کرد روزی شمس دین در دید و حال
از «جلال الدین رومی » این سئوال
کای ز عالم جمله وصل تو مزید
چیست فرق مصطفی(ص) با، بایزید
مولوی آن جان عشاقش رهی
چون نبود از قصد شمس اش آگهی
بس پریشان حال شد از این سئوال
شد فقیه عصر را شوریده، حال
کای پریشان گوی ای هرزه درآی
دم فروکش ژاژ از این افزون مخای
بنده را نسبت چه باشد با خدای
شاه را تشبیه چبود با گدای
خود پیمبر در کجا امت کجا
کی شما را رتبه بدرالدجی
ذره را نسبت کجا با آفتاب
خود سئوالت را جز این نبود جواب
بار دیگر گفت شمس نکته دان
آن به معنی پیر و در صورت جوان
گر چنین است آن شه ملک عدم
«ماعرفناک » از چه گفتی دم به دم
در مقام معرفت زان بی نشان
عجز کردی از لب گوهر فشان
وان دگر گه گاه می کردی ندا
نیست اندر جبه ام الا، خدا
شمس گفت این را بشد در غرب غیب
مولوی را شد به حیرت سر به جیب
این تعرض را بدان شخص قوی
خطره خوانند از جناب مولوی
سالکان اندر حق پیران راه
برده زین سان خطره ها بر حق پناه
مبتدی را نقش زا نیست کفر کیش
گاهگاهی خطره ای آور به پیش
زان سبب با آن کتاب مستطاب
در مقام خطره گوید در کتاب
صد هزاران بار ببریدم امید
از که از شمس این زمان باور کنید
باز چون در خلوت خاصیش یافت
نور شمس از روزنش در کلبه تافت
نفس را عادت دگرگون گشته بود
وسوسه کم، صدق افزون گشته بود
گفت ای داننده از روی ثواب
خود سئوال خویش را می ده جواب
گفت مقصودم نبود از بایزید
اینکه با فضلی کنم روی مزید
خود به نسبت این رعیت آن شهست
در کمال آن بیخبر این آگهست
احمد(ص) آن سیاح دریای الست
گه به بالا می شد و گاهی به پست
هر چه افزون سر فرو کردی در آن
دیدی آن دریا بود بس بیکران
هر چه جستی دیدی اش نایاب نیست
بیشتر زین کوش او را تاب نیست
زان سرودی در حق آن بی نشان
«ماعرفناک » از لب گوهر فشان
داشت دایم سر به زیر افکندگی
می نشد خارج ز خط بندگی
جرعه یی زان ژرف دریا کان جناب
غوطه می خوردی به جد با صد شتاب
می کشید اندر گلوی بایزید
رفت و اندر گوشه حیرت خزید
ای بسا مستی که آن آغاز کرد
ساز این مطلب ز مستی ساز کرد
این مطالب را اگر دانیم راست
بس فضیلت جمله زان مصطفاست
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: روزی شمس‌الدین، از مولانا جلال‌الدین رومی سؤالی می‌کند که فرق بین مقام پیامبر و مقام بایزید چیست. مولانا در ابتدا پریشان می‌شود و به نظر می‌رسد که از پاسخ به این سؤال ناتوان است. شمس به او می‌گوید که همه چیز در مقام معرفت به خداوند نهفته است و اینکه باید به عمق حقیقت دست یابد. در ادامه، مولانا به درک و دریافت عمیق‌تری از معانی الهی پی می‌برد و به یاد بایزید و حرکات او در شکافتن حقیقت الهی می‌افتد. این داستان به معنای جستجوی حقیقت و چالش‌های آن اشاره دارد و نشان می‌دهد که در راه شناخت خداوند، گاه باید از خود گذشته و به عمق دریا وارد شد. در نهایت، مولانا متوجه می‌شود که همه فضائل و برکات به مرتبه و مقام مصطفی (پیامبر) برمی‌گردد.
هوش مصنوعی: روزی شمس دین در حال و احوال خود، از جلال‌الدین رومی سؤالی کرد.
هوش مصنوعی: ای کسی که در عالم، همه چیز به وسیلهٔ وصل تو معنا می‌یابد، چه تفاوتی بین پیامبر (ص) و بایزید وجود دارد؟
هوش مصنوعی: مولوی می‌گوید جان عاشقان در راه عشق به شمس، چون از طریق آگاهی و قصد او نیست، پس در مسیرش نمی‌توانند به هدف برسند.
هوش مصنوعی: از این پرسش، حال فقیه زمان به شدت آشفته و پریشان شد.
هوش مصنوعی: سلام، ای کسی که به بی‌حالی و هرزگی می‌پردازی، در اینجا دست از گفت و گوی بی‌مورد بردار و از این افزونه‌ها دوری کن.
هوش مصنوعی: در این بیت، شاعر می‌گوید که رابطه بنده با خداوند مانند مقایسه‌ای است که می‌خواهیم شاه را با یک گدا مقایسه کنیم. به عبارتی، جایگاه و اهمیت بنده در برابر خداوند به هیچ وجه قابل مقایسه با جایگاه و اهمیت شاه در برابر یک گدا نیست. این نشان‌دهنده عظمت خداوند و کوچکی و ناچیزی انسان است.
