محسن جهان 🌐
بنده استاد بازنشسته هستم.
محسن جهان در ۱۵ روز قبل، جمعه ۲۴ فروردین ۱۴۰۳، ساعت ۱۶:۵۰ دربارهٔ مولانا » مثنوی معنوی » دفتر اول » بخش ۱۲۱ - در بیان آنک موسی و فرعون هر دو مسخر مشیت‌اند چنانک زهر و پازهر و ظلمات و نور و مناجات کردن فرعون بخلوت تا ناموس نشکند:
تفسیر بیت ۳۰ فوق:
هر آن چیزی که تو تصور گنج از آن داری موجب گمراهی تو از وصال به گنج می‌گردد. در واقع گنج، نمادی از عشق ملکوتی است. که حضرت باریتعالی آنرا در وجود تمام موجودات به ودیعه گذاشته است. ولی بخاطر همانیدگی انسانها با متعلقات دنیوی پرده‌ای بین آن گنج واقعی و عشق ظاهری حائل شده است. علاوه بر تمایلات نفسانی، مواردی مانند: عبادات صوری، تظاهر به دینداری، و این قبیل اعمال مانع دستیابی به آن گوهر نایاب که همان عشق الهی است می‌شود. بندگی رب، تهذیب نفس، صبر و توکل و خدمت بدون ادعا باعث از بین رفتن حجاب درون و تبلور نور ازلی می‌گردد.
محسن جهان در ۲۲ روز قبل، جمعه ۱۷ فروردین ۱۴۰۳، ساعت ۱۸:۴۳ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » رباعیات » رباعی شمارهٔ ۵۶۴:
تفسیر رباعی فوق:
انسانها تنها از عدم پا به این جهان گذاشته و هنگام رجعت به جهان باقی نیز تنها هستند. لذا مولانا تاکید دارد که این تنهائی و آزادی از بند وابستگی‌های دنیوی ارزش بسیار دارد. زیرا در صورت نداشتن هیچگونه دلبستگی ذهنی به این جهان و هر آنچه در اوست، خود را به حضرت حق نزدیک دیده و درک این فضای یکتایی قابل توصیف نیست.
محسن جهان در ۲۴ روز قبل، چهارشنبه ۱۵ فروردین ۱۴۰۳، ساعت ۱۴:۰۳ دربارهٔ عطار » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۴۱۸:
تفسیر ابیات ۵ و ۶ فوق:
جناب عطار به انسان می‌فرماید: هیچکس آگاه به زمان دیدار رخ معشوق نیست، ولی تو همواره با تسلیم و صبر و پرهیزکاری آماده وصال باش.
در راه حضرت دوست بایست هر آنچه همانیدگی با این دنیای فانی داری فدا کنی، و به خاطر داشته باش تو از روز ازل زنده به او بودی و کسی را بجز باریتعالی در قلبت جا مده.
محسن جهان در ۲۶ روز قبل، دوشنبه ۱۳ فروردین ۱۴۰۳، ساعت ۲۳:۵۵ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۳۶۸:
تفسیر بیت ۱۰ فوق:
خداوند برای آگاهی و بیدارشدن ذهن که همواره بسوی دل‌مشغولی ها و همانیدگی های این دنیا کشیده می‌شود، دائما انسان را با سختی و بلا مواجه می‌کند تا اینکه شاید هشیار شده و بسوی بی جهتی یا عدم که همان خدا هست رو آورد.
محسن جهان در ۲۷ روز قبل، یکشنبه ۱۲ فروردین ۱۴۰۳، ساعت ۱۳:۱۲ دربارهٔ سعدی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۶۱۵:
تفسیر ابیات ۱ و ۲ غزل فوق:
جناب سعدی خطاب به حضرت دوست چنین می‌فرماید: خدایا نمی‌دانم در این دنیا به این وسعت شبیه چه هستی. این جهان و هر آنچه در اوست صورت و ظاهر است، و عمق و جوهره تمام موجودات تو هستی.
انسان‌های عاشق با اختیار خود مسیر بندگی و عبودیت تو را انتخاب می‌کنند. و هر کس به تو پناه آورد از بند هوای نفس آزاد میکنی.
