهام که روحاللّٰه
شد به صحرا برون شبی ناگاه
ساعتی چون برفت خواب گرفت
به سوی خوابگه شتاب گرفت
سنگی افگنده دید بالش ساخت
خواب را جفت گشت و بیش نتاخت
ساعتی خفت و زود شد بیدار
دید ابلیس را در آن هنجار
گفت ای رانده ای سگ ملعون
به چه کار آمدی برم به فسون
جایگاهی که عصمت عیسی است
مر ترا کی در آن مکان مأوی است
گفت بر من تو زحمت آوردی
در سرایم تصرّفی کردی
با من آخر تکلّف از چه کنی
در سرایم تصرّف از چه کنی
ملک دنیا همه سرای منست
جای تو نیست ملک و جای منست
ملک من به غصب چون گیری
تو به عصمت مرا زبونگیری
گفت بر تو چه زحمت آوردم
قصد ملکت بگو که کی کردم
گفت کین سنگ را که بالش تست
نه ز دنیاست چون گرفتی سست
عیسی آن سنگ را سبک انداخت
شخص ابلیس زان سبب بگداخت
گفت خود رستی و مرا راندی
هر دوان را ز بند برهاندی
با تو زین پس مرا نباشد کار
ملکت من تو رَو به من بگذار
تا چنین طالبی تو دنیی را
کی توانی بدید عقبی را
رَو ز دنیا طمع ببر یکسر
گهر و زرّ او تو خاک شمر
خاک بر سر هر آنکه دنیا خواست
مرد دنیاپرست باد هواست
هست بسیار خوار همچون گاو
معده چون آسیا گلو چون ناو
گردد از رای ناصواب و سخیف
خیره بسیار خوار گرد کنیف
نه فلک را فروختی به دو نان
لقمه ده سیر کم مزن بر خوان
تا ترا روزگار چون گوید
لقمه در معدهات برآشوبد
روزگار تو از پی پنداشت
شادی شام برد و اندُه چاشت
زان همی رایگان بمیری تو
کز پی لقمه در زحیری تو
هرکه چون عیسی از شره بجهد
از غم باد و بود خود برهد
همنشین زمرهٔ ملک بیند
بام خود پنجمین فلک بیند
اندرین حال پند من بپذیر
تاج و تخت عدو ز ره برگیر
عدوی تست دنیی ملعون
عقل خود را ز دام کن بیرون
با که گویم که غافلند از کار
این شیاطین به فعل و مردم سار
چند گویم که نیست یاری نیک
در تو مسموع نیست قول ولیک
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این متن شعری است که داستان روحالله را در دل صحرا روایت میکند. روحالله در شب به خواب میرود و هنگام خواب، ابلیس را میبیند. او از ابلیس میپرسد که چرا در جایی که متعلق به عیسی (ع) است آمده است. ابلیس به روحالله میگوید که او هیچ زحمتی برایش نیاورده و ملک دنیا به او تعلق دارد. روحالله جواب میدهد که دنیای فانی و زودگذر است و نباید به آن چنگ زد. او ابلیس را به طعنه میزند که دنیاپرستان همچون گاوهای بیفکر هستند که تنها در پی خوراک خودند و زندگیشان توأم با خفت و ذلت است. او به خواننده توصیه میکند که از دنیا دوری گزیده و به ارزشهای معنوی توجه کند، زیرا دنیا دشمن اصلی انسان است و عقل باید از دام آن رهیده شود. در آخر، او به غفلت مردم و شیاطین اشاره میکند و از حال و هوای فساد دنیا نگران است.
هوش مصنوعی: شنیدهام که روحالله شبانه ناگهان به بیابان رفت.
هوش مصنوعی: در یک لحظه که خواب از او رفت، به سمت مکان خواب خود شتابان رفت.
هوش مصنوعی: یک سنگی را دید که بر سرش افکنده شده، و به همین دلیل خوابش را که با کسی همخواب بود، در هم شکست و به شدت بیشتر ادامه پیدا کرد.
هوش مصنوعی: مدتی خوابیده بود و ناگهان بیدار شد و در آن حال، ابلیس را دید.
هوش مصنوعی: کسی که طرد شده و در موقعیتی ناگوار قرار دارد، از او میپرسند به چه دلیل و با چه زبانی آمدهای.
هوش مصنوعی: مکانی که عیسی (ع) در آن پاک و معصوم است، آیا تو نیز در آنجا جایی داشتهای؟
هوش مصنوعی: تو با زحمت و کار خود، در زندگیام تأثیر گذاشتی و به نوعی در دنیا و زندگی من دخل و تصرف کردی.
هوش مصنوعی: با من چه نیازی به تظاهر داری؟ چرا در زندگیام دخالت میکنی؟
هوش مصنوعی: دنیا برای من مانند خانهای است و در آن جایی برای تو وجود ندارد. تنها ملک و سرای من است.
