مپرسید از نگین شاه و اقبال نفس کاهش
به چندین کوچه افکنده‌ست سعی نام در چاهش
خودآرایی به دیهیم زر و یاقوت می‌نازد
ز ماتم کرده غافل خاک رنگین بر سر جاهش
اگر شخص طلب قدر جنون مفلسی داند
گریبان دامن آراید به طوف دست کوتاهش
ره امن از که پرسم در جنون سامان بیابانی
که محشر چشم می‌پوشد به مژگان پر کاهش
چو آن گل کز سر و دستار مستی بر زمین افتد
به لغزیدن من از خود رفتم و دل ماند درراهش
عنان‌گیر غبار سینه چاکان نیست‌گردون هم
سحر هر سو خرامد کوچه‌ها پیداست در راهش
سراپای گهر موج است اگر آغوش بگشاید
گره تاریست کز پیچیدگی کردند کوتاهش
هلال آیینه‌دار است ای ز سامان طلب غافل
که از خمیازهٔ یک ریشه بالد خرمن ماهش
قناعت در مزاج خلق دون فطرت نمی‌باشد
پریشان کرد عالم را زمین آسمان خواهش
چه امکانست رمز پردهٔ این وهم بشکافی
که عنقا غفلتست و سعی دانش نیست آگاهش
زبان درکام دزدد هرکه درس عشق می‌خواند
برون لفظ و خط راهی ندارد در ادبگاهش
گر اسقاط اضافات است منظور یقین بیدل
بس است الله الله از من‌الله و الی‌اللهش
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به بررسی مسائل وجودی، عشق و جستجوی حقیقت می‌پردازد. شاعر از زوایای مختلف به توهمات و جنون انسانی اشاره می‌کند و تأکید می‌کند که تلاش برای یافتن ارزش واقعی در زندگی نیازمند درک عمیق‌تری از خود و عالم است. او از زیبایی‌های ظاهری و زینت‌های دنیا غافل شده و به رازهایی می‌نگرد که در پس پرده‌های توهم و فریب نهفته‌اند. در نهایت، شاعر به حقیقتی از الهی که در تمام امور حاکم است می‌رسد و به اهمیت عشق و اتصال به خدا اشاره می‌کند.
هوش مصنوعی: از نگین شاه و سرنوشت نپرسید که در این مسیر، تلاش نام را در چاه افتاده است.
هوش مصنوعی: زینت بخشیدن به تاج و جواهرات طلا و یاقوت، گویای خودنمایی و زیبایی است، اما از غم و اندوه دوری جسته و خاک رنگی که بر سر گذاشته شده، نشان‌دهنده‌ی بی‌توجهی به اندوه و فقدان است.
هوش مصنوعی: اگر کسی بفهمد که چه اندازه انسان‌ها در جستجوی مقام و موقعیت هستند، همچون فردی که در تنگنا قرار گرفته باشد، به خود می‌ریزد و تلاش می‌کند تا به آرزوهایش برسد، حتی اگر امکاناتش محدود باشد.
هوش مصنوعی: در اینجا شاعر از احساس سردرگمی و انزوایش سخن می‌گوید. او در جستجوی راهی امن برای رسیدن به آرامش است، اما در دنیایی پر از آشفتگی و بی‌نظمی قرار دارد. در این بیابان احوالاتی توصیف می‌شود که در آن چشم‌ها از شدت زیبایی و جذابیت، گویی چشم‌پوشی می‌کنند، و این شرایط بیشتر بر روی آلام درونی او تأثیر می‌گذارد.
هوش مصنوعی: زمانی که آن گل خوشبو که به دلیل مستی از سر و دستار افتاده، به زمین بیفتد، من نیز از خود بی‌خود شدم و دلم در راه او باقی ماند.
هوش مصنوعی: کنترل و هدایت مشکلات و دردهای افراد دل شکسته در دست کسی نیست، زیرا همواره دنیا در حال تغییر و گردش است و راه‌هایی که در زندگی پیش روی ما قرار دارند، به وضوح مشخص هستند.
هوش مصنوعی: اگر تمام دنیای ظاهری را به دقت بررسی کنیم، متوجه می‌شویم که هر چیزی در آن به نوعی به هم پیوسته و مرتبط است. گویی اگر بخواهیم این ارتباطات را بشکافیم و به عمق آن برسیم، با دنیایی پیچیده و گره‌خورده روبرو خواهیم شد که به سادگی قابل درک نیست. در واقع، زیبایی و عمق وجودی چیزها به خاطر همین پیوستگی و پرچالش بودنشان است.
هوش مصنوعی: هلال به مانند آینیه‌ای است که به ما نشان می‌دهد. ای کسی که از جستجوی نظم و ترتیب غافلی، بدان که این هلال، از خواب و خمیازه‌ای که ریشه‌اش در زمین دارد، به وجود آمده و خرمن نور ماه را به ارمغان می‌آورد.
هوش مصنوعی: قناعت ویژگی طبیعی انسان‌های با شخصیت است و باعث نمی‌شود که دنیا به هم بریزد. در حقیقت، این خواسته‌ها و آرزوهای بی‌پایان هستند که باعث ایجاد نابسامانی در زندگی می‌شوند.
هوش مصنوعی: آیا می‌توانی پردهٔ این خیال را کنار بزنی و به حقیقت پی ببری؟ زیرا غفلت مانند پرندهٔ افسانه‌ای عنقا است و تلاش برای دانش در این زمینه، بی‌ثمر و ناآگاهانه است.
هوش مصنوعی: هرکسی که در حال یادگیری عشق است، زبانش در کام او می‌ماند و نمی‌تواند آن را به بیان بیاورد. در دنیای ادب و هنر، او هیچ راهی برای انتقال احساساتش ندارد.
هوش مصنوعی: اگر برطرف کردن اضافات مدنظر باشد، یقیناً بیدل کافی است. فقط خدا را فراموش نکنید، از او سرچشمه می‌گیرید و به سوی او بازمی‌گردید.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
حریف خاص اوادنی محمد کز پی جاهش
سر آهنگان کونینند سرهنگان درگاهش
شبی بر ما اسیران بگذرد بی روی چون ماهش
که از چشم سفید عاشقان باشد سحر گاهش
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیه‌ای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.