محسن جهان در ۱ ماه قبل، شنبه ۱۲ اسفند ۱۴۰۲، ساعت ۱۲:۴۷ دربارهٔ حکیم سبزواری » دیوان اشعار » غزلیات » شمارهٔ ۱۳۹:
در ابیات ۱ و ۲ فوق حکیم می‌فرماید: خداوند از انسان، زورمداری و زراندوزی را بر نمی‌تابد و لذا بایست دست نیاز و عجز به سویش دراز کرد. و نیز در مقابل عرش کبریایی او ادعای علم و دانش کردن نماد منیت و انانیت است. اظهار نادانی و دیوانگی در برابر ذات احدیت مصداق بندگی واقعی است.
حضرت حق از بندگان خود خلوص دل و پاکی روح را انتظار دارد و لذا از همه زرق و برق عالم فانی بایست دل گسسته شود و در ظاهر و باطن فقط به دنبال رضایت حق بود.
محسن جهان در ۳ ماه قبل، جمعه ۶ بهمن ۱۴۰۲، ساعت ۱۲:۴۴ دربارهٔ عین‌القضات همدانی » لوایح » فصل ۱۷:
تفسیر ابیات ۲ و ۳ فوق؛
عارف و حکیم شهیر قرن پنجم چنین می‌فرماید: برای طلب حضرت دوست، بایست همانند گوی بی سر و پا شد، و معشوق هر لحظه با چوگان قهرش تو را خواهد راند. و در این حال است که چون خودی را از دست داده و در وجود او ذوب گردیدی، آن چیزی که برایت تا کنون محجوب بوده و همان ذات وحدت وجود است، نمایان می‌شود.
محسن جهان در ۴ ماه قبل، پنجشنبه ۲۳ آذر ۱۴۰۲، ساعت ۲۰:۳۹ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۳۰۵۶:
تفسیر ابیات ۴ و ۵:
مولانا خطاب به انسان‌های پاک و سالکان راه حق می‌گوید: درصبح گاهان که اولیا خاص خدا به نور الهی زنده می‌شوند، اگر از این شراب که عمر جاودانی است بنوشی از اضطراب زمان و گذشت ایام خلاص می‌شوی.
و از آن پس هر گاه قضا و قدر تو را مورد هجمه قرار دهد با عنایت او در امان خواهی بود.
منظور از این اشعار اینست که: هر آینه بایست به او توکل کرد و از او مدد جست.
محسن جهان در ۴ ماه قبل، پنجشنبه ۹ آذر ۱۴۰۲، ساعت ۱۳:۲۷ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۳۲۶:
بر اساس آیه قرآن که می‌فرماید "کل نفس ذائقه الموت" ابیات ۳ و ۴ فوق به همین مطلب اشاره دارد. اولیا، انبیا و انسان‌های مجذوب عشق الهی، در مواجه با مرگ آنرا با آغوش باز می‌پذیرند. زیرا واقعیت زندگی در این کره خاکی را فقط در عبودیت و هموارسازی مسیر تعالی و اتصال به او می‌پندارند.
محسن جهان در ۷ ماه قبل، چهارشنبه ۵ مهر ۱۴۰۲، ساعت ۰۶:۲۲ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » رباعیات » رباعی شمارهٔ ۳۱۳:
در این رباعی مولانا تفاوت علم اکتسابی و عشق الهی را بزبانی عارفانه بیان می‌کند.
محسن جهان در ۱۰ ماه قبل، دوشنبه ۵ تیر ۱۴۰۲، ساعت ۰۳:۴۵ در پاسخ به زهرا زارعی دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۷۹۸:
به نظر بنده مولانا تلویحا خداوند را خطاب قرار می‌دهد. که البته در وجود شمس متبلور شده است.
محسن جهان در ۱ سال و ۱ ماه قبل، سه‌شنبه ۹ اسفند ۱۴۰۱، ساعت ۱۱:۲۰ دربارهٔ مولانا » مثنوی معنوی » دفتر اول » بخش ۱۲۱ - در بیان آنک موسی و فرعون هر دو مسخر مشیت‌اند چنانک زهر و پازهر و ظلمات و نور و مناجات کردن فرعون بخلوت تا ناموس نشکند:
تفسیر بیت ۲۰ فوق:
با اشاره به آیه 82 سوره مبارکه یس که می فرماید: "فرمان نافذ خدا چنین است که هر گاه آفرینش چیزی را اراده کند به محض آنکه گوید: باش، می شود."
