این چرخ گرد گرد کواکب نگار چیست؟
وین اختر ستیزه گر کینه کار چیست؟
هان! ای حکیم، هرچه بپرسم ترا، بگوی
تا منکشف شود که درین پود و تار چیست؟
پروردگار نفس بباید شناختن
این نفس خود چه باشد و پروردگار چیست؟
زین سوی لامکان و از آن سوی هفت چرخ
پیوند آن دو واسطهٔ کامکار چیست؟
این طول و عرض چند و زمان و مکان کدام؟
این خط و نقطه چون و محیط و مدار چیست؟
این چار عنصر و سه موالید و شش جهت
این پنج زورق و دو در و یک سوار چیست؟
این جان روشن و تن تاریک را چه حال؟
وین خاک ساکن و فلک بی‌قرار چیست؟
این وصلت و مفارقت و جوهر و عرض
این بهمن و تموز و خزان و بهار چیست؟
این قلب و این لسان و سکوت و کلام چه؟
این طبع و این مزاج و خیال و بخار چیست؟
دریک مگس مجاورت نوش و زهر چون؟
در یک مکان مناسبت گنج و مار چیست؟
اصل فرشته از چه و نسل پری ز که؟
وین آدمی بدین صفت و اعتبار چیست؟
درپای دار این فلک بی‌گناه کش
چندین هزار پیکر ناپایدار چیست؟
آوردنش به عالم و بردن به خاک چند؟
پروردنش به شکر و کردن شکار چیست؟
گوش ملوک از «لمن الملک» چون پرست
باز این نزاع و نخوت واین گیرودار چیست؟
منزل یکی و راه یکی و روش یکی
چندین هزار تفرقه در هر کنار چیست؟
اعداد را چو اصل به غیر از یکی نبود
این عقدهای مختلف اندر شمار چیست
ای نقشبند پیکر معنی، بگوی تا
زین نقشها ارادت صورت‌نگار چیست؟
الهام و وحی و کشف و مقامات و معجزه
در جنبش نبی و ولی آشکار چیست؟
ابلیس و خلد و آدم و حوا و خوشه چه؟
ذبح و خلیل و گلشن و نمرود و نار چیست؟
مصر و عزیز و یوسف و زندان و خواب چه؟
طور و عصا و موسی و سجیل‌خوار چیست؟
سیر براق و مسجد اقصی و جبرییل
طوبی و عرش و سدره و دیدار یار چیست؟
بوجهل را مخالفت احمد از چه خاست؟
و آن عنکبوت و پرده و صدیق و غار چیست؟
این حج و عمره و حرم و کعبه و مقام
وین خلق و سعی و وقفه ور می حجار چیست؟
رومی رخان هفت زمین را چنان طواف
بر گرد آن سرادق زنگی شعار چیست؟
گر دیده‌ای مدینهٔ علم رسول را
باب مدینه و اسد و ذوالفقار چیست؟
مد صراط و وضع ترازو و طی ارض
هول حساب و قول شفاعت گزار چیست؟
رحمت چو در قیاس فزون آمد از غضب
تشویش عبد و خشم خداوندگار چیست؟
از جای آمدن تو اگر واقفی به عقل
در باز گشتن این فزع و زینهار چیست؟
فرمان که می‌دهد به مکافات نیک و بد؟
مخلوق را درین بد و نیک اختیار چیست؟
ای زاهد، ار به سر عبادت رسیده‌ای
شرط نماز و روزهٔ لیل و نهار چیست؟
هر جزو را که باز شمردم حقیقتست
گر راه برده‌ای به حقیقت، به یار، چیست؟
امر رموز «لیسک فی جبتی» چه بود؟
آن گفتن «اناالحق» و منصور و دار چیست؟
برما هزار گونه مباهات می‌کنی
ای مدعی بگو که: یکی از هزار چیست؟
گر جاهلی، ز راهرو کاروان بپرس
ورعارفی، بگوی که تا: اصل کار چیست؟
تا کی دویدنت به یسار از یمین چنان؟
نادیده این قدر که یمین از یسار چیست؟
ما در حصار این فلک تیز گردشیم
وز جان بی‌خبر که: برون از حصار چیست؟
ای پادشاه، اگر نظر لطف می‌کنی
زان روی پرده دور کن، این انتظار چیست؟
با اوحدی ز آتش دوزخ سخن مگوی
در دست این شکسته دل خاکسار چیست؟
باران رحمت تو به هر گوشه می‌رسد
او هم به کوی تست، برو هم ببار، چیست؟
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این متن شعری از حافظ است که به پرسش‌های عمیق فلسفی و عرفانی می‌پردازد. شاعر به دنبال درک معانی پنهان جهان و موجودات آن است و از حکیم می‌خواهد تا به سؤالات او پاسخ دهد. او از ماهیت نفس، پروردگار، زمان، مکان، عناصر طبیعی و روح انسانی می‌پرسد و به تضادهایی مانند زندگی و مرگ، وصل و فصل، حق و باطل اشاره می‌کند. در نهایت، او به انتظار رحمت الهی و ضرورت شناخت حقیقت و معنای وجود اشاره می‌کند. این شعر نشان‌دهنده جستجوی عمیق حافظ در موارد معنوی و هستی‌شناختی است.