هوش مصنوعی: پیامبر در چه مکانی قرار دارد و امت در کجا هستند؟ شما چه نسبتی با مقام والای بدرالدجی دارید؟
هوش مصنوعی: سوال تو مانند این است که ذره‌ای بخواهد درباره آفتاب پرسش کند؛ به این معنا که فاصله و تفاوت آنها به حدی زیاد است که چنین سوالی بی‌معناست.
هوش مصنوعی: شمس نکته‌سنج دوباره گفت که در باطن معنای عمیق‌تری وجود دارد، حتی اگر ظاهری جوان داشته باشد.
هوش مصنوعی: اگر واقعاً این طور است که آن شاه عالم در عدم وجود دارد، پس چرا هر لحظه از ما شناخت خود را می‌گویی؟
هوش مصنوعی: در مقام شناخت و درک عمیق، از آن بی‌نشان عاجز شدی و نتوانستی از آن کسی که گوهرهای گرانبها را بازگو می‌کند، چیزی را به دست آوری.
هوش مصنوعی: گاهی صدایی جز نام خدا در دل و جان من نیست.
هوش مصنوعی: شمس گفت که در غرب، مولوی در حالتی از حیرت فرو رفت و به حالت تفکر عمیق وارد شد.
هوش مصنوعی: این نوع حمله را به فردی قوی، چیزی خطرناک می‌گویند.
هوش مصنوعی: سالکان (دنبال کنندگان راه حقیقت) از تجربه و دانش بزرگترها (پیران) بهره‌مند می‌شوند و به این خاطر در برابر خطرات و دشواری‌ها به حقیقت (حق) پناه می‌برند.
هوش مصنوعی: آغاز کننده کار از درک عمیق هنر عاجز است و اندیشه‌های نادرست گاهی می‌تواند او را به چالش بکشد.
هوش مصنوعی: به همین خاطر، در آن کتاب معتبر و مهم اشاره می‌کند که در شرایط خطر، باید به چه چیزی توجه کنیم.
هوش مصنوعی: من به دلایلی بسیار، امیدم را قطع کردم که از شمس این زمان چیزی را به یقین بپذیرم.
هوش مصنوعی: سپس وقتی او در گوشه خلوت خود را یافت، نور خورشید از روزنه کلبه‌اش تابید.
هوش مصنوعی: نفسی که عادت‌هایش تغییر کرده بود، دیگر کمتر به وسوسه دچار می‌شد و صداقت در او بیشتر شده بود.
هوش مصنوعی: ای عالم و دانا، از روی خوبی و درستکاری، به پرسش من پاسخ بده.
هوش مصنوعی: من نمی‌خواستم از بایزید چیز خاصی بگویم، تنها می‌خواستم بر فضیلت‌ها اضافه کنم.
هوش مصنوعی: این بیت بیان می‌کند که در مقایسه با رعیت، آن شاه در کمال و شکوه خود ناآگاه است، در حالی که رعیت از شرایط و اوضاع آگاه‌تر است. به عبارتی، ممکن است قدرتمندان از حقایق دور باشند، اما مردم عادی درک بهتری از واقعیت دارند.
هوش مصنوعی: احمد (ص)، به عنوان یک سفر کننده به عمق وجود انسان‌ها و معانی زندگی، گاه به اوج عظمت و کمال می‌رسد و گاه با چالش‌ها و سختی‌ها روبه‌رو می‌شود.
هوش مصنوعی: هر چه بیشتر خود را در موضوعی غرق کنی و به آن توجه کنی، می‌بینی که آن چیزی که به آن نزدیک می‌شوی، از وسعت و عمق زیادی برخوردار است.
هوش مصنوعی: هر چیزی را که جستجو کنی، پیدا می‌شود و کم‌یاب نیست. اما بیش از این تلاش نکن؛ زیرا او توان تحمل این جستجو را ندارد.
هوش مصنوعی: از آن سرودی که در مورد آن بی‌نشان سروده شده، ما تو را نشناختیم، از لب کسی که گوهرها می‌ریزد.
هوش مصنوعی: شخصی همواره سرش را به زیر فرود آورده بود و از مرز بندگی بیرون نمی‌رفت.
هوش مصنوعی: نوشیدنی از آن دریا که تو در عمق آن به شدت در غوطه‌وری.
هوش مصنوعی: بایزید به شدت تحت فشار و آزمون قرار گرفت و در گوشه‌ای از حیرت و شگفتی پنهان شد.
هوش مصنوعی: بسیاری از مست‌ها هستند که به واسطه نوشیدن, ساز و آواز را شروع کرده‌اند و خودشان در پی آن به مستی و سرخوشی پرداخته‌اند.
هوش مصنوعی: اگر این نکات را بدانیم، حقیقتاً فضیلت همه از آن پیامبر بزرگوار است.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیه‌ای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.