شمارهٔ ۴۰ - در مدح سیف الدوله ابوالقاسم محمود بن سلطان ابراهیم غزنوی
آمد آن مایه سعادت باز
کز جهان ملک را به دوست نیاز
تخت او را سپهر گشته رهی
بخت او را زمانه برده نماز
حزم او پیش بین سیاه و سپید
عزم او پیش رو نشیب و فراز
«رأی او برگشاده گوش یقین
جود او برکشیده دیده آز
سیف دولت رسیده زو به هنر
عز ملت گرفته زو پرواز
خلق را عهدش اوفتاده درست
خطبه را نامش آمده دمساز
در زمان زوست هر چه هست خطر
بر زمین زوست هر چه هست آواز
عقل با حکم او گذارد گام
فضل با طبع او گشاید راز
ظلم کوتاه دست گشت ازانک
کرد عدلش برفق پای دراز
سال و مه از نهیب هیبت او
شب و روز اوفتاده در تک و تاز
بحر اگر خاک سهم او سپرد
آب جز تشنه زو نگردد باز
آنکه از حشر و از حقیقت آن
رود اندر سخن به راه مجاز
گوید این جرم روز مظلمتش
با دگر مجرمان یکی بگداز
تا ببیند که پیش شاه برو
گردد اعضای او همه غماز
ای ترا عدل برنهاده به جان
وی تو را ملک پروریده به ناز
کمر امر تست با جوزا
حذر نهی تست با مجتاز
صلح و جنگ تو شادی آمد و غم
خصم و خشم تو تیهو آمد و باز
هر که حرز هوات بر جان بست
نایدش دیو حادثات فراز
«سر گردنکشان همی بشکن
گردن سرکشی همی به فراز»
دوستی را به دوستان بنمای
دشمنی را به دشمنان پرداز
تا ز آغازها بود فرجام
تا به فرجام ها رسد آغاز
همه در کوی بختیاری پوی
همه سوی بزرگواری تاز
دشمنان را بدار و گیر طلب
دوستان را بعز و ناز نواز
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر درباره ویژگی‌های یک پادشاه خوشبخت و موفق است که در آن به روابط او با مردم و قدرتش در اداره کشور اشاره شده است. شاعر بر اهمیت عدل و انصاف او تأکید می‌کند و اینکه چگونه اختیاراتش او را در مسیر درست هدایت می‌کند. او به تعادل میان صلح و جنگ، شادی و غم می‌پردازد و از او دعوت می‌کند که دوستی را با دوستانش و دشمنی را با دشمنانش به خوبی رفتار کند. در نهایت، این شعر به اهمیت وفاداری و دوستی در روابط انسانی اشاره می‌کند و توصیه می‌کند که از آغاز تا فرجام، به سمت بزرگواری و فضیلت حرکت کنیم.
هوش مصنوعی: سعادتی که به انسان می‌رسد، دوباره نمایان شده است، زیرا برای رسیدن به عشق واقعی و دوستی، به چیزی از این دنیا نیاز نیست.
هوش مصنوعی: تخت او تحت تأثیر آسمان قرار گرفته و بختش تحت تأثیر زمانه و تحولات زندگی قرار دارد.
هوش مصنوعی: عقل و سنجش او مانند دوربینی است که توانایی دیدن وضعیت‌ها و شرایط مختلف را دارد و تصمیم‌گیری‌های او در مواجهه با چالش‌ها و دشواری‌ها به خوبی نشان‌دهندهٔ اراده و وثاقت اوست.
هوش مصنوعی: نظر او همچون گشوده شدن گوش به صدای حقیقت است و بخشش او چشمی را که در جستجوی زیبایی است، به تماشا می‌آورد.
هوش مصنوعی: سیف دولت با هنر خود به موفقیت رسیده و از او عزت ملت به دست آمده است.
هوش مصنوعی: مردم به عهد و قولشان پایبند نیستند و خطبه‌ای که قرار است خوانده شود، نامش به درستی بر زبان نمی‌آید و با هم هم‌نوا نیستند.
هوش مصنوعی: در زمان وجود زوست، هر چیزی که وجود دارد، خطر و خطرناکی برای زمین است و هر چه هست، صدایی دارد.