هوش مصنوعی: این دنیای گردان و سیارات زیبا چه معنایی دارند؟ و این ستاره‌ای که همیشه در حال جنگ و دشمنی است، چه چیزی را نشان می‌دهد؟
هوش مصنوعی: ای حکیم! هر سوالی که از تو بپرسم، لطفاً پاسخ بده تا برای من روشن شود که در این زندگی پرچالش و پیچیده چه چیزی نهفته است.
هوش مصنوعی: انسان باید خودش را بشناسد و درک کند که چیست و همچنین بفهمد که خالق او چه کسی است.
هوش مصنوعی: این دو حالت، یکی مربوط به عدم مکان و دیگری به فراتر از هفت آسمان اشاره دارد. سوال این است که چه چیزی می‌تواند این دو را به هم پیوند دهد و سبب اتصال یا ارتباطشان شود.
هوش مصنوعی: این ابعاد و اندازه‌ها، زمان و مکان چیستند؟ این خطوط و نقاط چه معنا دارند و محیط و دایره چه هستند؟
هوش مصنوعی: این اشیا و موجودات طبیعی که شامل چهار عنصر اصلی، سه نوع موجود زنده و شش جهت مختلف هستند، به همراه این پنج قایق، دو در و یک سوار، چه مفهومی دارند؟
هوش مصنوعی: این جان روشن و بدن تاریک چه وضعیتی دارند؟ و این زمین آرام و آسمان بی‌قرار چه معنایی دارد؟
هوش مصنوعی: این ارتباط و جدا شدن، ماهیت و ظاهر این فصول سال مانند بهمن، تموز، پاییز و بهار چه مفهومی دارد؟
هوش مصنوعی: این قلب و زبان و سکوت و سخن چه معنایی دارند؟ این روح و طبیعت و تصور و احساسات چه هستند؟
هوش مصنوعی: در یک مکان، چیزهای خوب و بد می‌تواند وجود داشته باشد. چگونه ممکن است در جایی که نوشیدنی خوب و زهر در کنار هم است، این دو با هم سازگار بمانند؟ مثل اینکه در یک جا ثروت و خطر همزمان وجود داشته باشد.
هوش مصنوعی: این سوال درباره منشا و اصل موجودات است. به دنبال شناختن ریشه و ماهیت فرشتگان و پری‌ها هستیم و در عین حال، به بررسی جایگاه و ویژگی‌های انسان می‌پردازیم. در واقع، از ما پرسیده می‌شود که فرشتگان از کجا آمده‌اند و انسان با این ویژگی‌ها چه معنایی دارد.
