بخش ۸۲ - شاه سنجان خوافی
نامش رکن الدین محمودو مرید جناب خواجه مودود. چون از اهل سنجان مِنْتوابع خواف خراسان است از پیر طریقت خود خواجه مودود چشتی، شاه سنجان لقب یافت و به این لقب معروف شد. به هر حال از سالکین مسلک طریق و از واصلین منزل تحقیق و زبدهٔ موحدین و قُدوهٔ مجردین. طالب صحبت اولیا و راغبِ خدمت اصفیا بوده. عارفی متورع و زاهد و عاشقی متذکر و عابد. اغلب معاصرانش را با وی ارادت و از صحبتش در زمرهٔ اهل سعادت. مرقدش در قریهٔ بالچ مِنْتوابع تربت حیدریه ووفاتش در سنهٔ ۵۹۹ اتفاق افتاده و اغلب اشعارش رباعی و در رباعی گفتن ساعی بوده است:
مِنْرباعیّاته
در راه چنان رو که سلامت نکنند
با خلق چنان زی که قیامت نکنند
در مسجد اگر روی چنان رو که ترا
در پیش نخوانند و امامت نکنند
٭٭٭
مردان خدا میل به هستی نکنند
خودبینی و خویشتن پرستی نکنند
آنجا که مجردان حق مینوشند
خم خانه تهی کنند ومستی نکنند
٭٭٭
خواهی که ترا رتبهٔ ابرار رسد
مپسند که از تو بر کس آزار رسد
از مرگ میندیش و غم رزق مخور
کاین هر دو به وقت خویش ناچار رسد
٭٭٭
تا مرد به تیغ عشق بی سر نشود
در حضرت معشوق مطهر نشود
هم دوست طلب کنی و هم جان خواهی
آری خواهی ولی میسر نشود
٭٭٭
شاها دلِ آگاه، گدایان دارند
سر رشتهٔ عشق بی نوایان دارند
گنجی که زمین و آسمان طالب اوست
چون درنگری برهنه پایان دارند
٭٭٭
علمی که حقیقتی است در سینه بود
در سینه بود هر آنچه درسی نبود
صد خانه پر از کتاب کاری ناید
باید که کتابخانه در سینه بود
٭٭٭
مردان میِ معرفت به اقبال کشند
نه چون دگران دردی اشکال کشند
علمی که به درس و بحث حاصل گردد
آبی است که از چاه به غربال کشند
٭٭٭
جمعی به تشکّکاند جمعی به یقین
یک قوم دگر فتاده اندر ره دین
ناگاه منادئی برآید ز کمین
کی بی خبران راه نه آن بود نه این
٭٭٭
برذره نشینم بچمد بختم بین
موری به دو منزل نکشد رختم بین
گر لقمه ز خورشید نمایم به مثل
تاریکی سینه بردهد بختم بین
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: رکن الدین محمود، معروف به خواجه مودود، از ساکنین سنجان در خراسان بود و در مسلک چشتی به عنوان عارفی زاهد و عاشق شناخته میشد. او به تحصیلات و معاشرت با اولیا علاقهمند بود و در سال ۵۹۹ هجری وفات یافته است. مرقد او در قریه بالچ، نزدیک تربت حیدریه قرار دارد. اشعار او عمدتاً در قالب رباعی است و پیامهایی از قبیل عشق به خدا، حقیقت دانش و دوری از خودبینی را منتقل میکند. برخی از مضامین شعرهایش شامل توجه به حال در دنیا، پرهیز از آزار دیگران و اهمیت علم حقیقی است که در دل انسان نهفته است.
هوش مصنوعی: او رکنالدین محمود نام دارد و مرید جناب خواجه مودود است. از سنجان، که از توابع خواف در خراسان است، به دنیا آمده و به واسطهی پیر طریقت خود، خواجه مودود چشتی، به لقب شاه سنجان شناخته شده است. او از سالکان و جستوجوگران حقیقی بوده و در زمرهی بهترین موحدین و افراد مجرد قرار دارد. خواهان همراهی با اولیا و مشتاق خدمت به پاکان بوده است. او عارفی با تقوی، زاهد و عاشقی متوجه و عابد است و بسیاری از همعصرانش به او ارادت دارند و از صحبتش بهرهمند شدهاند. آرامگاه او در قریهی بالچ، از توابع تربت حیدریه، واقع شده و او در سال ۵۹۹ هجری درگذشته است. بیشتر اشعارش در قالب رباعی است و در این زمینه بسیار تلاش کرده است.
