زهی زرفعت تو خورده آسمان تشویر
زهی ندیده ترا چشم روزگار نظیر
پناه اهل هنر ، زین دین ، یگانه عصر
که افتخار کنند مملکت به چون تو وزیر
کمینه پایۀ قدر تو آسمان بلند
کمینه شعلۀ رای تو افتاب منیر
فسادر را نبود دست بر قواعد کون
اگر به رأی تو باشد زمانه را تدبیر
شد از نیابت تحریر تو عطارد شاد
به بندگان نرسد شادیی به از تحریر
گران رکایی حزم تو بازگرداند
عنان جنبش خاصیّت از ره تاثیر
همیشه کلک تو از بهر آن کمر بستست
که تا معایش اهل هنر کند تقریر
کفایت تو چنان با کرم زیک خانه ست
که زر ببخشد و نام نیکو کند توفیر
ز هیبت تو برفتی به باد استخفاف
اگر نکردی حلم تو کوه را توقیر
تویی که وقت هنر در مقام تیغ و قلم
چو آفتاب و عطارد مبارزی و دبیر
مخالفان ترا تیغهای همچون آب
بدست بر شود از باد هیبتت ز نجیر
ز خاک بوسی گویی که تیر آما جست
ز بس که بوسه دهد خاک درگهت را تیر
از آنکه کاغذ در عهد تودورویی کرد
همیشه باشد چون دشمنت نشانۀ تیر
اسیر دام خطت زان شدست دانۀ دل
که هست خطّ تو چون زلف نیکوان دلگیر
از آن نگین که برو نام دشمنت نقش است
گمان مبر که بود طمع موم نقش پذیر
چو صبح صادقم اندر هوایت و هر دم
فروغ مهر تو بدرخشم ز طی ضمیر
زبان عذر ندارم از آن که بس خجلم
ز نوع نوع صداع و ز گونه گون تقصیر
عروس شعر مرا لطف تو چوو خطبت کرد
بگویمت که چه بودست موجب تأخیر
سبک برفتم و با عقل مشورت کردم
که اوست عاقلة خلق و مستشار و مشیر
چو دید بررخ ناشسته زلف شوریده
مپرس خود که چه فریاد کرد و بانگ و نفیر
که این چه لایق آن حضرتست؟شرمت نیست
که دیو را پر طاووس بر نهی به سریر
اگر چه بوددر این باب حق بدست خرد
ز امتثال اشارت همم نبود گزیر
میان ببستم چون زلف و نفس لوّامه
چو چشم خوبان می کرد هر دم تعییر
به خدمت تو فرستادمش کنون ترسان
چنانکه نقد دغل پیش ناقدان بصیر
به نام و ننگش ترتیبکی بدادم هم
چنان که لایق من باشد از قلیل و کثیر
محفّه ش از قصب درّی قلم کردم
تتق ز کلّة اکون و بسترش ز حریر
ز اشک و چهرة من غرقه در زرو گوهر
ز خلق و خامة من در میان مشک و عبیر
میان ببسته به لالائیش دو صد لولو
دهان گشاده بچاووشیش زبان صربر
ز خانه ها دوسه معروف همرهش کردم
همه جوان به حقیقت ولی به صورت پیر
بکردم این همه و عاقبت همی دانم
که از ثنای تو هم خورد بایدم تشویر
توقّعست ز مشّاطۀ کرم که کنون
به جلوه گاه قبولش نکو کند تصویر
اگر چه زشت و گرانست نازنین منست
به چشم مهر نگر سوی نازنین اسیر
بناز دار چگر گوشۀ ضمیر مرا
که من به خون دلش پروریده ام نه به شیر
حلال زادگی و اصل پاک و گوهر بین
نگه مکن به سیه چردگیّ و شکل حقیر
نه چشم کابین دارد ز کس نه گوش نثار
به رایگانش از بهر بندگی بپذیر
وگرنباشد بر ذوق خاطر اشرف
تو از بزرگی خود در گذار و خرده مگیر
بساط جاه عریض تو باد چرخ بسیط
ز ذیل عمر طویل تو دست دهر قصیر
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این متن به ستایش و تحسین شخصیت و مقام وزیری میپردازد که اهل هنر و علم را پناه میدهد و باعث افتخار کشور است. شاعر با استفاده از تشبیهات زیبا، بزرگی و شایستگی این وزیر را توصیف میکند و او را به دلیل دانایی و تدبیرش ستایش میکند. همچنین اشاره میکند که قلم و هنر او نورافشانی میکند و فضل و کرم او مانند زر و نیکنامی است. در نهایت، شاعر به تأخیر در ابراز احساسات و نگرانی از رد شدن آثارش اشاره کرده و از خداوند طلب توفیق و نشانههای خوشبختی برای وزیر دارد.