هوش مصنوعی: در زیر آسمان، در پای دار، چه تعداد جنازه‌های بدون گناه وجود دارد که سرنوشت‌شان ناپایدار و بی‌ثبات است؟
هوش مصنوعی: آوردن انسان به دنیا و در نهایت دفن کردن او در خاک چه ارزشی دارد؟ و پرورش او به خاطر شکرگزاری و سپس شکار کردن او چه معنایی دارد؟
هوش مصنوعی: گوش سران مملکت از این سوال که "مالک کیست؟" پر شده است، اما همچنان درگیر این جدال‌ها و خودشیفتگی‌ها هستند. انگیزه این نزاع و اندیشه‌های سرسختانه چیست؟
هوش مصنوعی: در خانه‌ای که همه به یک هدف و مسیر می‌روند، چرا باید اینقدر اختلاف و تفرقه در بین افراد باشد؟
هوش مصنوعی: در اینجا گفته شده که تنها عدد یک به عنوان اصل و حقیقت وجود دارد و تمام این قراردادها و توافق‌های متفاوت که هر کدام به نوعی شمارش می‌شوند، چه حقیقتی دارند؟
هوش مصنوعی: ای هنرمند که تصویرهای معانی را می‌آفرینی، بگو که این نقشها و تصاویر چه ارتباطی با عشق و ارادت به آن صورت زیبا دارند؟
هوش مصنوعی: الهام، وحی، کشف و مقام‌های معنوی و معجزه‌ها چه نشانه‌هایی در رفتار و حرکت پیامبران و اولیا نشان می‌دهند؟
هوش مصنوعی: ابلیس، بهشت، آدم و حوا، و خوشه‌های انگور چه ارتباطی دارند؟ قربانی کردن، خلیل (فرستاده خدا) و باغ‌های بهشتی، نمرود و آتش چه معنایی دارند؟
هوش مصنوعی: در این جمله به موضوعات مختلفی اشاره شده است. به نظر می‌رسد که سوالاتی به وجود می‌آید که این وقایع و شخصیت‌ها چه ارتباطی با هم دارند. به طور کلی، این موارد شامل داستان یوسف در مصر، زندانی شدن او، خواب‌ها و معجزات موسی هستند، که همگی در زمینه‌های مختلف داستان‌های فرهنگی و دینی اهمیت دارند. این پرسش می‌تواند به بررسی نحوه پیوند این داستان‌ها با یکدیگر اشاره کند.
هوش مصنوعی: موضوع این بیت به مضامینی از عالم معنوی و عرفان اشاره دارد. به نوعی در آن به مراحلی از سفرهای روحانی اشاره شده است. "سیر براق" به سفر شبانه پیامبر به آسمان‌ها، "مسجد اقصی" به مکانی مقدس در قدس، "جبرییل" به فرشته وحی، "طوبی" به درختی در بهشت، "عرش" به عرش خداوند و "سدره" به درختی بزرگ در آسمان‌ها و "دیدار یار" به ملاقات و اتصال با معشوق الهی اشاره دارد. در نهایت، همه اینها علامت‌هایی از سفر معنوی و تجربه‌های عمیق روحانی هستند.
هوش مصنوعی: بوجهل به دلیل مخالفت با احمد (پیامبر اسلام) متاثر از دلایل مختلفی بود. اشاره به عنکبوت، پرده، صدیق و غار به وقایع تاریخی و نمادین مرتبط با زندگی پیامبر دارد. به طور خاص، ممکن است به داستان‌های مربوط به حمایت‌های الهی و محفاظت از پیامبر در زمان‌هایی که تحت تعقیب و خطر بود، اشاره کند. در واقع، این مفاهیم نمایانگر ایمان و استقامت در برابر دشواری‌ها و چالش‌ها هستند.
هوش مصنوعی: این متن به پرسش‌هایی درباره اعمال و مناسک حج و عمره اشاره دارد و به نقش و اهمیت واقعی این کارها در زندگی انسان اشاره می‌کند. وجود مکان‌های مقدس، اجتماعات و مناسک مخصوصی که در این مراسم انجام می‌شود، هر کدام نمادهایی هستند که باید در معنا و روح آنها غور کرد و از ظاهر آنها فراتر رفت. آیا تنها انجام این اعمال کافی است یا باید به محتوای درونی و روحیه‌ای که در آنها نهفته است توجه کرد؟
هوش مصنوعی: این بیت به توصیف شخصیتی می‌پردازد که به دور یک مکان خاص می‌چرخد و به نوعی اظهار شوق و علاقه او را نسبت به آن مکان نشان می‌دهد. این شخص به صورت نمادین با عشق و ارادت به دور این محل می‌گردد، و علامت یا نشانه‌ای که او به نمایش می‌گذارد، نشان‌دهنده تعهد و وابستگی عمیق او به آن جاست.
