صاحب قران مملکت ای آصفی که هست
صدر تو قبله عرب و کعبه عجم
بر رای روشنت همگی کار ملک راست
آن روز شد که پشت فلک را نبود خم
برگرد خوان همت سلطان رای توست
یک گرده قرص خاور و یک کاسه جام جم
گر دست بر قلم بنهد بی اجازتت
تیر فلک سپهر کند دست او قلم
سر تا به پا وجود تو چون عقل اول است
فضل و کفایت و هنر و همت و کرم
حکمت اگر به پشت فلک پا در آورد
خنگ فلک ز ضعف نهد بر زمین شکم
پایم قیاس کرد یمین تو را خرد
صد بار یمین تو یک نیمه بود کم
داعی که میزند قدم صدق صاحبا
در شارع محبتت از عالم قدم
گر چند روز شد که نیامد به حضرتت
او را نکن به زلت تقصیر متهم
سرما به غیت است که خورشید و صبح را
یخ بسته است چشمه و افسرده است دم
امروز آفتاب به برف ار فرود رود
مشکل بود بر آمدنش تا بهار هم
پیرو ضعیف دست و قدم چون رود به راه
جایی که یخ ز جای برد پیل را قدم
معذور دار گر به قلم عذر خواستم
ترسم که گر قدم بنهم بشکند قلم
چندان بقات باد که این نیلگون افق
گردون کشد در آخر روز از بقم رقم
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به تمجید و ستایش از شخصیتی مهم و دارای قدرت میپردازد که نقشی کلیدی در حکومت و اداره مملکت دارد. شاعر از مقام و جایگاه او صحبت میکند و تأکید میکند که تمام امور مملکت بر اساس رای و تصمیمات او پیش میرود. در عین حال، شاعر به محدودیتها و چالشهایی که ممکن است پیش بیاید اشاره میکند، مانند عدم حضور برخی افراد در دربار و بهطور کل تلاش برای حفظ موقعیت و قدرت. همچنین علائم سنتی و طبیعی مانند فصلها و تغییرات آب و هوا به عنوان استعارههایی از وضعیت اجتماعی و سیاسی مورد استفاده قرار گرفته است. در پایان، شاعر عذرخواهی میکند که ممکن است خطایی در نوشتار داشته باشد و نگران احتمال شکستن قلم خود است.
هوش مصنوعی: ای آصفی، تو که سرپرست قرآن و حکومت هستی، بدان که سرت، کعبه و قبله برای عربها و عجمهاست.
هوش مصنوعی: در روزی که آسمان هیچ مشکلی نداشت و همه چیز بر وفق مراد بود، تمام امور مملکت به خوبی پیش میرفت و به تصمیمهای هوشمندانه و روشنگرانه توجه میشد.
هوش مصنوعی: به دست آوردن موفقیت و رسیدن به اهداف تو به تلاش و اراده خودت بستگی دارد. با یک تکه نان و یک ظرف از بهترین آب و جواهرات، میتوانی به آرزوها و خواستههای خود نزدیک شوی.
هوش مصنوعی: اگر کسی بدون اجازه بر قلم دست بگذارد، دست او مانند تیر آسمانی خواهد بود.
هوش مصنوعی: وجود تو از سر تا پا به اندازه عقل اول پر از فضایل است؛ شایستگی، هنر، تلاش و نیکوکاری در تو تجمع یافته است.
هوش مصنوعی: اگر حکمت پا به آسمان بگذارد، ضعف و ناتوانی آسمان باعث میشود که بر زمین بیفتد.
هوش مصنوعی: پای من توانایی و ارزش تو را با عقل سنجید و به این نتیجه رسید که هر بار ارزش تو بیشتر از یک نیمه است.
هوش مصنوعی: دعایی که شخصی با نیت خالص و صادقانه در راه عشق و محبت تو برمیدارد، از عالم معنوی و باهدف نزدیکی به تو ناشی میشود.
هوش مصنوعی: اگر چند روز است که او به محضرت نیامده، او را به خطا و قصور متهم نکن.
هوش مصنوعی: سرما به قدری شدت دارد که خورشید و صبح را یخ زده و چشمه بیجان و افسرده به نظر میرسد.
هوش مصنوعی: اگر امروز آفتاب بر برف بتابد، سخت است که بتواند تا فصل بهار هم ادامه یابد.
هوش مصنوعی: پیرو ضعیف مانند جویباری است که به آرامی و به تدریج به سوی مقصد خود میرود، جایی که حتی یخ نیز از جایش تکان میخورد و قدرت یک فیل را به حرکت در میآورد.
هوش مصنوعی: از من عذرخواهی کن، اگر به وسیله قلم از تو عذر خواستهام. چرا که میترسم اگر قدمی به سوی تو بردارم، این قلم بشکند.
هوش مصنوعی: باد به قدری میوزد که این آسمان آبی رنگ، در پایان روز از دوردستها به سمت افق میچرخد و نقش و نگار خاصی را به وجود میآورد.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
عید عرب گشادبه فرخندگی علم
فرخنده باد عید عرب بر شه عجم
سلطان یمین دولت و پیرایه ملوک
محمود امین ملت و آرایش امم
شاهی که تیره کرد جهان بر عدو به تیغ
[...]
ای دل چو هست حاصل کار جهان عدم
بر دل منه ز بهر جهان هیچ بار غم
افکنده همچو سفره مباش از برای نان
همچون تنور گرم مشو از پی شکم
تو مست خواب غفلتی و از برای تو
[...]
شاهان پیش را که نکردند جز ستم
شاه زمانه کرد به تیغ و به خشت کم
هست او بلی خلیفه یزدان دادگر
پس کی رضا دهد که رود بر جهان ستم
گویند خسروان زمانه به هر زمان
[...]
از مشک اگر ندیدی بر پرنیان علم
وز قیر اگر ندیدی بر ارغوان رقم
بر پرنیان ز مشک علم دارد آن نگار
بر ارغوان ز قیر رقم دارد آن صنم
زلف سیاه بر رخ او هست سایبان
[...]
ای پیش تو سپهر میان بسته چون قلم
مردم و مردمیت بعالم شده علم
شکلی چو دولت تو بخوبی نیامده
در ساحت وجود ز کاشانهٔ عدم
گه فخر منتسب و آداب مکتسب
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.