هوش مصنوعی: این بیت به تمجید از بلندی و عظمت شخصیت یا مقام فردی اشاره دارد. شاعر از زیبایی و قدرت او سخن میگوید و به چشمان زمانه اشاره میکند که نتوانستهاند نظیر وی را ببینند. به طور کلی، این شعر درباره شگفتی و یکتایی شخص مورد نظر است.
هوش مصنوعی: پناهگاه هنرمندان، از این دین، تویی که در عصر خود یکتا هستی و مملکت به وجود تو به عنوان وزیر افتخار میکند.
هوش مصنوعی: حداقل مرتبه و جایگاه تو به اندازه آسمان بلند است و حداقل نور و تأثیر سخنان و افکار تو به اندازه آفتاب درخشان است.
هوش مصنوعی: در اینجا به این معناست که اگر قدرت بر تغییر سرنوشت و اصول حاکم بر جهان به دست تو باشد، میتوانی زمانه را به دلخواه خود مدیریت کنی. به عبارت دیگر، نشان میدهد که انسان میتواند با عقل و تدبیر خود، بر اوضاع و احوال زندگی تأثیر بگذارد.
هوش مصنوعی: بخاطر نوشتن تو، عطارد خوشحال شده است، و هیچ شادیای به بندگان نمیرسد که از نوشتن تو بهتر باشد.
هوش مصنوعی: ای گرانقدر، هوشیاری و دقت تو باعث میشود که حرکت و پویایی به حالت متعادل و کنترلشدهای برگردد و تحت تأثیر قرار بگیرد.
هوش مصنوعی: همیشه نقشه و تدبیر تو به خاطر آن است که بتوانی ویژگیهای خود را به خوبی برای اهل هنر بیان کنی.
هوش مصنوعی: شما به قدری بخشنده و مهربان هستید که مانند خانهای ثروتمند عمل میکنید و نه تنها بخشش میکنید، بلکه باعث میشوید نام خوبی از شما باقی بماند.
هوش مصنوعی: از قدرت و هیبت تو، بادها خجالت کشیدند و نرفتند. اگر تو با بردباری و آرامش خود، کوه را احترام نمیگذاری، پس چه چیزی میتواند تو را متوقف کند؟
هوش مصنوعی: تو آن کسی هستی که در زمان هنر، مانند شمشیر و قلم، همچون خورشید و عطارد درخشان و قوی هستی و در عرصههای مختلف مبارز و نویسندهای زبدهای.
هوش مصنوعی: دشمنان تو با شمشیرهایی شبیه به آب، از شدت نیروی تو به وحشت میافتند.
هوش مصنوعی: از خاک بوسهای میزنم، گویی که تیری پرتاب میشود، زیرا خاک بارها و بارها به درگاه تو بوسه داده است.
هوش مصنوعی: این جمله به این معناست که وقتی کاغذی در زمان تودوریا به وجود آمد، همیشه باید مانند نشانهای از تیر در برابر دشمانت باشد. به عبارتی دیگر، نوشتار و یادداشتها میتوانند نقشی حیاتی در حفظ و انتقال اطلاعات داشته باشند و به عنوان ابزاری برای مقابله با دشواریها و دشمنیها به کار میروند.
هوش مصنوعی: دل من به خاطر زیبایی خطّ تو گرفتار شده و همانطور که موهای زیبا و پیچیده نیاز به مراقبت دارند، دل من هم به خاطر خط تو در عذابی عمیق است.
هوش مصنوعی: از آن نگینی که نام دشمنت بر آن حک شده است، نباید گمان کنی که موم میتواند طمع داشته باشد و به آن شکل گیرد.
هوش مصنوعی: در آغاز صبح به یاد تو هستم و هر لحظه نور محبت تو از عمق وجودم میدرخشد.