هوش مصنوعی: اگر تو با دیانت و پاکدامنی سلطنت مرا تصاحب کنی، من به زیر سلطهات خواهم رفت.
هوش مصنوعی: گفتی که چه زحمت برای تو ایجاد کردم، بگو که چه زمانی به فکر تصاحب ملک بودم.
هوش مصنوعی: این سنگ، بالشی برای توست، اما آنچه که به نظر میرسد، تنها یک چیز دنیایی است و وقتی که آن را در دست گرفتی، متوجه ضعف و بیثباتیاش میشوی.
هوش مصنوعی: عیسی بر آن سنگ فشاری نیاورد و ابلیس به همین دلیل از ناراحتی و عذاب رنج برد.
هوش مصنوعی: تو گفتی که خود را از بند رها کردی و مرا از خود راندی، در حالی که هر دو را از زنجیرهای درونی آزاد کردی.
هوش مصنوعی: از این پس با تو هیچ کاری برای من نیست، تو برو و مسئولیت من را بر عهده بگیر.
هوش مصنوعی: تا وقتی که تو اینقدر به دنیا وابستهای، چطور میتوانی به فکر آخرت باشی؟
هوش مصنوعی: از دنیا هیچ طمعی نداشته باش، زیرا تمام زیباییها و ثروتهای آن را همچون خاک بیارزش بدان.
هوش مصنوعی: هر کس که به دنبال دنیا و مال و ثروت باشد، در واقع سرش بیارزش است و زندگیاش مثل باد بیهویت و ناپایدار است.
هوش مصنوعی: شخصی که بیارزش و بیاحساس باشد، مانند گاوی است که فقط برای خوراکش میجود و مانند آسیاب درونش تنها کارش بلعیدن است، گویی فقط وسیلهای بیجیره و مواجب است.
هوش مصنوعی: با نظر نادرست و سخنان بیپایه، انسان به شدت خوار و حقیر میشود.
هوش مصنوعی: نه برای زندگیات آرزوهای بزرگی را رها کردی که به خاطر نان و زندگی معمولی، به خودت کمارزشی نده. تجملات و راحتیها را برای لقمهای کوچک و کمارزش فدای نکن.
هوش مصنوعی: تا زمانی که دنیا به تو چیزی بگوید، حواست را جمع کن که ممکن است برایت دردسرساز شود.
هوش مصنوعی: زندگی تو بر اساس اندیشههای خودت شکل میگیرد؛ پس شادابی و خوشحالی در آینده به دست خودت است، در حالی که غم و اندوه را هم خودت به سرنوشت خود میآوری.
هوش مصنوعی: این بیت به این معنی است که تو به خاطر یک لقمه نان در فشار و سختی زندگی میمردی، در حالی که آنچه از خودت میگذاری، رایگان و بدون هیچ ارزش واقعی است. یعنی زندگی را به خاطر چیزهای کوچک و بیاهمیت هدر میدهی.
هوش مصنوعی: هرکس مانند عیسی از گناهان و مشکلات فرار کند و از غمها و رنجهای زندگی آزاد شود، به زندگی بهتر و خوشتر دست خواهد یافت.
هوش مصنوعی: کسی که با فرشتگان و نیکان نشست و برخاست دارد، به جایگاه والای خود در آسمان پنجم پی میبرد.
هوش مصنوعی: در این وضعیت، نصیحت من را بپذیر: با برطرف کردن موانع، از دست دشمنان خود عبور کن و به سمت هدف های بالاتر برو.
هوش مصنوعی: دشمن تو در این دنیا، عقل توست؛ عقل خود را از چنگال آن آزاد کن.
هوش مصنوعی: به چه کسی بگویم که مردم از فعالیتهای این شیاطین بیخبرند و در حال زندگی خود غرقاند؟
هوش مصنوعی: هرچقدر هم که بگویم کسی در تو وجود ندارد که یاری کند، سخن من به گوش تو نمیرسد.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
چون بیامد بوعده بر سامند
آن کنیزک سبک زبام بلند
برسن سوی او فرود آمد
گفتی از جنبشش درود آمد
جان سامند را بلوس گرفت
[...]
چیست آن کاتشش زدوده چو آب
چو گهر روشن و چو لؤلؤ ناب
نیست سیماب و آب و هست درو
صفوت آب و گونه سیماب
نه سطرلاب و خوبی و زشتی
[...]
ثقة الملک خاص و خازن شاه
خواجه طاهر علیک عین الله
به قدوم عزیز لوهاور
مصر کرد و ز مصر بیش به جاه
نور او نور یوسف چاهی است
[...]
ابتدای سخن به نام خداست
آنکه بیمثل و شبه و بیهمتاست
خالق الخلق و باعث الاموات
عالم الغیب سامع الاصوات
ذات بیچونش را بدایت نیست
[...]
الترصیع مع التجنیس
تجنیس تام
تجنیس تاقص
تجنیس الزاید و المزید
تجنیس المرکب
[...]
معرفی آهنگهایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 شما حاشیه بگذارید ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.