مولانا می‌فرماید: در پیش چوگانهای حکم و قضای خدا، مانند گوی چوگان، در مکان و لامکان می دویم. منظور از مکان و لامکان، همان جسم و روح مجرد انسان است. چنانچه ما تسلیم محض فرمان الهی باشیم، بر اساس حکم او (کن فکان) انسان بین عالم لاهوت و ناسوت در حال گذر است.
محسن جهان در ۱ سال و ۱ ماه قبل، یکشنبه ۷ اسفند ۱۴۰۱، ساعت ۱۳:۰۸ دربارهٔ ابوسعید ابوالخیر » رباعیات نقل شده از ابوسعید از دیگر شاعران » رباعی شمارهٔ ۲۴:
با تشکر از برداشت آقا سعید، تفسیر بنده از رباعی فوق:
عارف و شاعر بزرگوار قرن چهارم در رباعی حاضر اشاره به ناتوانی عقل در درک عشق دارد: می‌فرماید آن عشق الهی که از روز ازل در وجود ما به امانت گذاشته و همواره به او زنده هستیم، هرگز عقل جزئی ما که البته ابزار شناخت قدرتمندی است به ماهیت کامل آن پی نخواهد برد. و لذا شاعر نوید می‌دهد که با تجلی نورالله در روز موعود شک ما به یقین تبدیل شده و عشق او ما را نجات خواهد داد.
محسن جهان در ۱ سال و ۱ ماه قبل، شنبه ۶ اسفند ۱۴۰۱، ساعت ۱۲:۱۳ دربارهٔ مولانا » مثنوی معنوی » دفتر اول » بخش ۱۵۶ - در بیان آنک حال خود و مستی خود پنهان باید داشت از جاهلان:
تفسیر ابیات ۳۳ الی ۳۵ فوق:
درسی از مولانا برای به تعالی رسیدن انسان:
چنانچه می‌خواهی از این حروف و نامها بگذری و ظاهر مادیات ترا جلب نکند و به عالم معنا برسی، باید وجود خود را از اوصاف و احوال بشری و مادی پاک کنی و به اوصاف الهی متّصف شوی.
باید مانند آهن از آهن بودن دست بکشی و در کورۀ ریاضت، زنگار نفسانیت را محو نمایی، تا به مقام آینه برسی. پس باید آنقدر بر آهن وجود خود، صیقل صفا و وفای الهی بزنی تا آهن وجودت بکلی محو شود و مبدّل به آینه گردد و حقایق و اسرار را نمودار سازد. چون آینه همان را که هستی نشان می‌دهد.
درونت را از منیت ها و اوصاف پست و اخلاق زشت صاف کن تا به اخلاق ربّانی و اوصاف الهی آراسته شوی. و آنگاه ذاتِ پاک خود را خواهی دید. واِلّا تا آخر عُمر، فردی از خود بیگانه خواهی بود.
محسن جهان در ۱ سال و ۱ ماه قبل، شنبه ۲۹ بهمن ۱۴۰۱، ساعت ۱۲:۳۸ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۶۶۵:
تفسیر ابیات ۱ و ۲ فوق:
جناب مولانا در این ابیات از جانب خداوند خطاب به آدمیان و بطور خاص آن‌هایی که خود را از هر لحاظ برتر و داناتر می‌دانند صحبت می‌کند:
اگر در این اندیشه‌ای که عاشق من هستی، مطمئن باش امتحان خواهی شد، و تو را در رنج قرار داده و اندوخته‌های دنیویت را ویران خواهم کرد.
و چنانچه مایملک فراوانی از جمله: اموال، شهرت، علم، جوانی و... را همانند کندوی زنبور ساخته و جمع‌آوری کرده‌ای و به آنها افتخار میکنی، منتظر باش که از تو ستانده شده و مثال مگس بی خانمان رها می‌گردی.