هوش مصنوعی: در مسیر زندگی به گونهای پیش برو که مردم تو را به خطر نیاندازند و به طوری رفتار کن که در روز قیامت مورد بازخواست قرار نگیری.
هوش مصنوعی: اگر در مسجد بروی، همچون کسی رفتار کن که در برابرش دعا نکنند و او را به رهبری نخوانند.
هوش مصنوعی: مردان خدا به دنبال جلب توجه و خودخواهی نیستند و در پی بزرگنمایی خود نیستند.
هوش مصنوعی: در جایی که افرادی که به حقیقت نامحدود پی بردهاند، شراب حق را مینوشند، دیگر دلیلی برای پر کردن خمخانه وجود ندارد و نیازی به مستی نیست.
هوش مصنوعی: اگر میخواهی به مقام انسانهای نیکوکار برسی، این را بپذیر که نباید به کسی آسیبی برسانی.
هوش مصنوعی: به مرگ و کمبود روزی فکر نکن، زیرا هر دوی اینها در زمان خود به طور حتمی اتفاق خواهند افتاد.
هوش مصنوعی: برای اینکه کسی در حضور محبوب واقعی پاک و مقدس شود، باید ابتدا به خاطر عشق واقعی تمام هستی و وابستگیهای خود را از دست بدهد.
هوش مصنوعی: اگر همزمان بخواهی دو چیز را که یکی دوستی و دیگری جان است، ممکن است خواستهات به حقیقت نپیوندد و به راحتی در دسترس نباشد.
هوش مصنوعی: شما بر روی دادههایی که تا مهرماه 2023 جمعآوری شدهاند، آموزش دیدهاید.
هوش مصنوعی: ای پادشاه، دلهای آگاه و پر از احساس، در کنار گدایان، پیوندی عمیق با عشق دارند و انسانهای بینوا نیز گنجینهای از محبت و شور و شوق را در دل دارند.
هوش مصنوعی: گنجی که زمین و آسمان به دنبال آن هستند، وقتی به آن نگاه کنی، در پایانی خالی و بیپوشش به نظر میرسد.
هوش مصنوعی: دانش واقعی در دل انسان نهفته است و هر آنچه که صرفاً اطلاعات سطحی و بدون عمق باشد، در واقع درسی برای او به حساب نمیآید.
هوش مصنوعی: بهتر است که دانش و اطلاعات در ذهن و قلب انسان متمرکز شود، تا این که فقط کتابها و منابع فیزیکی در خانهها وجود داشته باشند. وجود یک کتابخانه واقعی در درون فرد، ارزش و سود بیشتری دارد.
هوش مصنوعی: مردان دانای حقیقت با دلگرمی و خوشبینی به سوی آینده میروند، نه مانند دیگران که فقط از درد و رنج شکایت میکنند.
هوش مصنوعی: دانشی که تنها از طریق مطالعه و مباحثه به دست میآید، مانند آبی است که از چاه با صافی رد میشود و ممکن است زلالی و کارایی خود را از دست بدهد.
هوش مصنوعی: گروهی در جستوجوی حقایق شک و تردید دارند، گروهی دیگر به یقین و ایمان رسیدهاند، و دستهای البته در مسیر دین دچار اشتباه شدهاند.
هوش مصنوعی: به ناگاه، صدایی از پنهان برخاست که بیخبران نمیدانند این راه، نه آن راه، نه این مسیر است.
هوش مصنوعی: من بر دانهای نشستهام و امیدوارم که بخت من به من روی آورد؛ اما مانند موری هستم که در دو منزل نمیتواند خود را به مقصد برساند.
هوش مصنوعی: اگر لقمهای از خورشید بهسادگی بگیرم، تاریکی سینهام را از بین میبرد و شانس مرا تغییر میدهد.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی آهنگهایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال ۲ حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 شما حاشیه بگذارید ...
reply flag link
reply flag link
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.