هوش مصنوعی: عقل تحت تأثیر دستورات او به پیش می‌رود و فضیلت و استعداد طبیعی به او کمک می‌کند تا اسرار را کشف کند.
هوش مصنوعی: ظلم نمی‌تواند مدت زیادی ادامه پیدا کند، زیرا وقتی عدالت به پاخیزد، ظلم را از بین می‌برد.
هوش مصنوعی: سال و ماه از قدرت و威ت او تحت تأثیر قرار گرفته‌اند و همیشه در حال حرکت و تغییر هستند.
هوش مصنوعی: اگر دریا به زمین چیزی ببخشد، تنها تشنه‌ها برای نوشیدن به آن روی می‌آورند و دیگران از آن دور می‌شوند.
هوش مصنوعی: کسی که از قیامت و حقیقت آن خارج شود و فقط به بیان از راه مجاز بپردازد.
هوش مصنوعی: می‌گوید در روز محاکمه‌اش، گناهش با دیگر گناهکاران برابر خواهد بود و او هم مانند آنها از عذاب رهایی نخواهد داشت.
هوش مصنوعی: برای اینکه آن شخص ببینید، وقتی به درگاه شاه می‌رسد، همه اعضای بدنش به طور ناخودآگاه از نگرانی و ترس به حالت خاصی درمی‌آیند و افشا می‌کنند که او در چه وضعیت روحی قرار دارد.
هوش مصنوعی: تو را با عدالت به جان جان پرورده‌اند و تو را مانند یک ملک با ناز و محبت بزرگ کرده‌اند.
هوش مصنوعی: در این بیت، به نوعی به دو جنبه اشاره شده است. یکی کمر و استقامت و دیگر، هدایت و آموختن. به طور کلی، اصرار بر پرهیز از چیزهایی که ممکن است مشکل‌زا باشد نشان‌دهنده احتیاط و درک شرایط است. به عبارت دیگر، شخص باید با دقت و دوراندیشی عمل کند و به راه‌هایی که ممکن است به دردسر بیفتد، نزدیک نشود.
هوش مصنوعی: صلح و جنگ با تو به وجود می‌آید و شادی و غم در میان می‌آید. خصم و خشم تو به مانند تیهو و باز حاضر می‌شوند.
هوش مصنوعی: هر کسی که خود را به وسوسه‌ها و شهوات نفروخته باشد، دیگر گرفتار مشکلات و سختی‌های زندگی نخواهد شد.
هوش مصنوعی: با قدرت و اراده خود، بر سرکشان چیره می‌شوم و در عزم خود بر افراشتگی آنها غلبه خواهم کرد.
هوش مصنوعی: دوستان خود را در دوستی نشان بده و با دشمنان خصومت کن.
هوش مصنوعی: از ابتدای هر چیزی تا انتهای آن مسیر وجود دارد و هر آغاز باید به یک پایان منجر شود.
هوش مصنوعی: همه در کوی بختیاری مشغول رفت‌وآمد هستند و به سوی بزرگواری و شرافت حرکت می‌کنند.
هوش مصنوعی: دشمنان را در نظر داشته باش و در عوض، دوستان را با احترام و محبت بپذیر.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
زندگانی چه کوته و چه دراز
نه به آخر بمرد باید باز؟
هم به چنبر گذار خواهد بود
این رسن را، اگر چه هست دراز
خواهی اندر عنا و شدت زی
[...]
سرو ساقی وماه رود نواز
پرده بر بسته در ره شهناز
زخمه رودزن نه پست ونه تیز
زلف ساقی نه کوته ونه دراز
مجلس خوب خسروانی وار
[...]
زندگانی چه کوته و چه دراز
نه بآخر بمرد باید باز؟
هم بچنبر گذار خواهد بود
این رسن را اگر چه هست دراز
خواهی اندر عنا و شدّت زی
[...]
ای تو را آروزی نعمت و ناز
آز کرده عنان اسپ نیاز
عمرت از تو گریزد از پس آز
تو همی تاز در نشیب و فراز
بر در بخت بد فرود آید
[...]
چند گویی که نشنوندت راز
چند جویی که می نیابی باز
بد مکن خو که طبع گیرد خو
ناز کم کن که آز گردد ناز
از فراز آمدی سبک به نشیب
[...]
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیه‌ای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.