هوش مصنوعی: اگر تو شهر علم پیامبر را دیده‌ای، در آنجا باب مدینه و نمادهایی چون اسد و ذوالفقار چیست؟
هوش مصنوعی: مدت راه راست و تعیین میزان اعمال و عبور از بالا و پایین روز Judgment و سخن شفاعت کننده چیست؟
هوش مصنوعی: اگر رحمت خداوند بیشتر از خشم او باشد، چه بسا که این موضوع موجب نگرانی و سردرگمی بنده شود، و از خود بپرسم که غضب الهی چه معنایی دارد؟
هوش مصنوعی: اگر تو از جایت برمی‌خیزی و به موقعیت خود آگاهی داری، پس چرا باید از تابعیت عقل و بازگشت به وضعیت راحت خود بترسی و نگران باشی؟
هوش مصنوعی: کیست که دستور می‌دهد تا پاداش نیکی و کیفر بدی را مشخص کند؟ چه اختیاری برای مخلوق در این اوضاع خوب و بد وجود دارد؟
هوش مصنوعی: ای زاهد، اگر به اوج عبادت خود رسیده‌ای، باید بدانی که جزئیات نماز و روزه در شب و روز چیست؟
هوش مصنوعی: هر کدام از اجزای چیزی که بررسی کردم، حقیقتی است. اگر تو به حقیقت، به دوست، راهی پیدا کرده‌ای، چیست؟
هوش مصنوعی: این جمله به بررسی و تحلیل مسأله‌ای عمیق و پیچیده می‌پردازد که به موضوعاتی از جمله هویت و حقیقت اشاره دارد. در واقع، فردی از طرفی به حقیقتی بزرگتر و عمیق‌تر اشاره می‌کند و از طرف دیگر، در مورد ناپایداری یا نامشخص بودن هویت انسانی صحبت می‌کند. این مفهوم به نوعی از افکار فلسفی و معنوی در مورد وجود انسان و ارتباط او با حقیقت مطلق اشاره دارد. در کل، این جمله به جستجوی درکی عمیق‌تر از زندگی و مکان انسان در جهانی بزرگتر می‌پردازد.
هوش مصنوعی: ای مدعی، تو هزاران بار به ما افتخار می‌کنی، اما بگو کدام یک از آن هزار افتخار واقعی است؟
هوش مصنوعی: اگر نادانی، از راهنمای کاروان بپرس و اگر عاقل هستی، بدان که اصل موضوع چیست.
هوش مصنوعی: چقدر باید در مسیر نادرست و به اشتباه حرکت کنی؟ چقدر باید غافل باشی که ندانستی راست از چپ چه تفاوتی دارد؟
هوش مصنوعی: ما در دامنه این آسمان سریع در حرکت هستیم و از زندگی و حقیقت درونی خود بی‌خبر هستیم که چه چیزی در خارج از این دامنه وجود دارد.
هوش مصنوعی: ای پادشاه، اگر می‌خواهی به ما توجه کنی، پرده را کنار بزن و به ما نشان بده، این انتظار برای چیست؟
هوش مصنوعی: با کسی که مانند اوحدی (شاعر) به ذکر آتش دوزخ و عذاب آن سخن می‌گوید، صحبت نکن، زیرا در دست این دل شکسته و خاکی، چه چیزی جز درد و رنج وجود دارد؟
هوش مصنوعی: باران رحمت تو به هر جایی می‌رسد و حتی به محله تو هم می‌رسد. حالا تو هم برو و بارش کن، چرا که این چه معنایی دارد؟
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
ای باد صبحدم خبر آن نگار چیست
آخر هوای آن صنم گل عذار چیست
گر نیست میل او سوی ما همچو سرو ناز
نازش ز حد برفت همه انتظار چیست
گویند دوستان که مده دل به دست او
[...]
خوشتر ز عیش و صحبت و باغ و بهار چیست؟
ساقی کجاست، گو سببِ انتظار چیست؟
هر وقتِ خوش که دست دهد مغتنم شمار
کس را وقوف نیست که انجامِ کار چیست
پیوندِ عمر بسته به مویی‌ست هوش دار
[...]
ما را به جز گدایی میخانه کار چیست؟
کاری که قسمت ازلست اختیار چیست؟
چون بیوفاست غمکده دهر می بیار
بودن درین سرای دمی هوشیار چیست؟
آغاز کار دهر که دانست کان چه بود
[...]
مست آمدم به معرکه، آیین کارچیست
دشمن کدام و مطلب از کار و بار چیست
چون خار و گل ز شاخچه ی عدل می دهد
این عین تازه رویی و این شرمسار چیست
هم زهر چشم و هم نگه از باب خوبی است
[...]
دردست، صبح شیب، می خوشگوار چیست؟
در پیری این سیاه درون این نگار چیست؟
زیر پل شکسته نه جای اقامت است
خم شد قدت ز بار گنه، انتظار چیست؟
آخر به غیر موی سفید و دل سیاه
[...]
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال یک حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.