هوش مصنوعی: من به خاطر نوعی از شرمندگی که دارم، نمیتوانم بهانهای بیاورم. احساس خجالتزدگیام به خاطر انواع دردسرها و اشتباهاتم است.
هوش مصنوعی: شعر من مانند یک عروس است که زیباییاش به لطف تو وابسته است. حالا به تو میگویم که چه چیزی باعث تأخیر در این موضوع شده است.
هوش مصنوعی: به آرامی و با احتیاط پیش رفتم و با عقل خود مشورت کردم زیرا او عاقلترین فرد در میان خلق و راهنمایی معتبر است.
هوش مصنوعی: وقتی که بر چهرهای که حتی مویش به هم ریخته و آشفته است، نگریستی، نیازی نیست از خودت بپرسی که چرا اینقدر فریاد و بانگ و ناله سر داده است.
هوش مصنوعی: این چه شأن و مقام زشتی است که به آن حضرت نسبت میدهی؟ آیا خجالت نمیکشی که موجودی زشت و پلید مانند دیو را با زینتی زیبا مثل پر طاووس بر تخت نشانی؟
هوش مصنوعی: هرچند که در این موضوع، عقل و فهم حقایق را در دست دارند، اما هیچ راه گریزی از پیروی کردن و عمل به نشانهها و راهنماییهای آنها نیست.
هوش مصنوعی: میان را بستهام مانند زلف، و نفس سرزنشگرم مانند چشمانی است که هر لحظه تغییر میکند و زیبایی را به من مینمایاند.
هوش مصنوعی: به خاطر تو او را فرستادم، اما اکنون بیمناک است، مانند اینکه پول تقلبی را در برابر کارشناسان حقیقتجو قرار دهند.
هوش مصنوعی: به خاطر نام و ننگش، به او تعدادی از چیزها را دادم که شایستهی من باشد، چه کم و چه زیاد.
هوش مصنوعی: من برای او فرشی از نازکترین پارچهها تهیه کردم و برایش محفظهای از لؤلؤ درست کردم، تا همواره در بهترین و زیباترین حالت باشد.
هوش مصنوعی: چهرهام پر از اشک و زینتهای ظاهری است، در حالی که خامه و سرشت من در میان عطر خوش مشک و گلها قرار دارد.
هوش مصنوعی: در دل تاریکی، بسیاری از جواهرات پنهان و زیباییها وجود دارند که زبان بیان نمیکند و فقط منتظر فرصتی برای نمایان شدن هستند.
هوش مصنوعی: از میان چند خانه معروف، جوانانی را جمع کردم که به راستی جوان هستند اما در ظاهرشان نشانههای پیری دیده میشود.
هوش مصنوعی: من همهٔ این کارها را انجام دادم و در نهایت میدانم که باید به خاطر ستایش تو دچار مشکلاتی شوم.
هوش مصنوعی: توقع میرود از هنرمندِ زیبایی که حالا در محل توجه قرار گرفته، تصویر زیبایی از خود به نمایش بگذارد.
هوش مصنوعی: با این که محبوب من زشت و سنگین است، اما وقتی به او با چشمان عشق نگاه میکنم، همچنان زیبا و دلربا به نظر میرسد.
هوش مصنوعی: به زیبایی و ارزش دل و روح من افتخار کن، زیرا من این احساسات را با زحمت و عشق عمیق به وجود آوردهام، نه به راحتی یا نعمتهای ظاهری.
هوش مصنوعی: به زادگاه و خانوادهات و چیزهای خوب و باارزش خود افتخار کن و نگذار که کارهای زشت و ظاهری ناچیز بر تو تأثیر بگذارد.
هوش مصنوعی: نه چشمش به کسی نگاه میکند و نه گوشش از کسی چیزی میشنود؛ بیخود و بیقید فقط به خاطر بندگیاش، او را بپذیر.
هوش مصنوعی: اگر زیبایی و دلانگیزی تو برای کسی خوشایند نباشد، از مقام والای خود فرود بیا و به او خرده نگیر.
هوش مصنوعی: برجستگی مقام و موقعیت تو فراخ و گسترده باد، زیرا زمان محدود است و عمر طولانی تو به کمبود قدرت روزگار اشاره دارد.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.