ای دلت صیاد راز، از لب مده بیرون نفس
کز خموشی رشته می‌بندد به صد مضمون نفس
با خیال از حسن محجوب تو نتوان ساختن
حیرتم در دل مگر آیینه دزدد چون نفس
چشم مخمور تو هر جا سرخوش دور حیاست
نشئه خون کرده‌ست در رنگ می گلگون نفس
طبع دانا را خموشی به که گوهر در محیط
از حبابی بیش نبود گر دهد بیرون نفس
تا ز خودداری برون آیی طریق درد گیر
چون رسد در کوچهٔ نی می‌شود محزون نفس
ساز هستی اقتضای دوری تحقیق داشت
موج را آخر برآورد از دل جیحون نفس
لاف عزت تا کجا بر باد اقبالت دهد
ای سحر زین بیش نتوان برد بر گردون نفس
جز به زیر خاک آواز کرم نتوان شنید
اغنیا از بسکه دزدیدند چون قارون نفس
زندگی پر وحشی است ای بیخبر هشیار باش
بهر تسخیر هوا تا کی کند افسون نفس
دل مقامی نیست کانجا لنگر اندازد کسی
از خیال خانهٔ آیینه بگذر چون نفس
درد انشا می‌کند کسب کمال عاجزان
مصرع آهی‌ست بیدل گر شود موزون نفس
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: در این شعر، شاعر به بررسی عمیق احساسات و اسرار درونی می‌پردازد. او از دل به عنوان صیاد رازها یاد می‌کند و تأکید دارد که نباید اسرار درون را فاش کرد. شاعر با اشاره به زیبایی‌های محجوب، دچار حیرت و سردرگمی می‌شود و بیان می‌کند که سکوت می‌تواند به عمق معانی کمک کند. همچنین، وی به افتخارات بی‌پایه و زندگی ناپایدار اشاره می‌کند و هشدار می‌دهد که چگونه زندگی می‌تواند سرشار از درد و مشکلات باشد. در نهایت، او بر اهمیت خودشناسی و دوری از فریب نفس تأکید دارد و متذکر می‌شود که در زندگی باید به دنبال کمال و حقیقت بود.
هوش مصنوعی: ای دل تو که شکارچی رازها هستی، نگذار نفس از لبت بیرون بیاید، چون از سکوت، رشتۀ معانی زیبایی به وجود می‌آید.
هوش مصنوعی: در اینجا شاعر بیان می‌کند که نمی‌توان با خیال زیبایی و جمال تو کنار آمد و حسرت و شگفتی در دل را به تصویر کشید، جز اینکه آینه‌ای وجود داشته باشد که مانند نفس، در پی دزدیدن آن زیبایی باشد. به عبارتی، زیبایی تو آنقدر عمیق و جذاب است که تنها از طریق آینه می‌توان آن را تماشا کرد و درک کرد.
هوش مصنوعی: چشم پرنشاط و خوشحالت هر جا که می‌نگرد، نشانه‌ای از سرمستی و زندگی را به تصویر می‌کشد و مانند رنگ خون در گل سرخ، حالت دلپذیری ایجاد می‌کند.
هوش مصنوعی: در این بیت بیان شده که سکوت برای فردی دانا بهتر است، زیرا مانند یک گوهر است که در حبابی قرار دارد. اگر این گوهر از حبابش بیرون بیاید، ممکن است ارزش خود را از دست بدهد. به عبارت دیگر، بهتر است انسان‌های فرهیخته و با دانش، در برخی مواقع سکوت کنند تا از ارزش و کیفیت خود محافظت کنند.
هوش مصنوعی: تا زمانی که از خودداری و کتمان احساسات خود خارج نشوی، نمی‌توانی به درد و رنج واقعی دسترسی پیدا کنی. وقتی که در کوچهٔ نغمات و احساسات قرار بگیری، نفس و وجودت غمگین و متاثر از دردی که در درون داری، می‌شود.
هوش مصنوعی: این بیت به این معناست که وجود و هستی به نوعی نیازمند فاصله و جدایی برای رسیدن به حقیقت است. در نهایت، احساسات و صفات درونی همانند امواجی که از اعماق جیحون برمی‌خیزند، خود را نشان می‌دهند.
هوش مصنوعی: تا کجا می‌توانی به بزرگ‌منشی خود ببالید، وقتی بختت به باد رفته باشد؟ ای سحر، بیش از این نمی‌توان بر گردون زندگی نفس کشید.
هوش مصنوعی: تنها صدای کرم را می‌توان در زیر خاک شنید و ثروتمندان به اندازه‌ای دست به سرقت زده‌اند که مانند قارون، نفس نمی‌کشند.
هوش مصنوعی: زندگی پر از چالش و خطر است، بنابراین باید آگاه و هشیار باشی. برای کنترل نفس و خواسته‌هایت، باید تلاش کنی؛ زیرا این خواسته‌ها می‌توانند تو را فریب دهند.
هوش مصنوعی: دل به جایی تعلق ندارد که کسی بتواند در آن آرام بگیرد؛ باید از خیال خانه‌ای که در آن خود را محصور کرده‌ای، فراتر بروی و به زندگی ادامه دهی.
هوش مصنوعی: درد و رنج باعث می‌شود کسانی که در تلاش برای رسیدن به کمال هستند، به بیان احساسات و افکار خود بپردازند. اگر این احساسات به شکل موزونی بیان شوند، می‌توانند نفس را متاثر کنند.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
بی‌تأمل در دم پیری مده بیرون نفس
از کتاب صبح مگذر سرسری همچون نفس
جسم خاکی دستگاه معنی پرواز توست
راست کن چندی درین خم همچو افلاطون نفس
گر نیاید باورت از حیرت آیینه پرس
[...]
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیه‌ای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.