گنجور

 
خالد نقشبندی

ضیاءالدّین ابوالبهاء مولانا خالد ذوالجناحین شهرزوری از علمای بزرگ شافعی و از مرشدان بلند پایه طریقت نقشبندی است.

وی به قول اکثر نویسندگان در سال ۱۱۹۳ هجری قمری (۱۷۷۹م) یا نزدیک به همین تاریخ در قصبهٔ قره‌داغ (از توابع سلیمانیه عراق) چشم به جهان گشود و شب جمعه سیزدهم ذی‌القعدهٔ سال ۱۲۴۲ هجری قمری در سن ۴۹ سالگی درگذشت. تخلص وی در اشعارش «خالد» میباشد.

اشعار مولانا خالد نقشبندی به همت آقای سید جابر موسوی در گنجور در دسترس قرار گرفته است.


این آمار از میان ۱٬۱۳۴ بیت شعر فارسی از کل ۱٬۳۶۱ بیت شعر موجود در گنجور از اشعار این بخش استخراج شده است.

توجه فرمایید که این آمار به دلایلی از قبیل وجود چند نسخه از آثار شعرا در سایت (مثل آثار خیام) و همینطور یک بیت محسوب شدن مصرع‌های بند قالبهای ترکیبی مثل مخمس‌ها تقریبی و حدودی است و افزونگی دارد.

آمار همهٔ شعرهای گنجور را اینجا ببینید.

وزن‌یابی دستی در بیشتر موارد با ملاحظهٔ تنها یک مصرع از شعر صورت گرفته و امکان وجود اشکال در آن (مخصوصاً اشتباه در تشخیص وزنهای قابل تبدیل از قبیل وزن مثنوی مولوی به جای وزن عروضی سریع مطوی مکشوف) وجود دارد. وزن‌یابی ماشینی نیز که جدیداً با استفاده از امکانات تارنمای سرود اضافه شده بعضاً خطا دارد. برخی از بخشها شامل اشعاری با بیش از یک وزن هستند که در این صورت عمدتاً وزن ابیات آغازین و برای بعضی منظومه‌ها وزن غالب منظومه به عنوان وزن آن بخش منظور شده است.

ردیف وزن تعداد ابیات درصد از کل
۱ مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن (هزج مثمن سالم) ۲۲۱ ۱۹٫۴۹
۲ فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف) ۱۹۹ ۱۷٫۵۵
۳ مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف) ۱۶۸ ۱۴٫۸۱
۴ مفاعیلن مفاعیلن فعولن (هزج مسدس محذوف یا وزن دوبیتی) ۱۴۷ ۱۲٫۹۶
۵ فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف) ۱۳۲ ۱۱٫۶۴
۶ مفعول مفاعلن فعولن (هزج مسدس اخرب مقبوض محذوف) ۴۷ ۴٫۱۴
۷ مفعول مفاعیل مفاعیل فعل (وزن رباعی) ۳۶ ۳٫۱۷
۸ فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مسدس محذوف یا وزن مثنوی) ۳۶ ۳٫۱۷
۹ مفتعلن مفتعلن فاعلن (سریع مطوی مکشوف) ۲۸ ۲٫۴۷
۱۰ مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف) ۲۳ ۲٫۰۳
۱۱ فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مسدس مخبون محذوف) ۲۱ ۱٫۸۵
۱۲ مفعول مفاعیلن مفعول مفاعیلن (هزج مثمن اخرب) ۱۶ ۱٫۴۱
۱۳ فعلاتن مفاعلن فعلن (خفیف مسدس مخبون) ۱۶ ۱٫۴۱
۱۴ مستفعلن مستفعلن مستفعلن مستفعلن (رجز مثمن سالم) ۱۰ ۰٫۸۸
۱۵ مفعول مفاعیل مفاعیل فعولن (هزج مثمن اخرب مکفوف محذوف) ۱۰ ۰٫۸۸
۱۶ مفتعلن فاعلن مفتعلن فاعلن (منسرح مطوی مکشوف) ۷ ۰٫۶۲
۱۷ فعولن فعولن فعولن فعولن (متقارب مثمن سالم) ۷ ۰٫۶۲
۱۸ مفعول فاعلاتن مفعول فاعلاتن (مضارع مثمن اخرب) ۵ ۰٫۴۴
۱۹ مستفعلتن مستفعلتن ۳ ۰٫۲۶
۲۰ مفعول مفاعلن مفاعیلن (هزج مسدس اخرب مقبوض) ۱ ۰٫۰۹
۲۱ فعولن فعولن فعولن فعل (متقارب مثمن محذوف یا وزن شاهنامه) ۱ ۰٫۰۹

