خار غفلت می‌نشانی در ریاض دل چرا
می‌نمایی چشم حق بین را ره باطل چرا
مرغ لاهوتی چه محبوس طبایع مانده‌ای
شاهباز قدسی و بر جیفه‌ای مایل چرا
بحرتوفان جوشی وپرواز شوخی موج‌تست
مانده‌ای‌افسرده ولب‌خشک چون‌ساحل چرا
چشم واکن‌گلخن ناسوت‌مأوای تونیست
برکف خاکستر افسرده بندی دل چرا
نیشی یأجوج، سدّ جسم درراه توچیست
نیستی هاروت مردی در چه بابل چرا
غربت‌صحرای امکانت دوروزی بیش نیست
از وطن یکباره‌گشتی اینقدر غافل چرا
زین قفس تا آشیانت نیم‌پروازست و بس
بال همت برنمی‌افشانی ای بسمل چرا
قمری یک سروباش وعندلیب یک چمن
می‌شوی پروانه‌گرد شمع هرمحفل چرا
ابر اینجا می‌کند ازکیسهٔ دریا کرم
ای توانگر برنیاری حاجت سایل چرا
ناقهٔ وحشت‌متاعان دوش آزدی تست
چون شرربرسنگ باید بستنت محمل چرا
خط سیرابی ندارد مسطر موج سراب
بیدل این دلبستگی برنقش آب وگل چرا
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به بررسی احساس غفلت و بی‌توجهی انسان به ماهیت حقیقی خود و جهان می‌پردازد. شاعر با استفاده از نمادهایی مانند «مرغ لاهوتی» و «شاهباز قدسی» به نشان دادن قید و بندهای دنیوی و ماده‌ای می‌پردازد که موجب جنگ و گمراهی انسان شده است. او به وحشت از جدایی از وطن و غفلت از اصل و حقیقت اشاره می‌کند و با بیان اینکه وجود انسان فراتر از مادیات و ظواهر است، از او می‌خواهد که به خودآگاهی برسد و از این قفس و اسارت رهایی یابد. این مقایسه بین صفات قوی و والای انسان و وضعیت اندوهبار و خفت‌بار او، تأکیدی بر نیاز به تلاش برای پرواز به سوی حقیقت و خودشناسی است. شاعر در پایان با تردید در جوانب زندگی و وابستگی به دنیا، از دلبستگی‌های مادی و سطحی انتقاد می‌کند.
هوش مصنوعی: چرا در دل باغ احساس، خارهای غفلت را می‌کاری و چشمی که حقیقت را می‌بیند، را به راهی نادرست هدایت میکنی؟
هوش مصنوعی: ای پرنده‌ای آسمانی که در میان طبیعت مخلوقاتی محدود محبوس مانده‌ای! تو یک شاهباز روحانی هستی، پس چرا به چیزهای بی‌ارزش دنیوی توجه میکنی؟
هوش مصنوعی: در میان طوفان و هیاهو، تو همچنان ساکت و ناراحت باقی مانده‌ای. مانند ساحلی که تنها و بی‌آب، در برابر امواج خروشانی که به سمتش می‌آیند، ایستاده است.
هوش مصنوعی: چشم خود را بگشا، زیرا در این دنیای مادی، جای تو نیست. چرا باید دل خود را در غم و اندوهی که مانند خاکستر است، حبس کنی؟
هوش مصنوعی: در مسیر تو، مانع و دشواری‌هایی وجود دارد که مانند نیش‌های یأجوج و مأجوج عمل می‌کنند. این موانع، نشانه‌هایی از وجود چالشی بزرگ هستند و به همین خاطر، باید پرسید که چرا در بابل، سرزمین افسانه‌ای، هنوز کسی نمی‌تواند بر این مشکلات غلبه کند و به هدفش برسد.
هوش مصنوعی: غربت و بی‌کسی در دنیای امکان‌ها فقط دو روز بیشتر دوام نمی‌آورد. چرا اینقدر بی‌خبر و غافل هستی از وطن که ناگهان نتوانی آن را درک کنی؟
هوش مصنوعی: از این قفس تا آشیانت فقط یک نیمه پرواز باقی مانده است و تو ای بسمل (پرنده‌ای که گرفتار شده) چرا همت و اراده‌ات را به کار نمی‌گیری؟
هوش مصنوعی: قمری مانند یک سرو در کنار یک چمن، و بلبل در میان باغ می‌رقصند و به دور شمع محفل می‌چرخند. این تصویر نشان‌دهنده زیبایی و عشق به زندگی است. چرا این چنین نباشی و از زیبایی‌ها لذت نبری؟
هوش مصنوعی: ابر در این مکان از ذخیرهٔ دریا، نعمتی می‌بارد. ای توانگر، چرا نمی‌توانی نیاز درخواست‌کننده را برآورده کنی؟
هوش مصنوعی: این جمله به نوعی نشان می‌دهد که گرد و غبار مشکلات و ترس‌ها به شدت در زندگی وجود دارد و شاید به نوعی شبیه به یک بار بزرگ باشد که باید آن را تحمل کرد. همچنین به این نکته اشاره می‌کند که برای مقابله با این شرایط، نیاز به تدبیر و برنامه‌ریزی داریم تا زندگی را به سمت بهتری هدایت کنیم.
هوش مصنوعی: مسیر خیالی و غیرواقعی ندارد، مانند موج‌های سراب که deceiving و فریبنده‌اند. این وابستگی که به تصویر آب و گل داریم، چطور می‌تواند ادامه پیدا کند؟
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
می‌خواهید شما بخوانید؟ اینجا را ببینید.
غیر حق را میدهی ره در حریمِ دل چرا؟
می‌کِشی بر صفحهٔ هستی خطِ باطل چرا
از رباطِ تن چو بگذشتی دگر معموره نیست
زادِ راهی بر نمی‌داری ازین منزل چرا
هست چون جان، چار‌دیوارِ عناصر گو مباش
[...]
این قدر آب هوس بستن به جوی دل چرا
میکنی ای دانه استعداد را باطل چرا
دل ازین منزل به جای زاد بردار و برو
کار آسانست بر خود میکنی مشکل چرا
چون دلم خون کرد منع گریه از یاری نبود
[...]
این قدر طول امل ره میدهی در دل چرا
مصحف خود را این خط میکنی باطل چرا؟
عیش دنیا احتلام خواب غفلت بیش نیست
از خیالی این قدر آلودگی ای دل چرا
از محیط آرزو بگذر نفس تا میوزد
[...]
می نشینی روز و شب با مردم غافل چرا
زندگانی حرف می سازی بنا قابل چرا
خاطر خود را به دنیا می کنی مایل چرا
غیر حق را می دهی جا در حریم دل چرا
پرتو آهی ز جیبت‌گل نکرد ای دل چرا
همچو شمع‌کشته‌بی‌نوری درین‌محفل چرا
مشت‌خون خود چوگل باید به‌روی خویش ریخت
بی‌ادب آلوده‌سازی دامن قاتل چرا
خاک صد صحرا زدی آب از عرقهای تلاش
[...]
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال ۴ حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.