من و نظاره رویی که وقت جلوه از تابش
همی بر خویشتن لرزد پس آیینه سیمابش
به ذوق باده داغ آن حریف دوزخ آشامم
که هر جا بنگرد آتش بگردد در دهن آبش
زلیخا چهره با یعقوب شد نازم محبت را
به بوی پیرهن ماند قماش پرده خوابش
به گیتی ترک ذوق کامجویی مشکل ست اما
نوید خرمی آن را که گیرد دل ز اسبابش
به فیض شرع بر نفس مزور یافتم دستی
چون آن دزدی که گیرد شحنه ناگاهان به مهتابش
به هستی چتر بستن های طاووس است پنداری
نشست ساقی و انگیز مینای می نابش
خرابی چون پدید آمد به طاعت داد تن زاهد
خمیدنهای دیوار سرا، گردید محرابش
بساطی نیست بزم عشرت قربانی ما را
مگر بافند از تار دم ساطور قصابش
ز تار شمع تیز آهنگ ذوق ناز می بالد
به شرط آن که سازی از پر پروانه مضرابش
مناز ای منعم و دیماه گلخن تاب را بنگر
که خوابش مخمل و خاکستر گرم ست سنجابش
از این رخت شراب آلوده ات ننگ آیدم غالب
خدا را یا بشو یا بفگن اندر راه سیلابش
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: شاعر در این شعر به زیباییهای عشق و لذتهای دنیوی اشاره میکند. او از هنگامی که مینگرد به خود و آینهای که شبیه سیماب است، احساس لرزشی در خود دارد. نوشیدن شراب او را به یاد آتش عشق میاندازد و به زیبایی زلیخا و یعقوب اشاره میکند. شاعر در ادامه به دشواریهای کامجویی در دنیا و وعدههای خرمی صحبت میکند و بیان میکند که در طاعتی که در زندگی پیش میگیرد، مانند دزدی است که در شب به دام میافتد. او همچنین از بزم عشق و قربانی آن سخن به میان میآورد و میگوید که تنها در شراب و زیبایی میتواند لذت ببرد. در پایان، او درگیری خود با شراب آلوده را ابراز میکند و از خدا میخواهد که یا او را پاک کند یا در راهش به سیلاب بیفکند.
هوش مصنوعی: من و تماشای رویی که وقتی نور میافتد، خودم از زیباییاش به لرزه میافتم، پس بگذار آینهای از نقره را ببینم.
هوش مصنوعی: از روی لذت نوشیدن شراب، آن دوست دوزخی را مینوشم که هر جا نگاه کند، آتش در دهان آبش میگردد.
هوش مصنوعی: زلیخا به زیبایی یعقوب مینگرد و عشقش را با بوی پیراهن او توصیف میکند، گویی این بوی دلانگیز، او را به خواب و آرامش میبرد.
هوش مصنوعی: در دنیا، چشیدن لذت و شادی کار آسانی نیست، اما کسی که دلش به چیزهای خوب و خوشایند وابسته است، میتواند خوشحالی و سعادتی را به دست آورد.
هوش مصنوعی: من به برکت قوانین دین، بر نفس فریبکارم دستی یافتم مانند دزدی که ناگهان در زیر نور ماه، شحنه (سرباز) را غافلگیر کند.
هوش مصنوعی: به نظر میرسد که وجود یک پوشش زیبا شبیه به چتر طاووس است، گویی که ساقی در حال نشستن و پر کردن جامی از شراب نابش است.
هوش مصنوعی: زمانی که ویرانی به وجود آمد، زاهد تن به اطاعت و سادگی داد و دیوارهای منزل او به طرز عجیبی خم شدند و به عبادتگاهش تبدیل گردیدند.
هوش مصنوعی: در اینجا به وضعیت نابسامان و عدم میسر بودن شادی و خوشی اشاره میشود. میتوان گفت که برای برپایی جشن شادی و زندگی، نیاز به چیز خاصی است که در این دنیا وجود ندارد. در واقع، این وضعیت به شدت به فداکاری و قربانی کردن در برابر ظلم و ستم اشاره دارد، گویی تنها در حالی که قربانیای وجود داشته باشد، امکان برپایی لحظاتی شاد وجود دارد.
هوش مصنوعی: از لطافت شعله شمع، ذوق و لذت ناز به وجود میآید، به این شرط که سازی از بالهای پروانه به کار رود.
هوش مصنوعی: ای بخشندهی سخاوت، به گلخن در دیماه نگاه کن که خوابش نرم و لطیف و در عین حال گرم و دلپذیر است، مانند سنجابش که در آرامش است.
هوش مصنوعی: از لباس آغشته به شراب تو خجلت زدهام. یا به خودت بیا و پاک شو، یا در مسیر طغیانی که خداوند به راه انداخته، غرق شو.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
دمشق فتنه شد بغداد و توفان بلا آبش
به چشم من ز هجر آنکه بیما میبرد خوابش
مگر باد صبا گوید نشان آتشین رویی
که گه در خاک میجویم نشان و گاه در آبش
کسی را گر به اسبابی و ملکی دسترس باشد
[...]
دل از عیش جهان کندیم و ذوق بادهٔ نابش
نمیارزد به ظلم شحنهٔ شب گشت مهتابش
دلی کز روشنی هر ذرهاش صد شبچراغ ارزد
چرا بهر شراب تلخ اندازم به غرقابش
چه شکر بخت خود گویم چو دیدم بر قرار اینجا
[...]
ز مستی در شکر خندست دایم لعل سیرابش
گریبان چاک دارد شیشه را زور می نابش
لب میگون او را نیست وقت خط برآوردن
ز موج بوسه نو خط می نماید لعل شادابش
ز خواب ناز گفتم چشم اورا خط برانگیزد
[...]
جوانی سوخت پیری چند بنشاند به مهتابش
نبرد این شعله را خوابی که خاکستر زند آبش
هوای کعبهٔ تحقیق داری ساز تسلیمی
سجود بسمل اینجا در خم بال است محرابش
به جرأت بر میا، سامان جمعیت غنیمتدان
[...]
نمی بینم به مسجد رونق، از دلمرده اصحابش
همان به، شیشهٔ می را کنم قندیل محرابش
بر آن نازک بدن، دل در برم چون بید می لرزد
پرستاران کنند از برگ گل، گر بستر خوابش
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.