آمار ابیات برچسب‌گذاری شدهٔ این بخش با زبان غالب شعر در گنجور به شرح زیر است:

ردیف زبان تعداد ابیات درصد از کل
۱ فارسی ۱٬۱۳۴ ۸۳٫۳۲
۲ کردی ۱۴۳ ۱۰٫۵۱
۳ عربی ۸۴ ۶٫۱۷

آمار ابیات برچسب‌گذاری شدهٔ این بخش با قالب شعری در گنجور به شرح زیر است:

ردیف قالب شعری تعداد ابیات درصد از کل
۱ غزل ۳۷۳ ۲۷٫۴۱
۲ مثنوی ۳۳۷ ۲۴٫۷۶
۳ قطعه ۲۶۵ ۱۹٫۴۷
۴ قصیده ۲۱۷ ۱۵٫۹۴
۵ ترکیب بند ۵۶ ۴٫۱۱
۶ مسمط مخمس ۵۴ ۳٫۹۷
۷ غزل/قصیده/قطعه ۵۳ ۳٫۸۹
۸ رباعی ۶ ۰٫۴۴

آمار فراوانی تعداد ابیات اشعار این بخش به شرح زیر است (بلندترین شعر شامل ۶۷ بیت و کوتاه‌ترین شامل ۱ بیت شعر است):

ردیف تعداد ابیات شعر فراوانی درصد از ۱۴۲ شعر
۱ ۷ ۲۵ ۱۷٫۶۱
۲ ۱ ۲۴ ۱۶٫۹۰
۳ ۶ ۱۷ ۱۱٫۹۷
۴ ۵ ۱۳ ۹٫۱۵
۵ ۸ ۱۲ ۸٫۴۵
۶ ۲ ۱۰ ۷٫۰۴
۷ ۳ ۱۰ ۷٫۰۴
۸ ۹ ۶ ۴٫۲۳
۹ ۴ ۵ ۳٫۵۲
۱۰ ۱۱ ۳ ۲٫۱۱
۱۱ ۱۲ ۲ ۱٫۴۱
۱۲ ۲۴ ۲ ۱٫۴۱
۱۳ ۱۹ ۲ ۱٫۴۱
۱۴ ۱۰ ۲ ۱٫۴۱
۱۵ ۶۵ ۱ ۰٫۷۰
۱۶ ۵۶ ۱ ۰٫۷۰
۱۷ ۲۰ ۱ ۰٫۷۰
۱۸ ۱۵ ۱ ۰٫۷۰
۱۹ ۴۵ ۱ ۰٫۷۰
۲۰ ۲۶ ۱ ۰٫۷۰
۲۱ ۶۷ ۱ ۰٫۷۰
۲۲ ۶۰ ۱ ۰٫۷۰
۲۳ ۳۱ ۱ ۰٫۷۰

آمار ابیات به تفکیک زیربخش‌های این قسمت به شرح زیر است:

ردیف بخش تعداد ابیات درصد از کل
۱ غزلیات ۳۷۳ ۲۷٫۴۱
۲ قصاید ۲۱۷ ۱۵٫۹۴
۳ قطعات ۲۸۴ ۲۰٫۸۷
۴ مثنویات ۱۲۰ ۸٫۸۲
۵ رباعیات ۶ ۰٫۴۴
۶ مخمسات ۵۴ ۳٫۹۷
۷ اشعار عربی ۸۴ ۶٫۱۷
۸ اشعار کردی ۱۴۳ ۱۰٫۵۱
۹ مفردات (معما به نامهای خاص) ۲۴ ۱٫۷۶
۱۰ اشعار همین بخش ۵۶ ۴٫۱۱