کی رود از خاطر آشفته‌ام سودای ناز
مو به مویم ریشه دارد از خطش غوغای ناز
عرش پرواز است معنی تا زمینگیرست لفظ
اینقدر از عجز من قد می‌کشد بالای ناز
دل نه تنها از تغافل های سرشارش گداخت
حیرت آیینه هم خون است ز استغنای ناز
نیست ممکن‌گل کند زین پردهٔ عجز و غرور
عشق بی‌عرض نیاز و حسن بی‌ایمای ناز
تا به شوخی می‌زند چشمت عرق‌گل می‌کند
نیست بی‌ایجاد گوهر موج این دریای ناز
بسکه ابرام نیاز از بیخودی بردیم پیش
چین ابرو شد تبسم بر لب گویای ناز
گرچه رنگ شوخ‌چشمی برنمی‌دارد حیا
در عرق یک سر نگه می‌پرورد سیمای ناز
در چمن، رعنایی سرو لب جویم کداخت
ازکجا افتاده است این سایهٔ بالای ناز
تا به کی باشی فضول آرزوهای غرور
در نیازآباد هستی نیست خالی جای ناز
شعلهٔ افسرده رعنایی به خاکستر نهفت
موی پیری گشت آخر پنبهٔ مینای ناز
گرتظلم دامنت گیرد به دل خون کن نفس
با تغافل توام است افتاده‌ست سر تا پای ناز
چشم کو تا از قماش حیرت آگاهش کنند
سخت بیرنگ است بیدل صورت دیبای ناز
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: در این شعر، شاعر به بررسی احساسات عمیق عاشقانه و ناز را به تصویر می‌کشد. او به زیبایی و جذابیت معشوقه‌اش اشاره می‌کند و با زبانی لطیف و مملو از استعاره، حالات دل‌نواز و گاه دردناک ناشی از عشق را توصیف می‌کند. شاعر به تضاد بین ناز و غرور، عشق و نیاز، و حیرت و زیبایی می‌پردازد و نشان می‌دهد که چگونه این احساسات بر زندگی‌اش تأثیر می‌گذارند. او به نوعی از عجز و ناتوانی در برابر معشوق می‌نالد و به چالش‌های عشق و زیبایی اشاره می‌کند. در نهایت، شاعر از تلاش برای درک و فهمیدن عواطف و نگاه معشوقه‌اش صحبت می‌کند و بر تأثیر عمیق و گاهی دشوار عشق تأکید دارد.
هوش مصنوعی: در ذهن آشفته‌ام، یاد آن کسی که زیبایی و نازش را دارم، همیشه حاضر است و عشقش همچون ریشه‌ای عمیق از خطوط صورتش در وجودم جایی دارد که هر لحظه مرا به یادش می‌اندازد.
هوش مصنوعی: این بیت از شاعر بیان می‌کند که مفهوم عرش (بالا) به پرواز و آزادی نسبت داده می‌شود، اما در حقیقت، وقتی به زمین می‌رسیم، به محدودیت و ناتوانی اشاره دارد. شاعر به محدودیت‌های خود اشاره می‌کند و می‌گوید که کلمات و واژه‌ها نمی‌توانند به خوبی احساسات عمیق او را بیان کنند. در اینجا، او از تلاش خود برای ابراز عواطفش صحبت می‌کند، اما درمی‌یابد که این تلاش‌ها به اندازه‌ای نیست که احساساتش را به‌طور کامل نشان دهد.
هوش مصنوعی: دل به‌خاطر غفلت‌های مکرر خودش دچار درد و رنج است و حیرت آیینه نیز به خاطر بی‌نیازی و زیبایی مستتر در آن آتشین و مضطرب است.
هوش مصنوعی: عشق واقعی نمی‌تواند از پرده‌ی ناتوانی و خودپسندی بیرون بیاید. نیاز و زیبایی بدون نشانه‌ای از ناز و فریب، در این شرایط ممکن نیست.
هوش مصنوعی: چشمانت به شوخی می‌خندند و عرق گل به وجود می‌آورند. در این دریاى زیبایی، بدون ایجاد جواهر موجی وجود ندارد.
هوش مصنوعی: به دلیل شدت نیاز و شور و شوقی که داشتم، خود را به حالت بیخودی رساندم و در نتیجه، چین ابروهایم باعث شد لب‌هایم لبخند بزنند و زیبایی و ناز را به تصویر بکشند.
هوش مصنوعی: با وجود اینکه زیبایی و جذابیت چشمان بازیگوش، حیا و شرم را تحت تاثیر قرار نمی‌دهد، اما در عرق ناشی از نگاه عمیق و معنادار آن، ویژگی‌های لطیف و دل‌نشینی نهفته است.
هوش مصنوعی: در میان چمن، زیبایی سرو را جستجو می‌کنم که سایه‌اش از کجا بر این ناز افتاده است.
هوش مصنوعی: چرا باید بی‌مورد به آرزوهای بی‌پایه و غُرورآمیز بچسبی؟ در زندگی، هیچ جایی برای خودپسندی و خودبزرگ‌بینی وجود ندارد.
هوش مصنوعی: شعله‌ای که به شدت کم و خاموش شده، زیبایی و جوانی خود را در میان خاکستر پنهان کرده است، و در نهایت، موهای پیری همراه با لطافت و نرمی، به نوعی پنبه‌ای از زیبایی را نشان می‌دهند.
هوش مصنوعی: اگر ستم دامن‌گیر تو شود، به دل خون می‌ریزد و نفس کشیدن با بی‌توجهی تو در حالتی است که تمام وجودش به ناز و تنبلی افتاده است.
هوش مصنوعی: چشمی که بخواهد از جنس حیرت آگاه شود، کمتر وجود دارد، زیرا بیدل، درختی است که جمالش بدون رنگ و ظاهر بقیه چیزها را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
نرگسش وامی‌کند طومار استغنای ناز
یعنی از مژگان او قد می‌کشد بالای ناز
سرو او مشکل که گردد مایل آغوش من
خم شدن ها برده‌اند از گردن مینای ناز
از غبارم می‌کشد دامن، تماشا کردنی است
[...]
قامتم خم گشت آخر از غم بالای ناز
یک سر مو کم مبادا از سرم سودای ناز!
این چه سامان است یارب در غرورآباد حسن
هر سر موی تو باشد ناز بر بالای ناز؟!
در چمن گر سرو او از ناز گردد جلوه‌گر
[...]
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال یک حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.