محسن جهان در ۱ سال و ۱ ماه قبل، پنجشنبه ۲۰ بهمن ۱۴۰۱، ساعت ۱۲:۱۷ دربارهٔ فروغی بسطامی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۲۶:
تفسیر ابیات ۱ و ۲ فوق:
پرده پندار، حجابی است که آدمیان پس از همانیده شدن با این جهان مادی و محتویات آن بر ذهن و قلب خود اختیار کرده و از درک حقیقت وجود درمانده می‌گردند. شاعر در این ابیات به این نکته اشاره می‌کند که، آنانی که مالامال از عشق خدایی هستند این پرده پندار را شکافته، و به جز وجود ذات احدیت چیزی برای آنها متصور نیست.
و چون به مرحله شهود و خلوص دل رسیده‌اند، به هر میزانی که در این وادی عدم خود را فنا کرده، به همان مقدار اتصال خود را با حضرت دوست حس می‌کنند.
و چون جهان هستی و مخلوقات آن را تبلور نور الهی می‌دانند، با بخشش و خدمت به خلق در واقع در مقام همراهی با خداوند عمل کرده و لذا پاداش خود را هر آینه دریافت می‌کنند. و ذکر و دعای آنها مستجاب درگاه ربوبی واقع می‌گردد.
محسن جهان در ۱ سال و ۱ ماه قبل، چهارشنبه ۱۹ بهمن ۱۴۰۱، ساعت ۱۲:۴۴ دربارهٔ خواجه عبدالله انصاری » مناجات نامه » مناجات شمارهٔ ۸۸:
خواجه عبدالله بزرگوار رضای خدا را در امور مد نظر قرار داده و می‌فرماید:
خداوندا هر آنچه درد و یا راحتی که از جانب تو بما می‌رسد برایم فرقی ندارد زیرا که رضای تو در آنست.
برای ما خوبی و بدی در امور وجود ندارد، چون هر آنچه از حضرت دوست عطا شود، مطلوب است و خشنودی تو مقصود اصلی می‌باشد.
محسن جهان در ۱ سال و ۱ ماه قبل، دوشنبه ۱۷ بهمن ۱۴۰۱، ساعت ۱۳:۲۹ دربارهٔ خواجه عبدالله انصاری » مناجات نامه » مناجات شمارهٔ ۸۲:
تفسیر ابیات ۲ و ۳ فوق:
خواجه هرات در مناجات نامه می‌فرماید:
خدایا از شراب عشق خودت که حیات بخش و زنده کننده ابدی است مرا سیراب کن. و با عشق و دلدادگی خودت از تمام وابستگی دنیای دون مرا آزاد کرده، و کل منیت مجازیم را نیست کرده و سپس مرا در وجود خودت زنده گردان.
از هرآنچه که از جنس غیر از عشقت است رهایم کن. و در آنی مرا پایبند عشق خود گردان.
محسن جهان در ۱ سال و ۱ ماه قبل، جمعه ۱۴ بهمن ۱۴۰۱، ساعت ۱۱:۵۵ دربارهٔ شیخ بهایی » دیوان اشعار » رباعیات » رباعی شمارهٔ ۳۳:
شیخ و عارف شهیر عهد صفوی در این رباعی نغز طریق عروج یافتن منزلت انسان را بازگو می‌کند:
تا از این وجود مادی و تمام اجزا آن دست برنداری، بطور حتم مسیر تعالی و هست شدن به وجود الله برایت باز نخواهد شد. و این مقام و منزلت برای افراد دون مایه و دنیاپرست تعلق نخواهد داشت.
همانگونه که شمع با سوختن و محو شدن روشنایی و نور از خود باقی می‌گذارد، توی انسان نیز در غیر اینصورت سررشته صراط هدایت و عاقبت بخیری را نخواهی یافت.
محسن جهان در ۱ سال و ۲ ماه قبل، پنجشنبه ۱۳ بهمن ۱۴۰۱، ساعت ۱۲:۵۷ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۰۱:
تفسیر ابیات ۱۶ و ۱۷ فوق:
مولانای جان در این دوبیت غزل ۱۰۱ از خودداری منیت بشری سخن می‌راند:
ای انسان خود شیفته، از این قالب تن برون آی و این خودآگاهی عالم ظاهر را به مثابه دوزخ وجود خود تلقی کن. و از خود بالندگی و تفاخر این جهانی پرهیز کرده و خودت را در مقابل عظمت و جبروت آن خالق متعال ناچیز بدان.
چنان در صفات حق غوطه ور شو که هیچگاه بیرون از آن برایت نمود و جلوه‌ای نداشته باشد.