پدر که مرقد او باد تا ابد پر نور
خیال خود شب دوشین مرا بخواب نمود
چو دید زاتش محنت کباب گشته دلم
نهاد روی سوی من بصد شتاب چو دود
ز راه شفقت و از روی مرحمت در حال
ز درج گوهر شهوار قفل لعل کشود
سؤال کرد که ابن یمین چه عیبت بود
که روی بخت ترا ناخن زمانه شخود
جواب دادم و گفتم که جز هنر عیبی
اگر چه قافیه ذالست نیست در محمود
ولیکن این فلک بیهنر بدین عیبم
ز دل قرار ببرد وز دیده خواب ربود
خرد بطعنه همیگویدم که خوش میباش
اگر بکاست ز شادیت در غمت بفزود
شکایتی که مرا بود از فلک گفتم
شنود یکسر و نیکو نصیحتی فرمود
چه گفت گفت ز مهر سپهر دل بردار
که هست اطلس نیلی چرخ جامه کبود
مباش رنجه ز بهر جهان که سکه شناس
نداد نقد روا را بقلب روی اندود
مدار امید ز اهل زمانه از که و مه
و گر ز راه شرف فرق فرقدین فرسود
ندیده ئی که چه گفتست شاعری که دمش
غبار زنک ز آئینه روان بزدود
هزار سال تنعم کنی بدان نرسد
که یکزمان بمراد کسیت باید بود
تو نیک باش بهر حال از بدان مندیش
که تخم نیک هر آنکس که کشت بد ندرود
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به بیان احساسات شاعر نسبت به مشکلات زندگی و بیوفایی دنیا میپردازد. شاعر از پدر خود یاد میکند و با یادآوری او آرامش مییابد. او به درد و رنج خود اشاره میکند و از بخت بیرحم و زمانه شکایت میکند. پدرش در پاسخ به او نصیحت میکند که از وابستگی به دنیا دست بردارد و به یاد داشته باشد که زندگی توام با نیکی و فکر مثبت باشد. او همچنین اشاره میکند که بهتر است امید خود را از دیگران و حوادث روزگار دور کند، زیرا هیچ چیزی در این دنیا پایدار نیست و دستیابی به خوشبختی نیاز به صبر و کوشش دارد. در نهایت، شاعر میگوید که نیکو بودن و کاشتن بذر نیکی، تنها راهی است که میتوان به خوشبختی رسید.
هوش مصنوعی: پدرم که آرامگاهش تا ابد درخشان است، در خواب شب گذشتهام مرا به خیال خود برد.
هوش مصنوعی: وقتی دید که زحمتها دلم را مثل کباب داغ و سوزان کرده، با سرعتی زیاد به سمت من برگشت.
هوش مصنوعی: از روی محبت و با دلسوزی، در حال باز کردن قفل زیبایی، به گوهر شوق و لذت راهی مییابی.
هوش مصنوعی: سؤال کرد که چه چیزی در شعر ابن یمین وجود داشت که باعث شد شانس و بخت تو به سختی بیفتد.
هوش مصنوعی: به او گفتم که هیچ ایرادی جز هنر وجود ندارد، حتی اگر قافیه به کلمه "ذال" ختم شود، در مورد محمود این درست نیست.
هوش مصنوعی: اما این دنیا به خاطر بیهنری خود، آرامشم را از دل گرفت و خواب را از چشمم برد.
هوش مصنوعی: خرد به من میگوید که اگر شادیت کم شود، بهتر است که خوشحال باشی و غم را بیشتر نکشی بر دوشت.
هوش مصنوعی: نظام هستی، در پاسخ به نالهها و درد دلهای من، به طور کامل و با دقت به حرفهایم گوش داد و خیری به من آموخت.
هوش مصنوعی: دل را از محبت آسمان خالی کن، زیرا چرخش آسمان همچون پارچهای آبی رنگ است که به رنگ کبود درآمده است.
هوش مصنوعی: به خاطر دنیا خودت را ناراحت و رنجور نکن، زیرا انسانهایی که به خوبی ارزش چیزها را میدانند، هیچگاه ارزش واقعی آن را به ظاهر نمیآورند.
هوش مصنوعی: امیدواری به مردم این زمان فایدهای ندارد، حتی اگر از ماه و ستاره نیز کمک بگیریم، چون شرف و ارزش واقعی در نظر آنها فرسوده و بیاعتبار شده است.
هوش مصنوعی: آیا تا به حال شنیدهای که شاعری با کلامش، غبار از آینههای دلها میزداید؟
هوش مصنوعی: اگر هزار سال هم در راحتی و نعمت زندگی کنی، باز هم به هیچکس نمیرسد که در یک لحظه به خواستهاش برسد. باید همیشه آماده و هوشیار بود.
هوش مصنوعی: این بیت به این معناست که همیشه در نیکو بودن و رفتار خوب پافشاری کن و به افکار منفی و بدی توجهی نکن. زیرا آخر و عاقبت افرادی که کارهای بد انجام میدهند، خوب نخواهد شد و نتیجهاش برای آنها مثمرثمر نخواهد بود.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
اگر چه عذر بسی بود روزگار نبود
چنان که بود به ناچار خویشتن بخشود
خدای را بستودم، که کردگار من است
زبانم از غزل و مدح بندگانش نسود
همه به تنبل و بند است بازگشتن او
[...]
همی روی و من از رفتن تو ناخشنود
نگر به روی منا تا مرا کنی پدرود
مرو که گر بروی باز جان من برود
من از تو ناخشنود و خدای ناخشنود
مرا ز رفتن تو وز نهیب فرقت تو
[...]
از اهل ملک در این خیمهٔ کبود که بود
که ملک ازو نربود این بلند چرخ کبود؟
هر آنکه بر طلب مال، عمر مایه گرفت
چو روزگار بر آمد نه مایه ماند و نه سود
چو عمر سوده شد و، مایه عمر بود تو را
[...]
خزان ببرد ز بستان هر آن نگار که بود
هوا خشن شد و کهسار خشک و آب کبود
نگارهای نو آئین ز گلستان بسترد
پرندهای بهاری ز بوستان بربود
ز کله های بهاری نه بوی ماند و نه رنگ
[...]
ز بار نامه دولت بزرگی آمد سود
بدین بشارت فرخنده شاد باید بود
نمونه ای ز جلالت به دهر پیدا شد
ستاره ای ز سعادت به خلق روی نمود
به باغ دولت و اقبال شاخ شادی رست
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.