گنجور

 
حکیم نزاری

زهی مراد اگر از دست رفته بازآید

به دست وانۀ امّیدِ من چو بازآید

ستیزِ عیب کنان را وفایِ عهد کند

خلافِ مدّعیان را به صلح بازآید

مرا ز من بستاند زبس که بنوازد

خیالِ او چو به بالینِ من فراز آید

عذابِ روزِ قیامت همین بود که دلم

هزار بار به جان از شبِ دراز آید

اگر به بت کده ای در شود عجب نبود

که پیشِ او هُبل از طاق در نماز آید

گل از طراوتِ رویش خجل شود در باغ

چو سروِ قامتِ حسنش در اهتزاز آید

از آن گروه که هم راه و هم وثاقِ وی اند

مسافرانِ دگر را هزار ناز آید

به کاروان گهِ حسنش چو خیمه بیرون زد

رقیب ره ندهد هر که بی جواز آید

یقین که زود به بی گانگی بر آرد سر

کسی که هم رهِ او از سرِ مَجاز آید

برون شوش ز بلا جز همین نمی دانم

که اعتراض نیارد در احتراز آید

به بد دلی نتوان بر بساطِ عشق نشست

مگر در اوّلِ این باخت پاک بازآید

خلاصم از غمِ او بی خودی ست شادیِ آنک

مرا صباح به یک چاره چاره ساز آید

علاجِ دردِ نزاری همین و هیچ دگر

نیازمند به درگاهِ بی نیاز آید

 
 
 
جشنوارهٔ رزم‌آوا: نقالی و روایتگری شاهنامه
قطران تبریزی

اگر بمهر من آن ماه را نیاز آید

چنانکه زود برفتست زود باز آید

برزم رفت و بسی رنج نابسازی کرد

رسد بباده خوری باز بزم ساز آید

همی دهیم براه فراز کردن چشم

[...]

وطواط

تویی ، شها ، که بتو چرخ را نیاز آید

ببارگاه تو اقبال در نماز آید

زطبع دشمن جاهت سموم غم خیزد

ز رشح خدمت صدرت نسیم ناز آید

ز عون تیغ تو ملت بانتظام رسد

[...]

سعدی

به کوی لاله رخان هر که عشقباز آید

امید نیست که دیگر به عقل بازآید

کبوتری که دگر آشیان نخواهد دید

قضا همی‌بردش تا به چنگ باز آید

ندانم ابروی شوخت چگونه محرابیست

[...]

مشاهدهٔ ۱ مورد هم آهنگ دیگر از سعدی
خواجوی کرمانی

بخشم رفته ما گر بصلح باز آید

سعادت ابدی از درم فراز آید

حکایت شب هجر و حدیث طره دوست

اگر سواد کنم قصه ئی دراز آید

چو یاد قامت دلجوی او کند شمشاد

[...]

حیدر شیرازی

به ناز اگر ز در آن سرو ناز باز آید

به صید کردن مرغ دلم چو باز آید

به ناز در چمن جان خود کنم جایش

اگر به طرف چمن همچو سرو ناز آید

به مجلسی اگر آن رود را به چنگ آرم

[...]

مشابه‌یابی بر اساس وزن و قافیه